İvrit dili

İvrit dili,^[3] həmçinin ibri dili^[4] və ya ibrani dili^[5][6] (ivr.: עִבְרִית, ʿĪvrīt, tələffüzü [ivˈʁit]  ( dinlə) və ya [ʕivˈrit]  ( dinlə); səm.: ࠏࠁࠓࠉࠕ) — sami dillərinin Kənan dilləri qrupuna daxil olan dil. 1948-ci ildən İsrailin rəsmi dilidir. E.ə. II–I minilliklərdə Fələstin yəhudiləri bu dildə danışırdılar. Qədim yəhudi dilinin mühüm abidəsi olan "Əhdi-ətiq"in ən qədim hissəsi e.ə. XIII–XII əsrlərə aiddir. Eramızın əvvəlindən arami dilinin sıxışdırdığı ivrit dili mədəniyyət və din dili kimi qalmışdı. Orta əsrlərdən bədii, fəlsəfi, elmi və dini ədəbiyyat dilidir. XIX əsrin sonundan XX əsrin əvvəlindən yenidən danışıq dili kimi istifadə olunur. Müasir ivrit dili qədim yəhudi dilinin morfoloji xüsusiyyətlərini saxlamaqla, semantik və sintaktik cəhətdən idiş və digər german, Habelə slavyan dillərinin təsirinə məruz qalmışdır.^[3]

İvrit əlifbası

İvrit dili
Orijinal adı	עברית[1] עברית חדשה‎
Ölkə	İsrail
Danışanların ümumi sayı	9.303.950 nəf. (2019)[2]
Təsnifatı
afroasiya dilləri[vd] sami dilləri qərbi sami dilləri[vd] mərkəzi sami dilləri[vd] şimal-qərbi sami dilləri[vd] Kənan dilləri ivrit dili
Yazı	İvrit əlifbası
Dil kodları
QOST 7.75–97	ивр 198
ISO 639-1	he
ISO 639-2	heb
ISO 639-3	heb
Dilin strukturlarının dünya atlası	heb
Ethnologue	heb
Linguasphere	12-AAB-a
ABS ASCL	4204
IETF	he
Glottolog	hebr1246
Bu dildə olan Vikipediya
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Əlifba haqqında

İvrit əlifbasında 22 hərf mövcuddur. Əlifba bütünlüklə samitlərdən ibarətdir. Saitlər, bir qayda olaraq yazılmır, yalnız istisna hallarda, məsələn: -sözün əvvəlində və ya sonunda; -alınma sözlərin yazılışında; -sözün oxşar yazılan başqa sözlə səhv salınmaması üçün saitlər yazılır. Bunun üçün alef (א), yod (י), hey (ה), vav (ו), ayin (ע) hərflərindən istifadə olunur. Yazı zamanı hərflər sağdan sola düzülür.

İstinadlar

1. https://github.com/unicode-org/cldr/blob/main/common/main/he.xml.
2. Ethnologue (ing.). 25, 19 Dallas, Texas: SIL International, 1951. ISSN 1946-9675
3. Иврит дили // Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. IV ҹилд: Елдәҝәз—Итабира. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1980. С. 369.
4. "Dəyirmi masa: İbri dili və ədəbiyyatının tədrisində ənənəvilik və innovativ metodlar". azertag.az.
5. https://wol.jw.org/az/wol/d/r81/lp-ajr/1102005171
6. "Günə bir saat oxumaqla necə yeni dil öyrənmək olar?". 2023-05-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-05-18 – www.bbc.com vasitəsilə.