From Wikipedia, the free encyclopedia
İspaniya Silahlı Qüvvələri — İspaniyanı qorumaq məsuliyyəti daşıyan ordu.İspaniyanın Silahlı Qüvvələri,Quru Qoşunları, Dəniz Qüvvələri və Hava Qüvvələrindən ibarətdir[1][2].İspaniyanın Silahlı Qüvvələrinin İspaniya Konstitusiyasına görə, İspaniyanın suverenliyini və müstəqilliyini təmin etmək, ərazi bütövlüyünü və konstitusiya quruluşunu müdafiə etmək missiyaları var[3].
 : | |
 | |
| Silahlı Qüvvələr |  İspaniya Quru Qoşunları
|
| Ali baş Komandan | Kral Silahlı Qüvvələri Ali Baş Komandanın kapitanı Baş Əlahəzrət VI Felipe |
| Müdafiə naziri | María Dolores de Cospedal |
| Baş Qərargah rəisi | General Fernando Alejandre Martínez |
| Əsgərlik yaşı | 18 |
| Fəal kadr | 123,300 |
| Ehtiyat kadr | 16,200 |
| Beynəlxalq əməkdaşlıq |  ABŞ Almaniya Fransa İtaliya İsrail |
| Hərbi büdcə | 6.316 milyard dollar(2012 ci il) |
İspaniya Silahlı Qüvvələrinin ali komandanlığına Kral Silahlı Qüvvələri Ali Baş Komandanın kapitanı rəhbərlik edir[4].Baş qərargah rəislərinin təyin edilməsi Müdafiə nazirinin təklifi ilə Baş nazir tərəfindən icra edilir[5].
İspaniya Silahlı Qüvvələri Avropa Birliyi Qüvvələrinin (EUFOR) və Eurocorps'un bir hissəsidir.Eyni şəkildə, İspaniya 1982-ci ildə Şimali Atlantika Müqaviləsi Təşkilatının (NATO) hərbi quruluşuna inteqrasiya olunmuşdur.Bundan əlavə, dünyanın ən qədim dəniz korpuslarına və ən daimi iki hərbi hissəsinə sahibdirlər[6].
1 yanvar 2021-ci il tarixinə qədər İspaniya Silahlı Qüvvələrində 133,282 hərbi qulluqçu var idi[7].
İspaniya Silahlı Qüvvələri, İspaniyanın suverenliyini və müstəqilliyini təmin etmək, ərazi bütövlüyünü və konstitusiya quruluşunu müdafiə etmək missiyasına malikdir. Yaranması 15-ci əsrə təsadüf edir. Avropada və dünyada fərqli missiyalarla qatqı təmin edərək beynəlxalq səviyyədə tanınan ən əhəmiyyətli ordularından biri sayılır. Təxminən 80.000 əsgər var.
.jpg)
Dəniz Qüvvələri İspaniyanın suverenliyini və müstəqilliyini, konstitusiya quruluşunu təmin etmək, ərazi bütövlüyünü dəniz sərhədlərini xüsusi qayğı ilə qorumağa borcludur. Dünyadakı ən qədim aktiv dəniz qüvvələrindən biridir.Yaranması XV əsrə aiddir. Bu gün Hərbi Dəniz Qüvvələri öz yarımkürəsində əhəmiyyətli dərəcədə güc proqnozlaşdırmağa qadir olan dünyanın səkkiz dəniz qüvvələrindən biri olaraq Avropadakı ən əhəmiyyətli ordulardan biridir. Təxminən 22.000 əsgəri var.
_de_la_9ª_Escuadrilla_de_la_Flotilla_de_Aeronaves_en_la_rampa_de_despegue_del_L-61_(34292836963).jpg)
Hərbi Hava Qüvvələri, sülh əməliyyatlarında və humanitar yardımlarda İspaniyanın suverenliyini və müstəqilliyini, konstitusiya quruluşunu təmin etmək, ərazi bütövlüyünü hava məkanını xüsusi qayğı ilə qorumağa və beynəlxalq təhlükəsizliyə riayət etməyə borcludur. 22.000 əsgəri var.
.jpg)
.jpg)
Silahlı Qüvvələrin Ümumi Korpusu dörd sahəni təşkil edən hərbi birliklərdir: Müdaxilə, Hərbi Hüquq, Sağlamlıq və Hərbi Musiqi. Əvvəllər bu orqanlar üç ordunun hər birinə inteqrasiya edilmiş, birləşmiş və səmərəliliyinə və vəsait qənaətinə görə birbaşa Müdafiə Nazirliyindən asılı vəziyyətə gəlmişdi.2.991 əsgər bu hərbi qurumları təşkil edir[8] 2991 efectivos forman estos cuerpos militares.
.svg)
Silahlı Qüvvələrin və ümumi orqanların üç qolundan ibarət birliklər.
Kral Mühafizəsi,Silahlı Qüvvələr, Dəniz Donanması, Hava Qüvvələri və Ümumi Korpus üzvlərindən ibarət olduğu üçün İspan Silahlı Qüvvələrinin kralın xidmətindəki nümayəndəliyini təşkil edir[9]. 1504-cü ildə yardılıb və 1500 əsgərdən ibarətdir. 10 Kral Mühafizəsi,ilə birlikdə dünyanın müşayiət və qorunmasında ən ixtisaslaşmış hərbi hissələrdən biri sayılır. Hərbi qvardiya xidməti göstərmək, şərəf göstərmək və kralı və onun ailə üzvlərini təyin olunmuş şəkildə müşayiət etmək, əmr verildiyi zaman xarici dövlət başçılarına oxşar xidmətlər göstərmək missiyası var.
Hərbi Təcili Yardım Birliyi (UME) ciddi risk, fəlakət, ictimai fəlakət və ya digər ciddi vəziyyətlərdə müdaxilədən məsuldur[10].3500 qoşundan ibarətdir.
İspaniya müttəfiqləri (Fransa, İngiltərə, İtaliya, Danimarka, Amerika Birləşmiş Ştatları, Kanada) ilə birlikdə bir tanker təyyarəsi, dörd F-18, bir frekat, sualtı və müşahidə təyyarəsi ilə, Liviyada Qəddafiyə qarşı hücuma qatıldı. Morón və Rota bazalarına maddi-texniki cəhətdən əlavə dəstək verdi[11].
İspaniyanın bu an xaricdə bir neçə fəal nümayəndəliyi var: Livanda 1070 və Əfqanıstanda 1290 hərbi heyəti var. 2006-cı ilin dekabrında İspaniya Hökuməti beynəlxalq missiyalarda eyni vaxtda yerləşdirilən 7000 nəfərlik əsgər sayını təyin etdi.
İspaniya 1982-ci ildən NATO-ya üzvdür, qalıcılığı 1986-cı ildə referendumla təsdiqlənmişdir. ABŞ-la birinci və ikinci 1953-cü ildən bəri imzaldığı müqavilələrin şərtləri İspaniyada yerləşən ABŞ hava və hərbi bazalarının azaldılması idi. Dünya müharibəsi və Atlantik İttifaqının hərbi aparatına inteqrasiya edilməməsi nəticəsində hər iki şərt yerinə yetirilməmiş qaldı. Demokratiyanın gəlişindən bəri, demokratik millətlərlə birbaşa əlaqə, İspaniyanın beynəlxalq qrumlara tədricən daxil olması, ordu, donanma və hava qüvvələrinin peşəkarlaşması, iqtisadi səylərlə birlikdə İspaniya Silahlı Qüvvələrini xeyli yaxşılaşdırdı.
2019-cu ilin sentyabr ayından etibarən Silahlı Qüvvələrin və Mülki Mühafizənin 2816 üzvü İspaniyanın fəal iştirak etdiyi 17 əməliyyatdan birinin üzvü idi[12] .
Əməliyyat Komandanlığının verdiyi məlumatlara görə, 2019-cu ilin sentyabr ayından etibarən bunlar hazırda Silahlı Qüvvələr və Mülki Qvardiya tərəfindən həyata keçirilən missiyalardır:[13]
| Missiya | İl | Məlumat |
|---|---|---|
| Aİ Mali | 2013-hal-hazırda | Mali Milli Ordusunun təhlükəsizlik və təlim sektorunda məsləhət missiyası. 200 əsgər yerləşdirildi.. |
| Aİ MAR | 2016-davam edir | Respublikası Hökumətinin Silahlı Qüvvələrinin təlim missiyası. Eurocorps bu missiyanın icrasından məsuldur. 5 hərbçi yerləşdirildi. |
| Aİ Somali | 2010-davam edir |
Somali Silahlı Qüvvələrinin BMT və Afrika Birliyi nin əməkdaşlığı ilə təlim missiyası. 20 əsgər yerləşdirildi. |
| Atalanta əməliyyatı | 2008-davam edir | Hind Okeanında piratçılığa qarşı mübarizə və BMT qida proqramının qorunması. 300 əsgər yerləşdirildi. |
| Bosnya | 2004-davam edir | Bosniya və Herseqovinanın Silahlı Qüvvələrinə məsləhət missiyası. 5 hərbçi yerləşdirildi. |
| SOFİYA | 2015-davam edir | İnsan alverinə qarşı mübarizə və Aralıq dənizi də insan itkisinin qarşısını alma missiyası. 45 əsgər yerləşdirildi. |
| Missiya | İl | Məlumat |
|---|---|---|
| SNMG 1 / SNMG 2 / SNMCMG 2 | 2001-davam edir | NATO-nun daimi ilk cavab verən dəniz birlikləri. 278 əsgər yerləşdirildi. |
| Aktiv çit | 2015-davam edir |
Suriya dan ballistik raketlər təhdidinə qarşı Türkiyənin hava hücumundan müdafiə gücləndirmə missiyası. 150 əsgər yerləşdirildi. |
| Qətiyyətli dəstək | 2015-davam edir | Əfqanıstan təhlükəsizlik qüvvələrinin təhsili və məsləhətləri. 70 hərbçi yerləşdirildi. |
| Dəniz təhlükəsizliyi | 2016-davam edir | Aralıq dənizində dəniz təhlükəsizliyi və terrorla mübarizə. 60 hərbçi yerləşdirildi. |
| İnkişaf etmiş İrəli Varlıq | 2017-davam edir | Krım ın Rusiya tərəfindən ilhaq edilməsindən sonra Qara dəniz) bölgəsində NATO mövcudluğu missiyası. 350 əsgər yerləşdirildi. |
| Missiya | İl | Məlumay |
|---|---|---|
| Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Livan üçün Müvəqqəti Qüvvəsi | 2006-davam edir | Livan və İsrail arasında sülhməramlı monitorinq missiyası. 610 hərbi və mülki keşikçi yerləşdirildi. |
| Kolumbiya | 2016-davam edir | Kolumbiyadakı sülh prosesi nin müşahidəçi missiyası. 5 hərbçi yerləşdirildi. |
| Missiya | İl | Məlumat |
|---|---|---|
| Əməliyyatın daxili həlli | 2014-davam edir |
İŞİD - ə qarşı mübarizə aparmaq üçün İraq qüvvələri üçün təlim missiyası. 545 hərbi və mülki keşikçi yerləşdirildi. |
| Missiya | İl | Məlumat |
|---|---|---|
| Fildişi Dəstəsi | 2013-davam edir | Fransa ya Mali və [[Fransa ya Mali və Kotdivuar dakı Fransıa hava əməliyyatını və Avropa İttifaqı əməliyyatlarını asanlaşdırmaq üçün hərbi dəstək. 60 əsgər yerləşdirildi. |
| Mamba dəstəsi | 2013-davam edir |
Mərkəzi Afrika Respublikası və Kotdivuardakı əməliyyatlarda hava nəqliyyatını asanlaşdırmaq üçün Fransa və Avropa İttifaqı-a hərbi dəstək. 45 hərbçi yerləşdirildi. |
| Missiya | İl | Məlumat |
|---|---|---|
| Kooperativ Təhlükəsizlik | 2017-davam edir | Digər ölkələrlə kooperativ təhlükəsizlik fəaliyyətləri. 68 əsgər yerləşdirildi. |
Müdafiə Diplomatiyası Missiyası Səhifə
İspaniya Silahlı Qüvvələri son illərdə digər missiyalarda, xüsusən də humanitar və müşahidələrdə: 1999-cu ildə Albaniyada; 2000-ci ilin Mart ayınada Mozambikdə; 2001-ci ildə Makedoniya Respublikasında; 2004-cü ildə Haitidə; 2005-ci ildə İndoneziyada iştirak etmişdir. 2006-cı ildə İspaniya Sudanın Darfurda şəhərinə müşahidəçilərin göndərilməsi ilə və Konqo Demokratik Respublikasında da iştirak etdi. 2003-2004-cü illərdə 33 mülki mühafizəçi və milli polisdən ibarət kontingent, iki patrul gəmisi və bir vertolyotla birlikdə Qabon və Seneqalda, Afrika Buynuzunda dəniz nəqliyyatını təmin etmək üçün,həmçinin İraq müharibəsinə də qatıldılar[14][15]. Bundan əlavə, 2015-ci ildə Təcili Yardım Hərbi Birliyindən 46 əsgər və Jaca Yüksək Dağ Qrupundan 12 mülki mühafizəçi, 6 it, üç elmi polis və Hava Qüvvələri təchizatı nəqliyyatı Boeing 707 ilə birlikdə Nepal Zəlzələsi üçün humanitar yardım və xilasetmə işlərində iştirak etmək üçün gəldi.[16][17]
2018-ci ildə xaricdəki nümayəndəliklərin dəyəri 1100 milyon avro təşkil etdi, bu da əvvəlki ilə bənzər bir rəqəmdir[18]. 2019-cu il üçün 1.176 milyon maliyyət gözlənilirdi. Bütün nümayəndəliklərdən ən bahalısı Təxminən 124 milyonluq NATO dəniz qrupları, 112 milyonluq Birleşmiş Millətlər Livandakı missiyası və ya 110 milyona başa gələn İraqdakı İslam Dövlətinə qarşı koalisiya olmuşdur[19].
Müdafiə Nazirliyinin 2008-ci il üçün büdcələri 2007-ci illə müqayisədə 5,63% artaraq 8,494,107,080 Avro təşkil etmişdir[20].
2009-cu ildə büdcə 8,255,772,260 avro təşkil etdi. 2010-cu il nazirlik üçün proqnoz 7.694.862.260 Avro olmuşdur.
2011-ci ildə büdcə 6.929 milyon avro idi. 2012-ci ildə əvvəlki ilə nisbətən 8.8% azalaraq 6.316 milyon avro təşkil etdi.
2013-cü ildə büdcə 5.983 milyon avro təşkil edib ki, bu da əvvəlki ilə nisbətən 4.8% azalma deməkdir. 2015-ci ildə Müdafiə büdcəsini, son yeddi ildə ilk dəfə 2014-cü illə müqayisədə 0,4% çox artırdı.
2017-ci ildə büdcə 7.572 milyon avroya qədər artmağa davam etdi. Elə həmin il hökumət NATO-ya hərbi xərclərini 80%-ə 18 milyard avroya çatdırmaq üçün bir öhdəlik götürdü.
Quru Qoşunları, Dəniz Donanması, Hava Qüvvələri və Ümumi Müdafiə Korpusu (Hüquq, Səhiyyə, Musiqi) sıralarında könüllü ehtiyatda olanlar var. Bu rəqəm 1999-cu ildə yaradıldı, baxmayaraq ki, ilk 340 yer 2003-cü ilin dekabrına qədər elan edilmədi. Bu ildən bəri müsabiqə sistemi tərəfindən seçmə prosesi yolu ilə illik danışıqda yerlər təklif edildi. Könüllü ehtiyatda olan şəxs, könüllü və müvəqqəti olaraq, İspaniya Silahlı Qüvvələri tərəfindən həyata keçirilən fərqli missiyalarda, İspaniya Konstitusiyası tərəfindən onlara verilən funksiyanın yerinə yetirilməsində və cavab olaraq öz bacarıqlarına, və biliklərinə töhfə vermək istəyən mülki şəxsdir.
Könüllü ehtiyatda olanlar hərbi xidmətlərində irəliləyə bilərlər. Bunun yolu və əldə edilə bilən maksimum iş yerləri tənzimləmə inkişafı ilə tənzimlənir (18 mart 2011-ci il R.D. 383 nömrəli Silahlı Qüvvələrin Reservistləri haqqında Əsasnamə).
İspaniya Nazirıər kabinetinin qərarına əsasən 18 illik hərbi fəaliyyəti olan şəxslər,45 yaş tamam olduqdan sonra məcburi ehtiyata buraxılırlar.On səkkiz illik hərbi fəaliyyəti tamam olmayan şəxslər isə,47 yaşa kimi hərbi xidmətdə qala bilərlər.Ehtiyata buraxılan şəxslər,Müdafiə Nzirliyinin mərkəzi orqanları tərəfindən 12 aylıq hissə-hissə ödənilməklə müavinətlər alırlar.Mövcud qanunvericiliyə əsasən bu müavinətlərin verilməsi 65 yaşda təqaüdə cıxana qədər davam edə bilər. Ehtiyata buraxılanlar üçün göstərilən müavinətdə tutuylma yoxdur və Sosial Müdafiə vergi tutmur.Ehtiyatda olan hərbçilər üçün tətbiq olunan müavinətlər Qoşunlar və Dənizçilik haqqında - qanunun V fəsində 8/2006 saylı qərara əsasən tətbiq edilir.
İspaniya Konstitusiyasının 62-ci maddəsinə uyğun olaraq, kral "Silahlı Qüvvələrin Ali komandanlığı"na malikdir[21].21 noyabr tarixli 39/2007 Qanununun 19-cu maddəsi hərbi karyera haqqında kralın hərbi işini tənzimləyir: "kral Quru Qoşunları, Hərbi Dəniz Donanması və hava ordusu general-kapitanı, Silahlı Qüvvələrin Ali komandanlığı kimi yalnız malik olduğu ali hərbi rütbəyə malikdir".[22].
_01.jpg)
Kral bu vəzifəni necə həyata keçirdiyinə gəldikdə, konstitusiyanın 97-ci maddəsində deyilir ki, "hökumət daxili və xarici siyasətə, mülki və hərbi idarəçiliyə və dövlətin müdafiə olunmasına rəhbərlik edir", 64-cü maddədə isə deyilir ki, "kralın əmrləri hökumətin sədri və müvafiq hallarda səlahiyyətli Nazirlər tərəfindən təsdiq edilir".
Silahlı Qüvvələrin operativ komandanlığı müdafiə qərargahına (CEMAD) rəhbərlik edir və ordu generalı, general-admiral və ya Aviasiya generalı kimi onun mənsub olduğu Silahlı Qüvvələrin qolundan asılı olaraq fəaliyyət göstərir. Hərbi qüvvənin qalan hissəsi quru qoşunlarının qərargah rəisi (JEME), hərbi hava qüvvələrinin qərargah rəisi (JEMA) və Hərbi Dəniz Donanmasının (AJEMA) Baş Qərargah rəisindən ibarətdir.
Qərargah rəislərinin təyin edilməsi müdafiə nazirinin təklifi ilə hökumət başcısı tərəfindən həyata keçirilir. Hər üç qoşun Müdafiə Nazirliyinə tabedir.
Silahlı Qüvvələrin hüquq və vəzifələri haqqında qanunun qəbul edilməsi nəticəsində (orqanik qanun 9/2011) peşəkar birliklərin mövcudluğu təsdiq edilmiş,Mülki Mühafizə kimi Nazirlikdən asılı bir qurum yradılmışdır.Həmçinin bu qanunvericilik nəticəsində artıq fəaliyyət göstərən iki yeni orqan yaradılıb: Silahlı Qüvvələrin kadrlar Şurası və hərbi Müşahidə Şurası, onların hər ikisi müdafiə nazirinin müavininə tabedir[26].
Qanun, Daxili İşlər Nazirliyindən fərqli olaraq, yalnız ir sıra dərnəkləri özündə cəmləşdirən öz peşə birlikləri reyestrinin mövcudluğunu müəyyənləşdirdi[27][28]. RAPFAS adlanan bu reyestr bu tip təşkilatla əlaqəli bütün proseslərin işlənməsindən məsuldur[29][30].
1988-ci ilin fevralından bəri qadınların İspaniya Silahlı Qüvvələrinə qoşulmaq hüququ var.[31]. Zaragoza Ümumi Hərbi Akademiyasına daxil olan ilk qadın Patricia Ortega idi. Sinifindəki tək qadın idi. 2009-cu ildə polkovnik-leytenant, 2016-cı ildə polkovnik rütbəsi almış və 2019-cu ildə general olmaq üçün təhsili alan ilk qadın olmuşdur.[32].
2011-ci ildə Silahlı Qüvvələrdə Qadınların Vəziyyətinin Araşdırılması Mərkəzi (Observatorio de la mujer en las FAS) Silahlı Qüvvələrdə qadınlar və kişilər arasında bərabərliyi təmin etmək məqsədi ilə adını dəyişdirərək Hərbi Müşahidə komitəsinə çevirdi.2018-ci ilin Noyabr ayından etibarən birbaşa Müdafiə nazirliyinə hesabat verir[33].
2017-ci il məlumatlarına görə qadınların işsizlik etibarı kişilərlə müqayisədə daha yüksəkdir. Hərbi qadınlar üçün müvəqqəti məşğulluq nisbəti 77,5%, kişilər isə 51,5% idi. Başqa sözlə, kişilərin demək olar ki yarısının karyerasının sonuna qədər Silahlı Qüvvələrdə qalmasına imkan verən daimi bir müqavilə var idi.[34] .
2018-ci ildə zabit miqyasında bütün aktiv generallar, 221 kişi; polkovniklərdən 1040 nəfəri kişi və yalnız 3 nəfəri qadındır; Polkovnik-leytenant rütbəsində 3080 kişi və 160 qadın var. 2019-cu ildə ilk dəfə bir qadın Patricia Ortega, general rütbəsi üçün bir təlim kursuna girdi.
2018-ci ildə Silahlı Qüvvələrdəki qadınların nisbəti 12,7%, NATO ölkələri üçün ortalama göstəricidən 10,9% çox idi[35] .
2018-ci ildə 15.286 İspan hərbi qulluqçusundan 8.926 nəfəri Ordu (58.4%), 2.674 Dəniz Qüvvələri (17.5%), 2.881 Hava Qüvvələri (18.8%) və 805 (5,3%) qadınlar təşkil edir.
1993-cü ildən bəri qadınlar beynəlxalq missiyalarda iştirak edir.
Müdafiə Nazirliyinin 2015-ci il dekabr ayına olan məlumatlarına görə Silahlı Qüvvələrdə ümumilikdə 315 xarici hərbi qulluqçu var idi, yəni 121,292 vətəndaşı (99,74%) ilə müqayisədə 0,26% təşkil edir[36].
1979-cu ildən dövlətlə kilsə arasındakı razılaşmaya əsasən təşkil edilir. Xidmət 700 məmur tərəfindən aparılır.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
