"Yapon" və yaponiyalı

"Yapon" və yaponiyalı (kir. "Јапон" вә јапонијалы) – 1990-cı ildə Sergey Ratnikovun rejissorluğu ilə çəkilmiş Azərbaycan filmi. Ratnikovun rejissor kimi debüt filmidir. Film 1944-cü ildə Nardarana düşmüş yaponiyalı əsgər və "yapon" ləqəbli yerli sakindən bəhs edir.

"Yapon" və yaponiyalı
rus. «Япон» и японец
Janr	faciəvi komediya müharibə
Rejissor	Sergey Ratnikov
Ssenari müəllifi	Vaqif Mustafayev
Baş rollarda	Eduard Pak Davud Davudov Oqtay Ağayev Lətifə Əliyeva
Operatorlar	Kənan Məmmədov Fikrət Əsgərov
Bəstəkar	Əli Babayev
Rəssam	Rafiz İsmayılov
İstehsalçı	"Debüt" Studiyası
İlk baxış tarixi	1990
Filmin növü	qısametrajlı bədii film
Müddət	26 dəq.
Ölkə	SSRİ
Dil	azərbaycanca
İl	1990
Texniki məlumatlar	3 hissə 860 metr 35 mm
Rəng	ağ-qara

Məzmun

Hadisələr 1944-cü ildə baş verir. Okinavada bir kamikaze dəstəsi döyüşə çıxır. Onlara ölmək əmri verilsə də, kamikazelərdən biri (Eduard Pak) tapşırığı yerinə yetirə bilmir və istiqamətini itirib Nardaran qəsəbəsinə düşür. Bu zaman dənizdə balıq tutan Gülbala (Davud Davudov) ilə rastlaşır. Qəsəbədə qıyıq gözlərinə görə "yapon" adlandırılan Gülbala onu xilas edərək evə gətirir.

Yaponiyalı Gülbala və onun kor anası (Lətifə Əliyeva) ilə birlikdə yaşamağa başlayır. O, tapşırığı yerinə yetirə bilmədiyi üçün kədərlənir, hər dəfə harakiriyə cəhd edəndə Gülbala və anası ona mane olur. Gülbalanın qəsəbədə yerli avtoritetlə (Ömür Nağıyev) münaqişə yaşayır. O, Gülbalaya onun ərazisində balıq tutmağı qadağan edir, buna əməl etməyəndə onu döyür. Yaponiyalı bu vəziyyəti öyrənib avtoriteti döyərək onun qisasını alır.

Digər tərəfdən Dövlət Təhlükəsizliyi Komitəsinin nümayəndəsi Məlik Babanov (Oqtay Ağayev) Nardaranda yapon casusunun olması haqda məlumat əldə edir. Məsələ Stalinin nəzarəti altında olduğu üçün yapon casusu tutmaq əmri alır. Qəsəbəyə gələn təhlükəsizlik xidmətinin əməkdaşları araşdırma aparır. Onlara yapon ləqəbli Gülbalanı göstərirlər. Gülbala həbs olunub işgəncələrə məruz qalır, lakin azərbaycanlı olduğu aydın olanda sərbəst buraxılır.

Yaponiyalı yenə harakiri etməyə qərar verir və anasına ölümqabağı məktub yazır. Məktub ələ keçirən təhlükəsizlik komitəsi silahlı dəstə ilə Nardarana Gülbalanı tutmaq üçün gəlir. Gülbala ələ keçməmək üçün harakiri edir. Gülbalanın öldüyünü görən yaponiyalı bundan sonra Gülbalanın anasının yanında qalır, ona kömək etməyə başlayır.

Filmin heyəti

İstehsalçı heyət

• Vaqif Mustafayev – ssenari müəllifi
• Sergey Ratnikov – quruluşçu rejissor
• Kənan Məmmədov, Fikrət Əsgərov – quruluşçu operatorlar
• Rafiz İsmayılov – quruluşçu rəssam
• Əli Babayev – bəstəkar
• Kamal Seyidov – səs operatoru
• Kamil Zöhrabov, Ömür Nağıyev – rejissorlar
• Şahirə Kərimova – rejissor assistenti
• Tərlan Babayev – operator assistenti
• Xuraman Pişiyari – montajçı
• Eldar Quliyev – bədii rəhbər
• Eldəniz Quliyev – redaktor
• Nadir Əliyev, İlqar Əliyev – direktorlar
• Eldəniz Rəsulov – kadrarxası mətn^[a]

Rollarda

• Eduard Pak — yaponiyalı
• Davud Davudov — Gülbala / "yapon"
• Oqtay Ağayev — Məlik-Babanov
• Lətifə Əliyeva — Gülbalanın anası
• Ömür Nağıyev — qəsəbə sakini
• Vahid Əliyev — təhlükəsizlik komitəsinin işçisi
• Kamil Məhərrəmov - qəsəbə sakini
• Məbud Məhərrəmov — yapon zabiti
• Əliqulu Səmədov — zabit
• Zilli Namazov — qəsəbə sakini
• İdris Rüstəmov — firəngi
• Vəliəhd Vəliyev
• Nəmxuda Usubəliyev
• N.Əliyev
• S.Şapovalov
• N.Məhərrəmov
• Arif Kərimov
• D.Sultanov

Səsləndirənlər

• Pərviz Bağırov — Gülbala^[a]
• Rafiq Əzimov — Məlik-Babanov^[a]
• Zərnigar Ağakişiyeva — Gülbalanın anası^[a]

Qeydlər

1. Titrlərdə yoxdur.

Mənbə

• Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C. Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923–2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.- səh. 320.

Xarici keçidlər

• YouTube-da