Yesuagen

Yesuagen (yaxud Esuagen və Asuagen) — Qafqaz Albaniyası çarı. Onun dövründə köhnə əlifbanın təkmilləşdirilməsi yolu ilə yeni Alban əlifbası yarandı. Bu barədə Moisey Kalankatlı, eləcə də V – VIII əsrlərin erməni müəllifləri Koryun, Movses Xorenli xəbər verirlər.^[3] II Yezdəgirdin bacısı ilə evlənmişdi. 444-cü ildə II Vaçe tərəfindən əvəz olundu.

Yesuagen
Qafqaz Albaniyasının VII çarı (Arşakilər)
424 – 444
Əvvəlki	Asay
Sonrakı	II Vaçe
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi	bilinmir[1]
Vəfat tarixi	444
Atası	Asay yaxud Satoy [2]
Anası	III Şapurun bacısı
Həyat yoldaşı	II Yezdəgirdin bacısı
Uşaqları	II Vaçe Xoçkorik III Vaçaqan Adsız bir qız
Ailəsi	Alban Arşakiləri[1]
Dini	Alban Həvari Kilsəsi

Ailəsi

Moisey Kalankatlının verdiyi məlumata görə çar Yesuagenin 4 övladı olmuşdur:

1. II Vaçe — taxtda onu əvəz etmişdi
2. Xoçkorik — qeyri-qanuni oğlu idi
3. III Vaçaqan
4. Adsız bir qız — Girdman knyazı Barzabod Mehrani ilə evlənmişdi.

Yesuagenin nişanı

Yesuagenin monoqramı 1975-ci ildə fransız alim Filipp Ginyo tərəfindən yayımlanan Sasani şahlarının möhürlərinin arasında Mürtəzalı Hacıyev tərəfindən tapılmış, S.Y.Qasımova tərəfindən çar Yesuagenə aid olduğu təsdiqlənmişdir.^[4] Möhür ay ilahəsi ilə əlaqəlidir.^[5]

İstinadlar

1. Erməni Sovet Ensiklopediyası (erm.). / red. Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
2. Mürtəzalı Hacıyev, Asvagenin möhrü məqaləsi
3. Moisey Kalankatlı. Alban ölkəsinin tarixi, VI
4. Intailles sasanides de la collection Pirousan Monumentum H.S. Nyberg III. Teheran — Liege, 1975, p.17, pl. I, fig. 22
5. S.Y.Qasımova — Le sceau du Catolicos d`Albanie et du Balasagan Studia Iranica. T. 20, fasc. 1, 1992, p.31–32