From Wikipedia, the free encyclopedia
Los Xuegos Panamericanos son el mayor eventu deportivo internacional multidisciplinario nel que participen atletes d'América. La competición celebrar ente deportistes de los países del continente americanu, cada cuatro años nel añu anterior a los Xuegos Olímpicos de Branu. Solamente diose una edición de los Xuegos Panamericanos d'Iviernu en 1990. Dende 2007, la ciudá que ye escoyida sede de los xuegos entamen los xuegos tanto panamericanos como los Xuegos Parapanamericanos,[1] xuegos onde los atletes con discapacidaes físiques compiten ente sigo. Los Xuegos Parapanamericanos celébrense darréu dempués de los sos respeutivos Xuegos Panamericanos el mesmu añu. La Organización Deportiva Panamericana (ODEPA) ye l'órganu gubernamental de los Xuegos Panamericanos, que la so estructura y les aiciones definir pola Carta Olímpica.[1]
Xuegos Panamericanos | |
|---|---|
 | |
| Xeneral | |
| Tipu de competición | eventu multideportivu |
| Deporte | fútbol |
| Organizador |
Organización Deportiva Panamericana (es)  |
| Historia | |
| Fundación | 1951 |
| Competición | |
| Periodicidá | Cada 4 años |
| Web oficial | |
 | |
El Movimientu de los (Xuegos) Panamericanos componer de les federaciones deportives internacionales, los Comités Olímpicos Nacionales reconocíos pola ODEPA, y los comités organizadores de cada unu de los Xuegos Panamericanos . A midida que l'órganu de toma de decisiones, la ODEPA ye responsable de la eleición de la ciudá sede de cada Xuegu Panamericanu. La ciudá anfitriona ye responsable d'entamar y financiar una celebración de los Xuegos acorde cola Carta Olímpica (dende la ODEPA ta afiliáu col COI, la Carta Olímpica) y les regles. El programa de los Xuegos Panamericanos, que consta de los deportes que s'apostó nos Xuegos, ta determináu pola ODEPA. La celebración de los Xuegos toma munchos rituales y símbolos, como la bandera y l'antorcha, según ceremonies d'apertura y clausura. Más de 5000 atletes compiten nos Xuegos Panamericanos en 36 deportes y cerca de 400 eventos. Los puestos primeru, segundu y terceru en cada eventu reciben medayes d'oru, plata y bronce, respeutivamente.
La idea de celebrar Xuegos Panamericanos plantegar por Daniel Esteban Mosquera López per primer vegada mientres Xuegos Olímpicos de 1932 en Los Angeles, Estaos Xuníos, onde los representantes d'América Llatina del Comité Olímpicu Internacional (COI) suxirieron que tenía de crease una competición ente tolos países d'América.[2] El primer eventu llamáu Xuegos Panamericanos celebrar en Dallas, Estaos Xuníos en 1937, pero nun atraxo muncha atención nin se considera oficial.[3][4]
Nel primer congresu del Comité Deportivu Panamericanu en Buenos Aires en 1940, alcordóse que la primer edición realizar na capital arxentina en 1942, pero por cuenta de la Segunda Guerra Mundial tuvieron de suspendese. En Londres, realizóse'l segundu congresu del Comité Deportivu Panamericanu mientres los Xuegos Olímpicos de Londres 1948, onde se reconfirmó a Buenos Aires como sede de los primeros xuegos que se realizaron en 1951. Nesta edición, apostáronse 18 deportes.[2] Los países miembros de la Mancomunidá de Naciones como Canadá nun participaron na primer edición de los xuegos.[5] Los segundos xuegos realizar en Ciudá de Méxicu, Méxicu en 1955. Les competiciones empezaron el 12 de marzu ya incluyeron 2583 atletes de 22 países, compitiendo en 17 deportes.[6] Los Xuegos Panamericanos realizáronse dempués en Chicago, Estaos Xuníos en 1959, en São Paulo, Brasil en 1963, en Winnipeg, Canadá en 1967 y en Cali, Colombia en 1971.[6]
En cada edición, los Xuegos Panamericanos fueron creciendo en tamañu ya importancia. En menos de mediu sieglu doblóse'l númberu de países, atletes y modalidaes, hasta convertise nuna de les principales competiciones del calendariu deportivu mundial. Dende 1995, participen más de 5000 atletes de 42 naciones.
Ente que nos xuegos inaugurales participaron 2513 atletes en representación de 14 países, nos de 2007 participaron 5633 competidores de 42 países.[2] Mientres los Xuegos mayoría de los atletes y oficiales atópase na Villa panamericana. Esta construcción ta destinada a ser un llugar d'agospéu pa tolos participantes. Ta amobláu con cafeteríes, clíniques de salú y llugares relixosos.[7]
La ODEPA dexa que compitan países que nun cumplen colos requisitos de la soberanía política qu'otres organizaciones internacionales demanden. Como resultancia, a les colonies y dependencies déxase-yos crear los sos propios comités olímpicos nacionales. Exemplos d'esto ye que nesta cita deportiva participen territorios como Puertu Ricu y Bermuda, que compiten como naciones independientes a pesar de tar llegalmente so la xurisdicción d'otru país. [8]
Los Xuegos Panamericanos fueron criticaos por diverses organizaciones [¿quién?] por non incluyir deportes ancestrales americanos como'l lacrosse, el ulama o'l xuegu de pelota mesoamericanu. D'esta manera, esclúyese la tradición de los nativos o indíxenes d'América, primeros pobladores del continente.
Mientres dellos eventos los Xuegos Panamericanos fueron descalificaos y dalgunos cuestionaron la so llexitimidá. El periódicu canadiense National Post diz de los Xuegos Panamericanos: «Son un eventu multideportivu cuatrienal, al igual que los Xuegos Olímpicos, pero ensin el glamour, el prestíu y la cobertoria internacional mientres tol día». En términos de prestíu, el Toronto Sun comentó: «Los Xuegos Panamericanos nun tán nin siquier en tercer escala. Más como cuartu llugar, dempués de los Xuegos Olímpicos, campeonatos mundiales y comerciales de Ben Johnson», y preguntó: «¿Quién s'esmolez polos Xuegos Panamericanos? ¿Oyisti falar de Mar del Plata? Yo tampoco y sicasí, celebró los xuegos de 1995».[9][10]
Hubo munchos intentos de celebrar los Xuegos Panamericanos d'Iviernu, pero ensin enforma ésitu. Un intentu inicial de celebrar estos xuegos fixeron polos organizadores de los Xuegos Panamericanos de 1951 en Buenos Aires, que teníen previstu realizar los xuegos d'iviernu a finales del añu tamién en Buenos Aires, pero abandonaron la idea por cuenta de la falta d'interés.[11]
La ciudá estauxunidense de Lake Placid trató d'allugar los xuegos en 1959, pero nuevamente, por falta d'interés per parte de los miembros de la ODEPA, abandonóse la idea.[11]
En 1988, miembros de la ODEPA realizaron una votación pa escoyer a la ciudá sede de los Xuegos Panamericanos d'Iviernu de 1989, onde la ciudá de Les Lleñes resultó ganadora. Alcordóse, amás, que los Xuegos d'Iviernu celebraríen cada cuatro años. La falta de nieve, sicasí, obligó a la postergación de los xuegos hasta l'añu 1990, onde se celebraron del 16 al 22 de setiembre d'esi añu. Ocho países unviaron un total de 97 atletes a Les Lleñes. D'esi total, 76 yeren de tres países: Arxentina, Canadá y los Estaos Xuníos. El tiempu yera inusualmente templáu y de nuevu hubo poca nieve, tan solo un deporte pudo apostase: l'esquí alpín qu'onde s'entamaron les modalidaes d'eslalon, eslalon xigante y super G. Estaos Xuníos y Canadá combinar pa ganar les 18 medayes que s'apurrieron nesos xuegos.[11]
La ODEPA dio-y los segundos Xuegos Panamericanos d'Iviernu a Santiago de Chile para 1993. Sicasí, Estaos Xuníos alvirtió que nun diba participar nun siendo que se lleve a cabu un programa completu d'eventos. El comité organizador d'esos xuegos, finalmente arrenunció a la planificación de los Xuegos dempués de que'l Comité Olímpicu de los Estaos Xuníos negar a participar, y la idea nun se restableció dende entós.[11]
El Movimientu de los Xuegos Panamericanos toma una serie d'organizaciones nacionales ya internacionales y federaciones deportives, socios de los medios reconocíos, según los atletes, oficiales, xueces, y cualesquier otra persona ya institución que se compromete a respetar les normes de la Carta Olímpica (que ye lo mesmo que la carta de la ODEPA).[12] Amás de que la organización ye responsable del movimientu panamericanu, la Organización Deportiva Panamericana (ODEPA) ye responsable de la seleición de la ciudá anfitriona, la supervisión de la planificación de los Xuegos Panamericanos, actualizar y aprobar el programa de deportes, y la negociación de patrociniu y espardimientu de los derechos.[13]
El movimientu de los Xuegos Panamericanos componer de tres elementos:
L'español ya inglés son los idiomes oficiales del Movimientu de los Xuegos Panamericanos. L'otru idioma que s'utiliza en cada unu de los Xuegos Panamericana ye l'idioma del país anfitrión. Cada proclamación (como l'anunciu de cada país mientres el desfile de naciones na ceremonia d'apertura) falar nestos trés idiomes o los dos principales, dependiendo de si'l país anfitrión ye un país de fala española o inglesa, como Arxentina y Estaos Xuníos, respeutivamente.
La bandera de la Organización Deportiva Panamericana amuesa'l logotipu de la ODEPA nun fondu blancu. Pa remarcar la rellación ente'l Comité Olímpicu Internacional y de los Xuegos Panamericanos, los Aniellos Olímpicos añader a la bandera en 1988. La bandera foi izada en cada celebración de los Xuegos.[14] La bandera foi izada ente que l'himnu olímpicu utilizar hasta la edición de 2007. En Guadalajara 2011, el nuevu himnu foi utilizáu per primer vegada. L'himnu foi compuestu en 2008.
Al igual que'l llapada olímpica, la llapada de los Xuegos Panamericanos, llamada "llapada panamericana" enciéndese muncho primero del entamu de los Xuegos. La llapada foi encendida per primer vegada n'Olimpia, Grecia pa la edición de Buenos Aires 1951. En xuegos posteriores, l'antorcha yera encendida por azteques en templos antiguos, nun primer momentu nel Cuetu de la Estrella, y darréu nel Pirámide del Sol nes pirámides de Teotihuacán en Méxicu.[15] La única esceición foi nos xuegos de 1963 en São Paulo, Brasil onde la llapada encender en Brasilia por indíxenes guaraníes. Una vegada el llugar d'encendíu, un azteca enciende l'antorcha que recibe del primer portador, y empecípiase asina'l relevu de l'antorcha de los Xuegos Panamericanos que va llevar la llapada del estadiu principal de la ciudá anfitriona, onde xuega un papel importante na ceremonia d'apertura.[13] Dende l'añu 2011, ríquese que la llapada de los xuegos esti mientres éstos nel estadiu que va acoyer la competición d'atletismu. Si la ceremonia d'apertura y los eventos d'atletismu van llevar a cabu en distintos estadios, va riquise que la llama pase d'un estadiu a otru y qu'haya dos pebeteros pa caltener la llapada encendida. Les esceiciones producir nos Xuegos de 1987, 1999 y 2007, onde solo había un pebeteru.[13]
La mascota de los Xuegos Panamericanos (tamién conocida como mascota panamericana) ye un animal o figura humana que representa la cultura del país anfitrión. Introducir en 1979 en San Xuan, Puertu Ricu.[16] La mascota desempeña un papel importante na identidá y promoción de los Xuegos. La mascota de los más recién Xuegos Panamericanos, en Toronto, foi Pachi, un puercuspín representativu de la rexón.
Na ceremonia d'apertura d'unos Xuegos Panamericanos, realízase conforme a lo dispuesto pela Carta Olímpica,[17] la ceremonia realizar nun estadiu designáu pol comité organizador, y suel empezar col izado de la bandera del país anfitrión y una actuación del so himnu nacional.[17] El país anfitrión depués presenta manifestaciones artístiques de la música, el cantar, la danza y el teatru representativu de la so cultura y historia.[17] Les presentaciones artístiques crecieron n'escala y complexidá a midida que pasaron los xuegos, como intentu d'apurrir una ceremonia más memoriosa que nos anteriores xuegos. La ceremonia d'inauguración de los Xuegos de Guadalajara en 2011 costaría $20 millones d'USD, con gran parte de los costos incurríos nel segmentu artísticu.[18]
Dempués de la parte artística de la ceremonia, llega'l desfile de los atletes nel estadiu arrexuntaos per país. Arxentina ye tradicionalmente el primer país n'ingresar al estadiu, col fin d'honrar a la delegación qu'entamó los primeros Xuegos Panamericanos, tal como asocede con Grecia, que ye siempres la primer delegación n'entrar al estadiu nuna ceremonia d'apertura nos Xuegos Olímpicos, tamién col fin d'honrar a la delegación qu'allugó los mesmos. Depués, asocede'l desfile de naciones, y éstes entren por orde alfabéticu pol idioma español, la delegación anfitriona ye la postrera en desfilar. Mientres la ceremonia d'apertura de los Xuegos Panamericanos de 1995, que se celebraron en Mar del Plata, Arxentina, la bandera arxentina entró nel estadiu de primeres, ente que la delegación del país entró postrera (similar a lo qu'asocedió con Grecia nel Xuegos Olímpicos d'Atenes 2004). Depués, autoridaes importantes dan el so discursu, que puede ser por casu: alcalde de la ciudá anfitriona, el presidente del comité organizador, etc. El presidente de la ODEPA ye polo xeneral, el que da l'anunciu formal de que los xuegos tán formalmente inauguraos. A lo último, l'antorcha de los Xuegos Panamericanos, ingresa nel estadiu y tresmítese hasta que llega al portador de l'antorcha, que polo xeneral ye un atleta bien conocíu y esitosu de la nación anfitriona y ésta tien l'honor d'encender la llapada de los Xuegos Panamericanos na caldera del estadiu.[13]
La ceremonia de clausura de los Xuegos Panamericanos llevar a cabu dempués de que tolos eventos deportivos concluyeron. Los abanderaos de cada país participante entren nel estadiu, siguíu de los atletes de les sos respeutives delegaciones, ensin nengún tipu de distinción nacional.[13]
Llevar a cabu l'actu de pasaxe de sede, onde dos banderes nacionales, xunto cola bandera de la ODEPA se izan ente que suenen los correspondientes himnos nacionales correspondientes: se iza la bandera del país anfitrión de los presentes y la bandera del país anfitrión de los próximos Xuegos.[13] El presidente del comité organizador y el presidente de la ODEPA ufierten curtios discursos, declarando que "los Xuegos tán oficialmente zarraos". La llapada panamericana encendida na ceremonia d'apertura apágase.[13] No que se conoz como la Ceremonia d'Amberes, l'alcalde de la ciudá que va entamar los Xuegos tresfier una bandera especial al presidente de la ODEPA, que depués se lo pasa a l'autoridá más importante de la ciudá sede de los próximos Xuegos.[13] Dempués d'estos requisitos obligatorios, el próximu país anfitrión introduz de volao en sí delles exhibiciones artístiques de danza y teatru representatives de la so cultura. La ceremonia de clausura inclúi una presentación de quince minutos de la próxima ciudá anfitriona.[13]
Na ceremonia de zarru de 2011, ente que la cantante Florence K cantaba la versión acústica d'O Canada (himnu canadiense), una falla téunica producióse dempués de la frase "Our home and native land" (n'español:"El nuesu llar y tierra natal")[19] Los espectadores de la ceremonia ullaron a la cantante y al himnu canadiense.[20]
Al términu de cada eventu, les medayes son distribuyíes ceremoniosamente a los atletes que terminaren en primer, segundu y tercer llugar. Los participantes estremen nun podiu de trés niveles al recibir les sos medayes.[21] Dempués, les medayes son daes por un miembru del Comité Olímpicu Internacional (COI) o de la ODEPA y de siguío, en tres mástiles, se izan les banderes nacionales de los países de los trés medayistes alzándose mientres suena l'himnu nacional del país del atleta que ganó la medaya d'oru.[22] El Voluntariáu del país anfitrión actúen como anfitriones mientres les ceremonies de medayes, yá que ayuden a quien presenten les medayes y les ayudes a actuar como abanderaos.[23] Pa cada eventu de los Xuegos Panamericanos, llevar a cabu la respeutiva ceremonia d'entrega de medayes, a lo más, un día dempués de final del eventu. Cuando l'atletismu taba previstu pa los últimos díes, eventos como'l maratón masculín que yera nel últimu día de los xuegos, la ceremonia de premiación llevar a cabu xustu antes o mientres la ceremonia de clausura.
| Sede !Duración | Países | Deportes | Atletes | País ganador | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1951 | I Xuegos Panamericanos |  |
Buenos Aires | Arxentina | 25 de febreru al 9 de marzu | 21 | 18 | 2513 |  Arxentina |
| 1955 | II Xuegos Panamericanos |  |
Ciudá de Méxicu | Méxicu | 12 al 26 de marzu | 22 | 17 | 2583 |  Estaos Xuníos |
| 1959 | III Xuegos Panamericanos |  |
Chicago | Estaos Xuníos | 27 d'agostu al 7 de setiembre | 25 | 18 | 2263 | Estaos Xuníos |
| 1963 | IV Xuegos Panamericanos |  |
São Paulo | Brasil | 20 d'abril al 5 de mayu | 22 | 19 | 1665 | Estaos Xuníos |
| 1967 | V Xuegos Panamericanos |  |
Winnipeg | Canadá | 23 de xunetu al 6 d'agostu | 29 | 19 | 2361 | Estaos Xuníos |
| 1971 | VI Xuegos Panamericanos |  |
Cali | Colombia | 30 de xunetu al 13 d'agostu | 32 | 17 | 2935 | Estaos Xuníos |
| 1975 | VII Xuegos Panamericanos |  |
Ciudá de Méxicu | Méxicu | 12 al 26 d'ochobre | 33 | 19 | 3146 | Estaos Xuníos |
| 1979 | VIII Xuegos Panamericanos |  |
San Xuan | Puertu Ricu | 1 al 15 de xunetu | 34 | 22 | 3700 | Estaos Xuníos |
| 1983 | IX Xuegos Panamericanos |  |
Caraques | Venezuela | 14 al 29 d'agostu | 36 | 22 | 3426 | Estaos Xuníos |
| 1987 | X Xuegos Panamericanos |  |
Indianapolis | Estaos Xuníos | 8 al 23 d'agostu | 38 | 27 | 4453 | Estaos Xuníos |
| 1991 | XI Xuegos Panamericanos |  |
L'Habana | Cuba | 2 al 18 d'agostu | 39 | 34 | 4519 |  Cuba |
| 1995 | XII Xuegos Panamericanos | |
Mar del Plata | Arxentina | 12 al 26 de marzu | 42 | 33 | 5144 | Estaos Xuníos |
| 1999 | XIII Xuegos Panamericanos | |
Winnipeg | Canadá | 23 de xunetu al 8 d'agostu | 42 | 34 | 5275 | Estaos Xuníos |
| 2003 | XIV Xuegos Panamericanos |  |
Santu Domingu | República Dominicana | 1 al 17 d'agostu | 42 | 35 | 5500 | Estaos Xuníos |
| 2007 | XV Xuegos Panamericanos |  |
Rio de Janeiro | Brasil | 12 al 29 de xunetu | 42 | 39 | 5662 | Estaos Xuníos |
| 2011 | XVI Xuegos Panamericanos | |
Guadalajara | Méxicu | 14 al 30 d'ochobre | 42 | 49 | 5996 | Estaos Xuníos |
| 2015 | XVII Xuegos Panamericanos | |
Toronto | Canadá | 10 al 26 de xunetu | 41 | 40 | 6138 | Estaos Xuníos |
| 2019 | XVIII Xuegos Panamericanos |  |
Lima | Perú | 26 de xunetu al 11 d'agostu | ? | 48 | 7000 aprox. | |
| 2023 | XIX Xuegos Panamericanos |  |
Santiago | Chile | |||||
Actualizáu Toronto 2015
| País | Sedes |
|---|---|
| Plantía:BanderaODP | 3 |
| Plantía:BanderaODP | 3 |
| Plantía:BanderaODP | 2 |
| Plantía:BanderaODP | 2 |
| Plantía:BanderaODP | 2 |
| Plantía:BanderaODP | 1 |
| Plantía:BanderaODP | 1 |
| Plantía:BanderaODP | 1 |
| Plantía:BanderaODP | 1 |
| Plantía:BanderaODP | 1 |
| Plantía:BanderaODP | 1 |
| Sede !Duración | Países | Deportes | Atletes | País ganador | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1990 | I Xuegos Panamericanos d'Iviernu | |
Les Lleñes | Arxentina | 15 de setiembre al 22 de setiembre | 8 | 3 | 97 | Estaos Xuníos |
Los siguientes deportes son los oficiales nel calendariu panamericanu, pero varia según el calendariu de cada sede.
|
|
|
De siguío, los países participantes xunto al códigu COI de cada unu:
(AHO) |
(DMA)
(GRN) (GUY) (HAI)
(CAY) |
(JAM)
(SKN) (LCA) (SUR)
|
La última participación d'Antilles Holandeses asocedió nos Xuegos Panamericanos 2011 al habese disueltu como nación en 2010. La ODEPA dexó a la delegación competir so la bandera del organismu.[24]
El siguiente ye'l medayeru históricu de los Xuegos Panamericanos. Les medayes apaecen arrexuntaes polos Comités Olímpicos Nacionales y ordenar de forma decreciente cuntando les medaya d'oru llograes. En casu d'haber empate, ordenar d'igual forma cuntando les medaya de plata y, en casu de caltenese la igualdá, cúntense les medaya de bronce. Si dos equipos tienen la mesma cantidá de medayes d'oru, plata y bronce, se listan na mesma posición y ordenar alfabéticamente.[25]
| # | Estáu |  |
 |
 |
Total |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  Estaos Xuníos | 1948 | 1455 | 1027 | 4430 |
| 2 |  Cuba | 875 | 593 | 558 | 2026 |
| 3 |  Canadá | 455 | 655 | 803 | 1913 |
| 4 |  Brasil | 328 | 359 | 520 | 1207 |
| 5 |  Arxentina | 294 | 331 | 435 | 1060 |
| 6 |  Méxicu | 221 | 289 | 502 | 1012 |
| 7 |  Colombia | 108 | 148 | 228 | 484 |
| 8 |  Venezuela | 92 | 205 | 277 | 574 |
| 9 |  Chile | 44 | 91 | 151 | 286 |
| 10 |  República Dominicana | 29 | 63 | 112 | 204 |
| 11 |  Puertu Ricu | 28 | 81 | 134 | 243 |
| 12 |  Ecuador | 28 | 30 | 61 | 119 |
| 13 |  Xamaica | 25 | 46 | 60 | 131 |
| 14 |  Guatemala | 20 | 16 | 39 | 75 |
| 15 |  Uruguái | 12 | 26 | 47 | 85 |
| 16 |  Trinidá y Tobagu | 11 | 22 | 29 | 62 |
| 17 |  Les Bahames | 9 | 15 | 13 | 37 |
| 18 |  Perú | 8 | 33 | 69 | 110 |
| 19 | 
Antilles Neerlandeses | 5 | 9 | 17 | 31 |
| 20 |  Costa Rica | 5 | 6 | 9 | 20 |
| 21 |  PPanamá | 3 | 19 | 26 | 48 |
| 22 |  Surinam | 3 | 2 | 5 | 10 |
| 23 |  Guyana | 2 | 4 | 12 | 18 |
| 24 |  El Salvador | 1 | 8 | 13 | 22 |
| 25 |  Bermudes | 1 | 4 | 4 | 9 |
| 26 |  Islles Caimán | 1 | 4 | 1 | 6 |
| 27 |  Antigua y Barbuda | 1 | 1 | 3 | 5 |
| 28 |  Santa Llucía | 1 | 0 | 2 | 3 |
| 29 |  Barbados | 0 | 4 | 11 | 15 |
| 30 |  Nicaragua | 0 | 4 | 7 | 11 |
| 31 |  Islles Vírxenes d'Estaos Xuníos | 0 | 4 | 6 | 10 |
| 32 |  Paraguái | 0 | 2 | 8 | 10 |
| 33 |  Bolivia | 0 | 2 | 6 | 8 |
| 34 |  Haití | 0 | 2 | 5 | 7 |
| 35 |  Hondures | 0 | 2 | 4 | 6 |
| 36 |  Granada | 0 | 2 | 2 | 4 |
| 37 |  Dominica | 0 | 2 | 1 | 3 |
| 37 |  Saint Kitts y Nevis | 0 | 2 | 1 | 3 |
| 39 |  Belize | 0 | 0 | 2 | 2 |
| 39 |  San Vicente y Les Granadines | 0 | 0 | 2 | 2 |
| 41 |  Aruba | 0 | 0 | 0 | 0 |
| 41 |  Islles Vírxenes Britániques | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Total | 4558 | 4527 | 5195 | 14280 |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
_pictogram.svg){kind=small}
_pictogram.svg){kind=small}
_pictogram.svg){kind=small}
_pictogram.svg){kind=small}
_pictogram.svg){kind=small}
_pictogram.svg){kind=small}
_pictogram.svg){kind=small}
_pictogram.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
_pictogram.svg){kind=small}
_pictogram.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
