Pedreguer
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Pedreguer ye un conceyu de la Comunidá Valenciana, España. Asitiáu nel nordeste de la provincia d'Alicante, a proximidá de la mariña mediterranea. Cuenta con 7.431 habitantes (INE 2016).[3]
Remove ads
Xeografía
Conceyu incluyíu na comarca de la Marina Alta, nos contrafuertes del sistema prebético esternu valencianu; el términu abrir al valle del ríu Girona y apaez accidentáu na so metá meridional por puexos recortaos como la llomba de les Hoyas, el Monte Grande, la Peña del Perru Flacu, el Castiellu de la Solana o Castiellu de Aixa. Drenan les sos tierres los ribayos d'El Banzáu y los sos afluentes, el de Marx y Les Fontes.
Pedreguer llenda colos términos municipales de Llosa de Camacho (Alcalalí), Beniarbeig, Benidoleig, Dénia, Gata de Gorgos, Jalón, Llíber y Ondara.
Como interés indicar que'l términu de Pedreguer ye cruciáu pol Meridianu de Greenwich pela Carretera de Benidoleig al altor del camí del Clot de l'Banzáu. Llatitú +38° 48' 3,60" Norte, Llargor +0° 0' 0,00".
Remove ads
Historia
La hestoria d'habitantes nel términu de Pedreguer remóntase mínimu al periodu del Neolíticu hai 5000 años, gracies a los restos topaos na cueva del Randero.[4] El mesmu nome de dicha cueva tien etimoloxía na pallabra d'orixe celta Rand que quier dicir llende/marxe/frontera[5][6] que'l so significáu pudo derivar en montón de piedres . Qu'enllaza con el mesmu nome de la población Pedreguer/Pedregal.
Dicha cueva darréu foi una importante zona pal pueblu Íberu de los Contestanos pola so demografía y calter sacru, onde se toparon gran cantidá de restos funerarios d'esta dómina.[7]
Na dómina romana, tiense constancia del asentamientu na Partida Oqui, del llatín "alo quin" ensin ayuda. Monterroi/ Mont-Roig orixe en llatín "Monte Rubeum", elevación de terrenal color coloráu. Y "Petreger / Petregis"[8][9] onde se toparon restos d'enterramientos Romanos na zona baxa del casu urbanu, na zona conocida como Fossarets (del llatín "fossar" campusantu).[10] El nome de la villa pueden variar en distintos documentos antiguos coles distintes denominaciones "Pedreger/Petreger[11]/Petreher/Petrer[12]/Perer[13]/Petregis[8]" ó "Predrager[14]/Petrager/Petraher[15]/Petraer/Petrair[16]". Toes elles llogren la so mesmu significáu del llatín "petra" + "eger/ager" (piedra + campu), campu de piedres, o "Petra" + "agis" (fechu de piedra) Significando igualmente campu empedrado/ cascayosu / pedregal. Amás créese que la villa yera travesada per una antigua vía romana empedrada. Esti significáu ye bien probable, teniendo presente les propia configuración cascayosa del terrén que conforma la villa.[17]
De dómina visigoda, atópase la partida Eretes, qu'apuerta de l'yera, llugar onde se tríen y ensuguen ceberes. Del llatín "arere" tar secu. Y la partida Matoses, matojos, matu. Del llatín "matta" manizu de cáñamu. Tamién d'esta poca tópense restos d'enterramientos na zona de Fossarets. Siendo la zona controlada pol Castiellu de Aixa.[17][10]
En dómina andalusí, Al-Sharq/Xarq, Iqlim al-Yabal Petraher háyase la fortaleza d'orixe musulmán allugada en l'Ocaive (378 m.), conocida como Castiellu del Ocaive, y que yera utilizada polos habitantes de les alquerías de la zona como abellugu y defensa.Na zona onde s'atopa la fortaleza, esisten tamién restos arqueolóxicos de la dómina ibérica. Na zona de Pedreguer d'onde en 1609 espulsaríense más de mil moriscos,[18] había cinco alquerías, una aljama y l'únicu rafal.[19] Benimazmuth, Cannellis (¿?) canela , Carracha (Matoses), Gorgo, alquería-aljama[20] de Petreher/Petreger(Aljama-mezquita[21] darréu olim aljama[22] tresformada n'ilesia cristiana) y el Rahal Abenaxoch (Rafelets).
Pere Eiximen Carròs, almirante de Xaime I nel reinu de Valencia, conquistó la población nel añu 1249, que mientres la etapa de la dominación musulmana fuera una alquería-aljama, foi donáu a Andreu y Albert Flix por Ximén Carroç. Con posterioridá pasó a pertenecer, socesivamente, a los Rois de Corella, a los Pujadas y a los condes d'Anna y Cervellón.
En 1609, Pedreguer colos sos alquerías de Matoses y Albardanera, más tarde despoblaes, cuntaba solo na aljama con 190 cases de moriscos. Tres la espulsión de más de mil moriscos,[23] el conde d'Anna repobló'l llugar con xentes procedentes de Cataluña y Mallorca, pudiendo llegar en 1646 a tener un censu de 113 vecinos orixinarios na so mayoría de Mallorca.
En 1693 el pueblu participó nes Segundes Germanías. Sol reináu de Felipe V d'España alzóse la población a la categoría de villa independiente.
En 1837 el pueblu de Pedreguer empecipió un llargu pleitu contra'l conde de Cervellón, pleitu que se resolvió en 1862 por aciu el pagu al conde de 210.000 sueldos que redimíen a la población de los derechos señoriales que'l citáu señor tenía sobre ella.
Remove ads
Demografía
Pedreguer cuenta con 7.751 habitantes (INE 2012). Un 20,96% de la so población nel 2005 yera de nacionalidá estranxera, principalmente procedente del continente européu.[24]
Economía
Esiste una industria de marroquinería, polarizada na producción de sombreros, bolsos y accesorios, el so exemplu más destacáu ye la empresa de carros de compra Rolser anque últimamente hai ablayáu coles importaciones chines. Otres industries qu'inciden na so economía son les fábriques de muebles, embalaxes y materiales de construcción. Pedreguer recibe, amás, una influencia secundaria del turismu rural como lu pueden ser ciclistes o senderistas aficionaos al turismu de monte sicasí nun ye una actividá popular nel pueblu.
Remove ads
Monumentos y llugares d'interés
- Els Porxens. Edificiu d'interés arquiteutónicu.
- Ilesia de la Santa Cruz. Edificiu d'interés arquiteutónicu.
- Els Molinets. Edificiu d'interés arquiteutónicu.
- Castillo del Ocaive . Edificiu d'interés históricu. Declaráu BIC por Direición Xeneral de Patrimoniu Cultural de la CV.
- Masía Fortificada Albardaneras d'estilu: Neoclasicista. Declaráu BIC por Direición Xeneral de Patrimoniu Cultural de la CV.
Remove ads
Fiestes
- Fiestes patronales. Celebrar del 8 al 17 de xunetu n'honor de San Bonaventura. Celebrar con suelta de toros y vaquillas, tamién encierres, toros embolados y encajonados (cerriscos). Aparte tamién faen orquestes y grupos musicales. El día del patrón faen un castiellu nel so honor.
- Fiestes n'honor a San Blas. Celébrense'l 3 de febreru nel que se pon una vela na ermita pa solliviar el dolor de gargüelu.
- Fiestes de Navidá. Celebrar del 10 al 24 d'avientu.
- Fiesta Mediu Añu de Quintadas Ente finales de xineru y principios de febreru. Celebrada per primer vegada l'añu 2013.
Remove ads
Política
Remove ads
Personaxes pernomaos
- Antoni Gilabert Fornés (1716-1792): arquiteutu de transición ente'l barrocu y el neoclasicismu. Foi miembru de la Real Academia de Belles Artes de San Carlos y dirixó la so seición d'arquiteutura. Ente les sos diverses obres destaquen especialmente la entós Aduana y actual Palaciu de Xusticia (1758-1802), la remodelación neoclásica de la catedral de Valencia (empecipiada en 1774), y la ilesia de les Escueles Pías d'esta mesma ciudá (1771).
- Celedonio Calatayud Mariña, nacíu en Pedreguer en 1880, foi un destacáu médicu y unu de los pioneros de la radioloxía n'Europa. Ente'l so méritos atopa la introducción de la radioterapia n'España en 1906, la fundación de la Sociedá Española de Radioloxía y Electrología Médiques en 1917 y de la Revista Española de Radioloxía y Electrología en 1912, ser el primer catedráticu de radioloxía y electrología na Universidá Complutense de Madrid en 1920, ya impulsar el Primer Congresu Nacional de Medicina celebráu en 1919. En xunetu de 1928 foi nomáu fíu predilectu de Pedreguer, que la so plaza mayor (Els Porxens) lleva'l so nome.
- José Luis Gayà, futbolista, xugador del Valencia CF.
Remove ads
Referencies
Galería d'imáxenes
Enllaces esternos
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads