From Wikipedia, the free encyclopedia
El Movimientu 26 de Xunetu (M-26-7) foi una organización político y militar cubana creada informalmente en 1953 por un grupu lideráu por Fidel Castro qu'atacó los cuarteles del exércitu en Santiago de Cuba col fin de derrocar al dictador Fulgencio Batista. Tenía una ideoloxía nacionalista, antimperialista y democrática fundada nes idees de José Martí.
| Movimientu 26 de Xunetu | |
|---|---|
| organización política | |
 | |
| Direición | Cuba |
| Historia | |
| Fundación | 12 xunu 1955 |
| Disolución | 1961 |
| Organigrama | |
| Presidente | Fidel Castro |
 | |
Foi la organización más importante ente les que participaron de la Revolución cubana. A fines de 1956 estableció una base guerrillera na Sierra Maestra que terminó venciendo a les tropes del dictador Fulgencio Batista el 31 d'avientu de 1958, pa tomar el poder ya instalar xunto con otres organizaciones un gobiernu presidíu por Manuel Urrutia Lleó.
En xunetu de 1961 foi unu de los partíos qu'integraron les Organizaciones Revolucionaries Integraes (ORI), xunto col Partíu Socialista Popular y el Direutoriu Revolucionariu 13 de Marzu que de la mesma s'esllee'l 26 de marzu de 1962 pa formar el Partíu Xuníu de la Revolución Socialista de Cuba (PURSC), d'ideoloxía comunista.
El so nome provién del asaltu al Cuartel Moncada en Santiago de Cuba el 26 de xunetu de 1953. El M-26-7 foi creáu en Cuba'l 12 de xunu de 1955 na clandestinidá, mientres la dictadura de Fulgencio Batista (1952-1959).
Daquella Fidel Castro, el so promotor, acababa de ser amnistiáu y lliberáu de la cárcel onde s'atopaba cumpliendo una condena por encabezar l'asaltu al Cuartel Moncada en 1953. Por cuenta de esa aición, Fidel Castro, quien yera un importante líder del Partíu Ortodoxu fundáu por Eduardo Chibás, volvióse una personalidá célebre na isla.
El nucleu inicial, formáu pol grupu qu'entamó l'asaltu al Cuartel Moncada, fundir col Movimientu Nacional Revolucionariu que dirixía Rafael García Bárcenas y cola mayor parte de la Mocedá Ortodoxa. Poco dempués xuniríase Aición Nacional Revolucionaria empobináu por Frank País. Por cuenta de l'amplitú ideolóxica y al so oxetivu de derrocar la tiranía de Batista, el M-26-7 diría rápido sumando a mozos de les más diverses procedencies polítiques.
Mientres 1955 y 1956 el M-26-7 dedicar a entamase en tol país por aciu direiciones provinciales y territoriales, ente que, una parte de la Direición Nacional, incluyendo a Fidel Castro, debió exiliase a Méxicu, onde entamaron y entrenaron a un nucleu guerrilleru col fin de desembarcar en Cuba y empecipiar una revolución armada.
En 1956 un grupu de 82 guerrilleros del Movimientu 26 de Xunetu, conducíos por Fidel Castro, embarcar en Méxicu nel yate Granma pa desembarcar na Sablera de les Rojas, nel Oriente cubanu. Tres un mal empiezu y gran númberu de baxes, un pequeñu grupu d'aproximao 12 persones,[1] el Exércitu Rebalbu, llogró instalar una base guerrillera na Sierra Maestra, aumentando les sos files a 400 homes en febreru de 1958.[2] En comparanza les fuercies de Batista algamaben los 50.000 homes, pero solamente 10.000 pudieron ser emplegaos al empar pa enfrentar a la guerrilla.[3] Pa enfrentalos les tropes de Fulgencio Batista llanzaron una ofensiva de 10.000 con sofitu aereu y terrestre p'abarganar y destruyir a los guerrilleros ocultos na Sierra ente abril y agostu de 1958, esta campaña terminó nun fracasu decisivu pal desenvolvimientu del conflictu.[4] Finalmente dempués de dos años de guerra los rebeldes vencieron a les fuercies de Batista provocando la so fuxida a República Dominicana y tomar del poder el 1 de xineru de 1959. Pa esi momentu sumaben de 2.000[1]a 3.000[2]guerrilleros y la guerra costara la vida d'ente mil y dos mil quinientes persones.[1]
Mientres el periodu de la guerra, nel M-26-7 surdieron dos grupos claramente definíos, y denominaos colos términos de «la sierra» y «el llanu», refiriéndose'l primeru al grupu guerrilleru, direutamente dirixíu por Fidel Castro con gran influencia del Che Guevara y Raúl Castro, y el segundu a los dirixentes que s'atopaben nes ciudaes realizando xeres de baturiciu y rellación con otros partíos políticos, los sindicatos y el movimientu estudiantil. Dende un empiezu'l grupu de «la sierra» adoptó una posición más izquierdista, antinorteamericana y con meyores rellaciones col Partíu Comunista, que'l grupu de «el llanu», qu'amosaba una posición nacionalista-antimperialista clásica, con un fuerte conteníu anticomunista, más inclinada a establecer una democracia lliberal. Nel grupu de «el llanu» destacáronse dirixentes como Armando Hart y René Ramos Latour.
Dempués de tomar del poder, Fidel Castro, el Che Guevara y Raúl Castro influyeron fuertemente por que'l M-26-7 identificar colos principios del comunismu provocando quebres internes y alloñamientos. Por esta razón dalgunos de los sos integrantes volviéronse claramente contrarios a la revolución, como Huber Matos, más inclinaos a establecer un gobiernu nacionalista alloñáu de los tresformamientos sociales, que foi condergáu a prisión y exiliu, o Pedro Boitel encarceláu hasta la so muerte en 1972. Otros exiliáronse como Raúl Chibás y José Pardo Llada. Manuel Artime participó na fracasada Invasión de Badea de Cochinos.
La evolución escontra'l comunismu del M-26-7 y del gobiernu cubanu llevó a la progresiva disolución del Movimientu 26 de Xunetu. En xunetu de 1961 integrar a les Organizaciones Revolucionaries Integraes (ORI), xunto col Partíu Socialista Popular (Comunista) y el Direutoriu Revolucionariu 13 de Marzu. Les ORI de la mesma, eslleiéronse'l 26 de marzu de 1962 pa formar el Partíu Xuníu de la Revolución Socialista de Cuba (PURSC), d'ideoloxía comunista. Esti postreru, finalmente, el 3 d'ochobre de 1965 tresformar nel Partíu Comunista de Cuba.
L'himnu del 26 de Xunetu o l'Himnu de la llibertá, ye compuestu por Agustín Díaz Cartaya a finales de 1953, mientres los fechos posteriores del asaltu de Cuartel Moncada, y la música ye dirixida darréu por Carlos Faxas en 1957. Esti himnu ta dedicáu a los asaltantes que morrieron en dichu asaltu, y un cantar de combate a favor de la llibertá del pueblu cubanu y que se tresformó en marcha oficial del M-26-7, qu'entonó per primer vegada nes emisiones de Radio Rebalba en 1958. A partir del trunfu de la revolución cubana en 1959, convertir en marcha oficial, tantu n'actos conmemorativos como militares, políticos, educativos y culturales.
Himnu del 26 de xunetu (Lletra orixinal)
Colando, vamos escontra un ideal
sabiendo qu'hemos de trunfar
n'ares de paz y prosperidá
vamos lluchar toos pola llibertá.
Alantre cubanos
que Cuba va premiar el nuesu heroísmu pos
somos soldaos
que vamos a la Patria lliberar
llimpiando con fueu
qu'afare con esta plaga infernal
de gobernantes indeseables
y de tiranos insaciables
qu'a Cuba fundieron nel Mal.
El sangre que n'Oriente s'arramó nós
nun tenemos d'escaecer
por eso xuníos hemos de tar
recordando a aquellos que muertos tán.
La muerte ye victoria y gloria qu'a la fin
la hestoria per siempres va recordar
l'antorcha qu'airosa allumando va los
nuesos ideales pola Llibertá.
El pueblu de Cuba...
sumíu nel so dolor siéntese mancáu y
decidióse...
topar ensin tregua una solución
que sirva d'exemplu
a ésos que nun tienen compasión
y vamos arriesgar decidíos
por esa causa hasta la vida ¡que viva la Revolución!
Himnu del 26 de xunetu (Lletra actual)
Colando, vamos escontra un ideal
sabiendo qu'hemos de trunfar
n'ares de paz y prosperidá
vamos lluchar toos pola llibertá.
Alantre cubanos
que Cuba va premiar el nuesu heroísmu pos
somos soldaos
que vamos a la Patria lliberar
llimpiando con fueu
qu'afare con esta plaga infernal
de gobernantes indeseables
y de tiranos insaciables
qu'a Cuba fundieron nel Mal.
El sangre qu'en Cuba s'arramó nós
nun tenemos d'escaecer
por eso xuníos debemos de tar
recordando a aquellos que muertos tán.
El pueblu de Cuba...
sumíu nel so dolor siéntese mancáu y
decidióse...
topar ensin tregua una solución
que sirva d'exemplu
a ésos que nun tienen compasión
y vamos arriesgar decidíos
por esta causa hasta la vida ¡que viva la Revolución!
La primer direición nacional del M-26-J tuvo integrada polos revolucionarios:
Otros líderes políticos que formaron parte del Movimientu 26 de Xunetu fueron:
Carlos Franqui
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
