From Wikipedia, the free encyclopedia
El Kuomintang o KMT (chinu tradicional: 中國國民黨, chinu simplificáu: 中国国民党, pinyin: Zhōngguó Guómíndǎng, Wade-Giles: Chung-kuo Kuo-min-tang, lliteralmente «Partíu Nacionalista Chinu») ye un partíu políticu nacionalista chinu de la República de China fundáu tres la Revolución de Xinhai de 1911. El trunfu de la revolución en 1912 traxo l'abdicación del últimu emperador de la dinastía Qing, Puyi, y l'abandonu del gobiernu imperial pol republicanu. Anguaño, el Kuomintang funciona en Taiwán y ta consideráu un partíu conservador, miembru de la Unión Internacional Demócrata (a la que pertenecen partíos como'l Partíu Conservador británicu, el Partíu Republicanu de los Estaos Xuníos, Los Republicanos francés, el Partíu Conservador canadiense y el Partíu Popular español).
 | Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. |
| 中國國民黨 Kuomintang Partíu Nacionalista Chinu | |
|---|---|
 | |
| Acrónimu | KMT |
| Fundadores | Sun Yat-sen y Yeung Ku-wan |
| Presidente | Wu Dean-yih |
| Secretaría xeneral | Tseng Yung-chuan |
| Fundación |
24 de payares de 1894 (Sociedá pa la Rexeneración de China) 20 d'agostu de 1905 (Alianza Revolucionaria) 25 d'agostu de 1912 (Kuomintang) 8 de xunetu de 1914 (Partíu Revolucionariu Chinu) 10 d'ochobre de 1919 (Partíu Nacionalista Chinu Kuomintang) |
| Sede | Taipéi |
| Estáu |
 Taiwán |
| Afiliaos | 1 090 000 (2015) |
| Ideoloxía política |
Tres Principios del Pueblu Nacionalismu chino Republicanismu Anticomunismu Conservadorismu Reunificación china |
| Posición nel espectru | Centroderecha |
| Organización de mocedá |
Liga Juvenil del Kuomintang (es)  |
| Afiliación internacional | Unión Internacional Demócrata |
| Afiliación europea | Internacional Demócrata de Centru y Unión Internacional Demócrata |
| Páxina web | www.kmt.org.tw |
 | |
La trescripción más frecuente del nome, utilizada de manera oficial por el mesmu partíu,[1] ta basada nel sistema Wade-Giles. Na lliteratura especializada sobre historia china ye tamién frecuente l'usu de la trescripción nel sistema pinyin Guomindang, embrivíu dacuando como GMD, por analoxía cola sigla tradicional KMT.
El KMT foi fundáu na provincia de Guangdong n'agostu de 1912, pola unión de dellos grupos revolucionarios, como'l moderáu Tongmenghui. Los sos fundadores fueron Sun Yat-sen (el so primer líder) y Song Jiaoren. Primeramente, yera un partíu democráticu nacionalista socialista moderáu, que ganó por mayoría les eleiciones parllamentaries d'esi mesmu mes.
En 1913, el presidente chinu Yuan Shikai, que llegara a presidente de resultes del pactu por que el emperador abdicara, y que'l so gobiernu yera cada vez más autocráticu, ilegalizó el partíu, espulsándolo del gobiernu y el parllamentu, y fixo asesinar a Song.
El KMT estableció en 1918, tres la Primer Guerra Mundial un gobiernu revolucionariu opositor en Guangdong (sur de China). Na so busca de reconocencia internacional, llegó a unviar una delegación a la conferencia que dio llugar al Tratáu de Versalles, pero solo llogró'l sofitu de la XRSS.
Nel so primer congresu nacional (1924) almitiéronse delegaos de munchos grupos ayenos al Kuomintang, incluyíos representantes del Partíu Comunista de China. Nél asumieron les idees de Sun de que la reconstrucción nacional de China tenía d'empezar con un gobiernu militar, siguida del gobiernu del KMT, pa llegar finalmente a la soberanía popular. Amás, adoptáronse como ideoloxía básica los llamaos "tres principios del pueblu" (chinu tradicional: 三民主義, chinu simplificáu: 三民主义, pinyin: Sān Mín Zhǔyì): nacionalismu, democracia, y bienestar del pueblu.
El poder de los comunistes nel KMT amontóse descomanadamente. Axentes de la Komintern como Mijaíl Borodin y V. K. Blücher, ayudaron a reorganizar y consolidar el partíu, según l'ideariu del Partíu Comunista de la Xunión Soviética. Asina, el KMT adoptó una estructura leninista que siguiría hasta los años 90. Amás, la Komintern ordenó al Partíu Comunista Chinu sofitar al Kuomintang, animando a los sos miembros a pertenecer a dambos partíos, col fin de formar un frente xuníu. Los conseyeros soviéticos ayudaron tamién a formar un institutu políticu pa formar espertos en propaganda y movilización de les mases.
Tres la muerte de Sun Yat-sen en 1925, el so socesor, el xeneral Chiang Kai-shek llanzó la Espedición del Norte en contra del gobiernu de señores de la guerra de Beixín, partiendo dende Guangdong, col fin d'unificar toa China sol KMT. Tres una posa momentanea en Shanghai en 1927 pa purgar a los comunistes del partíu, empezó la Guerra Civil China. Les fuercies del Kuomintang conquistaron Beixín en 1928, lo que-yos ganó'l reconocencia diplomática internacional. Asina empezó'l periodu de "tutela política" preconizáu por Sun, mientres el cual el partíu tenía d'educar al pueblu sobre'l funcionamientu de la democracia y los sos derechos políticos.
Finalmente, los comunistes fueron obligaos (ente 1934 y 1935) a abandonar les sos bases nel sur y centru del país, y establecer otres nueves nel noroeste. El Kuomintang siguió la guerra, inorando la creciente amenaza xaponesa hasta que'l norte de China foi invadíu por ellos en 1937. Asina, el periodu de tutela, que se caracterizó pola corrupción y la burocracia, nun remató en 1935, como taba previstu. Facer en 1947, cola promulgación d'una nueva constitución que dexaba la participación de ciertos partíos menores. Sía que non, el control del KMT a nivel llocal y provincial nunca foi completu.
Tres la derrota xaponesa na Segunda Guerra Mundial, la guerra colos comunistes, qu'operaben dende les sos bases en Manchuria y el norte de China, intensificóse, mientres la inflación disparábase. Los intentos de mediación d'Estaos Xuníos fueron un fracasu. Chiang decidió defender los centros industriales y financieros, dexando'l campu en manes de los comunistes, y financiándose coles reserves taiwanesas d'azucre y arroz. Nos sangrientos enfrentamientos, l'exércitu nacionalista sufrió una serie de derrotes que fixeron que los comunistes controlaren pa 1949 la mayor parte de la China continental. El Kuomintang y los restos del so exércitu retirar nel branu de 1949 a la islla de Taiwán.
El Kuomintang restableció en 1950, col sofitu económicu d'Estaos Xuníos, un réxime autoritariu en Taipéi, con toles sos atribuciones, reclamando la soberanía sobre toa China, y so lleis d'emerxencia que deteníen los procesos democráticos hasta que se recuperara'l continente. La islla sufrió entós el llamáu "Terror Blanco" o represión política a cargu del KMT.
La República de China, nome del estáu taiwanés (al estáu continental comunista llámase-y República Popular China) caltuvo'l so llugar nes Naciones Xuníes hasta 1971. Tres la muerte de Chiang en 1975, el so fíu Chiang Ching-kuo tomó les riendes del partíu, hasta que morrió en 1988. El so socesor, Lee Teng-hui, foi'l primer taiwanés que lideró'l partíu.
Nos años 70, el Kuomintang empezó a dexar eleiciones parciales, col fin de reemplazar a los sos avieyaos representantes. Asina, anque siguíen ensin dexase partíos opositores, toleráronse candidatos non pertenecientes al KMT, llamaos chinu tradicional: 黨外, chinu simplificáu: 党外. Nos 80, el partíu centrar en dexar de ser un partíu nun sistema de partíu únicu pa convertise n'unu de munchos nuna democracia con munchos partíos, y en "taiwanizarse".
Finalmente, Lee declaró'l fin de la llei marcial en 1991, momentu en que tuvieron qu'enfrentase col Partíu Demócrata Progresista (PDP). Lee desamarró les roxures de la República Popular de China y gran parte del eleutoráu al defender les rellaciones de "estáu a estáu" col gobiernu continental, lo cual foi acomuñáu cola independencia de Taiwán.
En 1994 el KMT sufrió una dixebra menor, que dio llugar al Partíu Nuevu, que na práutica sumiría nes eleiciones llexislatives de 2001.
El Kuomintang creara un vastu emporiu empresarial compuestu por bancos, empreses d'inversiones, petroquímiques, y emisores de radio y televisión. Pal añu 2000 yera'l partíu políticu más ricu del mundu, con una fortuna envalorada de más de seis mil millones de dólares d'Estaos Xuníos. Asina, cuando Lee afaró nes primeres eleiciones presidenciales taiwanesas de 1996, el KMT foi acusáu de mercar votos y tar implicáu nel "oru negro" (términu taiwanés pa la corrupción).
En 1999 el partíu sufrió otra dixebra cuando James Soong (antiguu secretariu xeneral), cafiante cola nominación como candidatu pa les eleiciones de 2000 de Lien Chan, desafiar, siendo espulsáu xunto colos sos siguidores del partíu, dando llugar al Partíu Pueblu Primeru (PPP). Finalmente, el líder opositor Chen Shui-bian, del Partíu Demócrata Progresista (PDP) ganó les eleiciones, quedando Lien terceru tres Soong.
Lien alloñar de les polítiques separatistes de Lee p'adoptar una política más favorable a una reunificación, col fin d'evitar deserciones escontra'l partíu de Soong. Esto fizo que Lee dimitiera de la direición del KMT, y fuera espulsáu al añu siguiente, al acusar a los sos líderes d'intentar vender Taiwán a Beixín. Esto dio llugar a la formación de la Unión Solidaria de Taiwán.
Tou esto debilitó descomanadamente al partíu, que perdía munchos votantes a favor de los partíos de Soong y Lee. Llueu, la riqueza del KMT empezó a ser vista como un problema más qu'una ventaya, lo que fizo que'l partíu arrenunciara a gran parte de les sos posesiones, anque esto nun torgar les acusaciones nes presidenciales de 2004 de que retuvieren posesiones adquiríes illegalmente.
El momentu eleutoral más baxu del Kuomintang foi cuando perdieron la mayoría nel parllamentu nes llexislatives d'avientu de 2001. Darréu, llograríen bones resultancies nes eleiciones municipales de 2002, momentu dende'l que s'aliaríen col Partíu Pueblu Primeru (PPP), pa formar la Coalición pan-azul.
Apocayá, les rellaciones ente la Coalición y el Partíu Comunista de China ameyoraron, habiendo munchos contactos ente dambos. Anguaño, el Kuomintang afirma que s'opón a cualquier decisión inmediata sobre la unificación o la independencia y prefier ver resueltu la tema poles futures xeneraciones.
L'Alianza Pan-Azul presentar a les presidenciales del 20 de marzu de 2004 con Lien como candidatu a la presidencia y Soong a la vicepresidencia. La viéspora de les eleiciones, Chen Shui-bian, independentista del PDP, foi mancáu leve nun atentáu. A otru día, l'Alianza Pan-Azul foi ganada pol PDP por menos de 30.000 votos (0,2% de los votos), lo que fizo que pidieren un recuentu de los votos, y acusaren a Chen d'asemeyar el so atentáu. El recuentu de votos reveló la esistencia de 40.000 votos dudosos, de los cualos la mayoría yeren pal PDP, a pesar de lo cual nun s'anunciaron nueves eleiciones.
Apocayá, anuncióse la fusión del KMT y el PPP. Coles eleiciones llexislatives del 11 d'avientu de 2004 en Taiwán la coalición pan-azul (favorable a una eventual reunificación con China) liderada pol Kuomintang ganó 114 escaños nel Yuan llexislativu frente a los 101 de la coalición pan-verde (favorable a la independencia de Taiwán) liderada pol Partíu Democráticu Progresista. Ente'l 26 d'abril y el 5 de mayu de 2005 el Kuomintang realizó un viaxe históricu a la República Popular China llamáu tamién "visita de paz a China" y los sos militantes atopar col Presidente de China Hu Jintao y con dellos miembros del Partíu Comunista de China y dambos comprometiéronse a trabayar xuntos pola reunificación pacífica de China y Taiwán.
El 16 de xunetu de 2005, Ma Ying-jeou ganó la eleición como nuevu líder del Kuomintang relevando a Lien formalmente nel 17º congresu del partíu n'agostu.
Nes eleiciones llexislatives del 12 de xineru de 2008, el Kuomintang consiguió 81 de los 113 escaños llexislativos frente a 27 del gobernante Partíu Progresista Democráticu.
Pa les eleiciones presidenciales de 2008 en Taiwán, el Kuomintang presentó la candidatura presidencial de Ma Ying-jeou, que ganó con cerca del 58% de los votos.
El oficialista Partíu Kuomintang de Taiwán, próximu a China, ganó 64 escaños del Yuan llexislativu col 44.5% de los votos nes eleiciones llexislatives taiwanesas de 2012.
El Presidente de Taiwán Ma Ying-jeou salió reelecto pa les eleiciones presidenciales taiwanesas de 2012 col 51.60% de los votos.
El 17 de xineru de 2015, Eric Chu Lip Lun foi electu ensin oposición presidente del Kuomintang.
Nes Eleiciones presidenciales de Taiwán de 2016 Eric Chu salió derrotáu y el Partíu Kuomintang de Taiwán escoyó a Hung Hsiu-chu como la so primer muyer presidenta líder del partíu. En mayu de 2017, Wu Dean-yih foi electu presidente del Kuomintang.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
