From Wikipedia, the free encyclopedia
La Casa de Tudor o Dinastía Tudor gobernó'l reinu d'Inglaterra dende 1485 hasta 1603.[1] El so emblema yera una rosa, la rosa Tudor, de diez pétalos, cinco blancos nel centru y cinco coloraos nel cantu esterior. D'esta forma simbolizábase la unión de la Casa de York cola Casa de Lancaster y el fin de la guerra civil qu'ensangreció la historia inglesa mientres el sieglu XV. La so historia ta enxareyada colos acontecimientos más importantes y dramáticos de la historia moderna d'Europa y del mundu, pos sol so gobiernu empezó la esploración inglesa d'América. Por ello considerar como la familia real inglesa más famosa y revesosa. Son un exemplu de les monarquíes autoritaries coles que compitieron y rellacionáronse nel escenariu de la Europa occidental del Antiguu Réxime.[2]
Casa de Tudor | |
---|---|
Casa real y dinastía | |
Parte de | Casa de Lancaster (es) , llista de monarques británicos, Reinu d'Irlanda, llista de monarques de Francia y Lord teniente d'Irlanda |
Formáu por | Xuana Grey, Enrique VIII d'Inglaterra, María I d'Inglaterra, Sabela I d'Inglaterra, Eduardu VI d'Inglaterra y Enrique VII de Inglaterra (es) |
Estáu | Reinu d'Inglaterra y Reinu d'Irlanda |
Fundador/a | Enrique VII de Inglaterra (es) |
Creación | 22 agostu 1485 |
Disolución | 24 marzu 1603 |
La dinastía Tudor o Casa de Tudor (Tudur en galés) remonta'l so orixe al sieglu XIII. Entiende una serie de cinco monarques d'orixe galés que reinaron sobre'l reinu d'Inglaterra y el reinu d'Irlanda. Los trés principales monarques, Enrique VII, Enrique VIII y Sabela I orquestaron el tresformamientu del reinu d'Inglaterra d'un patiu traseru européu siempres somorguiáu na Edá Media, nun Estáu poderosu del Renacimientu que diba apoderar gran parte del mundu conocíu.
La dinastía Tudor empezó col matrimoniu secretu ente Owen Tudor (un pro inglés de Owain ap Maredudd ap Tudur), descendiente de Ednyfed Fychan, poderosu senescal del reinu de Gwynedd en tiempos de Llywelyn el Grande; y Catalina de Valois vilba del rei Enrique V d'Inglaterra. La dinastía adquirió'l so poder cuando Enrique Tudor convertir en rei d'Inglaterra sol nome d'Enrique VII. Enrique Tudor, pola so madre, una Plantagenet, baxaba del rei Eduardu III; amás él casóse en 1486 cola fía mayor del rei Eduardu IV, Sabela Plantagenet.
Enrique VII fixo sumir en 1499 al conde de Warwick, Eduardo (1475-1499), postreru descendiente varón de la casa Plantagenet. El reináu de la dinastía acabóse cuando la reina Sabela I morrió ensin descendencia.
La socesión de Sabela I recayó nel so sobrín el rei Xacobu VI d'Escocia que reinó tamién como Xacobu I d'Inglaterra. Jacobo yera bisnietu de Margarita Tudor, que yera fía d'Enrique VII. Convertir nel primer representante de la Casa de Estuardo de los reis d'Inglaterra.
Los monarques de la familia Tudor, por orde de socesión al tronu, fueron:
La bisnieta d'Enrique VII, la protestante Xuana Grey, asocedió a Eduardu VI según los últimos deseos d'ésti; el rei deseyaba estremar a la so hermana, la católica María I, del tronu d'Inglaterra. Xuana Grey reinó namái nueve díes antes de ser destituyida y executada por María I, coles mesmes que'l so home Lord Guilford Dudley, fíu de John Dudley, primer duque de Northumberland. Xuana Grey yera nieta de María Tudor, fía d'Enrique VII y hermana d'Enrique VIII. Ésta habíase convertíu primero en reina de Francia pol so matrimoniu con Lluis XII. Tres enviudar, volviera casase col duque de Suffolk y tuvo una fía, la madre de Xuana Grey.
El periodu históricu Tudor reflexa davezu'l periodu de la Renacencia inglesa. Dacuando, el términu ye utilizáu frecuentemente pa carauterizar el reináu de Sabela I, anque xeneralmente esti periodu seya tratáu por separáu de la dómina isabelina. El reinu de los Tudor n'Inglaterra ta xuníu sicasí a incansables conflictos cola Casa de Estuardo, familia real d'Escocia que consagraba un odiu ensin igual contra la monarquía de los Tudor. Son per otra parte los Estuardo los que van asoceder a los Tudor, en 1603, pol advenimiento de Xacobu VI d'Escocia, fíu de la reina María Estuardo.
Pa los ingleses, la espresión remembra al empar un estilu arquiteutónicu y un periodu particularmente animáu nel planu políticu, cultural y artísticu. A pesar de los graves problemes relixosos que marcaron los años 1529-1558 nel momentu de la reforma n'Inglaterra, el periodu Tudor ve'l remanecer d'Inglaterra como poder políticu y marítimu, el principiu de la espansión colonial inglesa y la nacencia d'una brillosa lliteratura inglesa.
Como puede reparase nel cuadru axuntu, Enrique Tudor (fundador de la dinastía como Enrique VII) yera un miembru colateral de la casa de Lancaster pola so madre Margarita Beaufort. Pol so matrimoniu con Sabela de York emparentó cola casa rival de los York, lo que xustifica'l so emblema, que combinaba la rosa colorada de los Lancaster cola blanca de los York.
Arriendes d'ello, Enrique VIII baxaba tantu de Xuan de Gante, antepasáu de los Lancaster, como d'Edmundo de Langley, antepasáu de los York, siendo dambos fíos del rei Eduardu III.
Per otra parte, Xuana Grey, la "reina de los nueve díes" en 1553, nun pertenecía a la casa Tudor, anque-y la suel incluyir na dinastía.
Imaxe | Escudu | nome | Monarca dende | Monarca hasta |
---|---|---|---|---|
Enrique VII Reina consorte Sabela de York | 22 d'agostu de 1485 | 21 d'abril de 1509 | ||
Enrique VIII Reina consorte Catalina d'Aragón Reina consorte Ana Bolena Reina consorte Jane Seymour Reina consorte Ana de Kleve Reina consorte Catalina Howard Reina consorte Catalina Parr | 21 d'abril de 1509 | 28 de xineru de 1547 | ||
Eduardu VI | 28 de xineru de 1547 | 6 de xunetu de 1553 | ||
Xuana I Consorte Guilford Dudley | 6/10 de xunetu de 1553 | 19 de xunetu de 1553 | ||
María I Xunto al rei xure uxoris Felipe I (II d'España) dende 1554 | 19 de xunetu de 1553 | 17 de payares de 1558 | ||
Sabela I | 17 de payares de 1558 | 24 de marzu de 1603 |
Predecesor: Casa de York |
Casa vixente nel tronu d'Inglaterra 1485 -1603 |
Socesor: Casa de Estuardo |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.