Remove ads
Carl Philipp Gottlieb von Clausewitz (1 de xunu de 1780, Burg – 16 de payares de 1831, Wrocław) foi un militar prusianu, unu de los más influyentes historiadores y teóricos de la ciencia militar moderna. Ye conocíu principalmente pol so tratáu De la guerra, nel qu'enceta a lo llargo d'ocho volumen un analís sobre los conflictos armaos, dende'l so plantegamientu y motivaciones hasta la so execución, tomando comentarios sobre táctica, estratexa ya inclusive filosofía. Les sos obres influyeron de forma decisiva nel desenvolvimientu de la ciencia militar occidental, y enséñense güei día tantu na mayoría de les academies militares del mundu como en cursos avanzaos de xestión empresarial y márketing.
Carl von Clausewitz | |
|---|---|
 | |
| Vida | |
| Nacimientu | Burg[1], 1 de xunu de 1780[2] |
| Nacionalidá |
 Reinu de Prusia |
| Muerte | Wrocław[3], 16 de payares de 1831[2] (51 años) |
| Sepultura | Saxonia-Anhalt |
| Causa de la muerte | cólera |
| Familia | |
| Casáu con |
Marie von Brühl (es)  (1810 – ) |
| Estudios | |
| Llingües falaes | alemán[4] |
| Oficiu |
oficial, teóricu militar, escritor, filósofu, militar, historiador, oficial de ejército (es) |
| Trabayos destacaos |
De la guerra (es) |
| Premios |
ver
|
| Serviciu militar | |
| Cuerpu militar |
Caballería Infantería |
| Graduación |
mayor general (es) Coronel |
| Lluchó en |
Guerres Napoleóniques Cuarta Coalición Batalla de Jena (es) Batalla de Ostrovno (es) batalla de Smolensk (es) Batalla de Borodinó (es) Batalla de Dennewitz (es) Batalla de Leipzig (es) Batalla de Ligny (es) Batalla de Wavre (es) Levantamiento de Noviembre (es) Asedio de Maguncia (es) |
 | |
Remove ads
Primeros años
Clausewitz nació nel pueblu de Burg (Magdeburgu), Reinu de rusia, nel senu d'una familia de clase media non perbién asitiada económicamente. El güelu paternu, Gottlob Benedict Clausewitz, quien de la mesma yera fíu d'un pastor luteranu, fuera profesor de Teoloxía. El padre de Clausewitz, Friedrich Gabriel Clausewitz, sirvió como teniente nel Exércitu prusianu so les órdenes de Federicu II el Grande, hasta que foi retiráu por fuercia tres la Guerra de los Siete Años (1756-1763) cuando'l rei ordenó la desmovilización inmediata de tolos oficiales que nun fueren d'ascendencia noble. Carl yera'l cuartu y últimu fíu. Clausewitz y dos de los sos hermanos (tamién oficiales) fueron los primeres en llevar la mención honorífica de von, polo qu'esiste una ciertu discutiniu sobre si concedióse-yos el títulu como compensa polos sos servicios, o si ye que l'orixe noble de la familia foi darréu reconocíu.
Apuntar pal serviciu nel Exércitu Prusianu a principios del branu de 1792, a los 12 años, como cabu del 34 reximientu d'infantería, yá sol nome de «von Clausewitz». La so familia falsificó la so fecha de nacencia al 1 de xunu col fin d'aparentar que yá tenía 13 años. Participó nel so primer combate mientres les campañes del Rin (1793-1794). Depués sirvió mientres l'asediu de Mainz y la invasión prusiana de Francia mientres la Revolución francesa. Al retirase Prusia de la guerra, en 1795, pasó los cinco años siguientes en servicios de guarnición en Neuruppin. Invirtió esi tiempu n'educase a sigo mesmu, inclusive más allá de les temes puramente militares: amosó interés nel arte, la ciencia, la educación, la filosofía y la ética, sentando les que seríen les bases de la so posterior producción lliteraria, na qu'amosó influencies de toos estos elementos.
El so autoformación tuvo tal ésitu que llogró ser aceptáu na apocayá fundada Kriegsakademie de Berlín en 1801, a los 21 años d'edá. Amás de les temes puramente militares, estudió a xeitu les obres de Kant, quien exercería una gran influencia, y convirtióse n'unu de los alumnos favoritos del Xeneral Gerhard von Scharnhorst, direutor de l'Academia y futuru primer Xefe d'Estáu Mayor del nuevu Exércitu de Prusia surdíu en 1809. Clausewitz, xunto colos sos íntimos amigos Hermann von Llexen (1771–1848) y Karl von Grolman (1777–1843), sería unu de los principales aliaos de Scharnhorst nos sos esfuercios por reformar l'exércitu prusianu ente 1807 y 1814.
Miembru de la Militärische Gesellschaft, en 1804 graduóse como'l primeru de la so promoción y foi nomáu darréu ayudante de campu del príncipe Augusto Fernando de Prusia, empecipiando asina'l so contautu cola casa real prusiana y l'alta sociedá. Al añu siguiente publicóse la so primer obra, un artículu primeramente anónimu apaecíu na revista Neue Bellona nel que criticaba dalgunos de los conceutos sobre estratexa desenvueltos por Heinrich von Bülow.
Les Guerres Napoleóniques
Al españar les Guerres Napoleóniques, tanto Clausewitz como von Llexen sirvieron col exércitu prusianu mientres la Cuarta Coalición. Cuando Napoleón Bonaparte invadió Prusia n'ochobre de 1806, enfrentóse-y un masivu exércitu pruso-saxón lideráu por Carlos Guillermo Fernando, Duque de Brunswick. Clausewitz, qu'ocupaba'l puestu d'ayudante, participó na batalla de Jena (14 d'ochobre de 1806), que, al igual que la llibrada paralelamente n'Auerstädt, acabó con una aplastante victoria francesa y la desintegración completa del exércitu prusianu. Carlos Guillermo resultó gravemente mancáu (morrería dellos díes dempués), Prusia convertir nun Estáu satélite de Francia y Clausewitz pasó a ser unu de los 25.000 prisioneros prindaos aquel aciar día. Tenía entós 26 años, y permaneció cautivu en Francia hasta 1808.
La terrible derrota producida actuó, tantu en Clausewitz como na mayoría de les meyores mentes militares prusianes, en forma de revulsivo. La fuercia militar de la monarquía alemana fuera entartallada ensin remisión por un exércitu de base popular y orixe revolucionariu. En volviendo de la so cautividá, xunióse definitivamente al movimientu reformador impulsáu por Scharnhorst y August Neidhardt von Gneisenau, con quien tamién trabaría amistá en curtia. Enseñó na Academia na que se formara y casóse cola que sería l'amor de la so vida, la Condesa Marie von Brühl, pasando a xaciase coles élites lliteraries ya intelectuales de Berlín.
En 1810 foi nomáu tutor militar del príncipe de la corona, Federicu Guillermo (que más tarde sería'l rei Federicu Guillermu IV), pa quien escribió l'ensayu tituláu «Los más importantes principios del Arte de la Guerra pa completar el mio cursu d'instrucción pa la so Alteza Real el Príncipe de la Corona» (más comúnmente conocíu como Principios de la Guerra), testu nel qu'asitiaba les bases, anque de forma rudimentaria, de la que sería la so obra posterior. Sicasí, non toles sos idees posteriores taben equí completaes o inclusive presentes, especialmente no que fai a la fondura filosófica del De la Guerra. De cuenta que la interpretación popular (totalmente errónea) que se fixo darréu d'esti ensayu, como una especie de resume de la so obra más estensa, xeneró una gran cantidá de tracamundios y tracamundios a lo llargo de los años.
En 1812, mientres la preparación de la invasión napoleónica de Rusia, opúnxose, como munchos otros, a la postura oficial prusiana de sofitu a Francia. Gran cantidá d'oficiales prusianos (ente los que se cuntaben Gneisenau, Llexen y el mesmu Clausewitz) solicitaron la baxa voluntaria del exércitu y dirixiéronse de forma clandestina a Rusia, onde se punxeron al serviciu del Zar Alexandru I, cola esperanza de que l'exércitu rusu lliberara a los prusianos de la dominación francesa. Anque adscritos toos ellos a la Lexón Alemana, Clausewitz sirvió — por cuenta del so historial y formación— como ayudante de campu y xefe d'Estáu Mayor en diverses unidaes. Sicasí, el so total desconocimientu del idioma rusu y la falta d'enfotu xeneralizáu escontra los prusianos (que'l so Estáu a lo último declarara la guerra a Rusia) torgaron que recibiera'l mandu de tropes. Sicasí, nun permaneció inactivu: participó na retirada rusa, combatió nel bañu de sangre de la batalla de Borodino y, como xefe del Estáu Mayor d'un cuerpu d'exércitu rusu, foi testigu direutu de la retirada francesa dende Moscú, incluyendo'l desastrosu encruz del Beresina. Tamién participó na redaición de la Convención de Tauroggen, que causó'l pasu del cuerpu prusianu a les files ruses, y acabaría provocando l'alianza forzosa de Prusia con Rusia y el Reinu Xuníu de Gran Bretaña, dando pasu a la Sesta (y definitiva) Coalición que finalmente llograría ganar a Bonaparte y los sos aliaos.
Cuando en 1813 Rusia devolvió'l control de la Lexón Alemana a Prusia, Clausewitz y el restu de los prusianos volvieron entrar en serviciu nel so exércitu d'orixe. Sicasí, la posición de Clausewitz a güeyos de la Corte (y especialmente del rei) quedara bien estropiada pol so defección, la so postura contraria a la oficial y el so papel na redaición y aceptación de la Convención que forzara al rei a camudar la so política. De cuenta que, a pesar de ser xubíu a coronel, nun llogró nengún destín. Afortunadamente, el so amigu Gneisenau, xubíu a Xeneral y nomáu Xefe d'Estáu Mayor del Mariscal de Campu Gebhard Leberecht von Blücher, reclamólu como ayudante, posición na que xugó un papel destacáu nes batalles posteriores. Participó na mastodóntica batalla de Leipzig y estremóse na de Lützen, na que resultó mancáu en liderando personalmente delles cargues de caballería. Na mesma batalla resultó mortalmente mancáu la so mentor, Scharnhorst, finando unos díes dempués.
En 1815 Clausewitz foi nomáu Xefe d'Estáu Mayor del III Cuerpu d'Exércitu prusianu, sol mandu del Xeneral Johann von Thielmann. Ocupando dichu puestu mientres la Campaña de Waterloo, participó na batalla de Ligny, na que la so unidá llogró escapar relativamente indemne de la derrota xeneral prusiana'l 16 de xunu de 1815 a manes de les tropes empobinaes personalmente por Napoleón. Este, sicasí, nun llogró destruyir totalmente a les fuercies prusianes. El so segundu intentu llevó a la batalla de Wavre los díes 18 y 19 de xunu, na que'l Cuerpu d'Exércitu de Thielmann, superáu en proporción de más de dos a unu, llogró protexer la retaguardia del restu del contingente prusianu. A pesar de ser finalmente derrotáu, l'esfuerciu de la unidá na que sirvía Clausewitz dexó tanto la llegada providencial de les fuercies de Blücher a la crucial batalla de Waterloo como'l bloquéu de la fuercia francés llanzada pa destruyi-yos (dos cuerpos d'infantería y unu de caballería), que podríen camudar el signu de la batalla en casu de llograr llegar a la mesma.
En 1818 foi xubíu a Mayor Xeneral y nomáu direutor de l'Academia Militar Prusiana en Berlín. Magar que sufría entá'l despreciu de la corte, y con Prusia apoderada por una corriente cada vegada mayor de conservadorismu opuestu frontalmente a les reformes sociales y militares de les que fuera tan fervosu defensor, Clausewitz caltener en dichu puestu hasta 1830, ignoráu por toos nuna especie de retiru doráu. A pesar de ser el direutor (o de xuru por esa causa), nun podía dedicase direutamente a la enseñanza nin aplicar les sos teoríes pedagóxiques, polo qu'ocupó'l so tiempu en preparar diversos llibros y ensayos sobre campañes militares, especialmente lo que darréu sería la so obra magna, De la Guerra.
Posguerra y muerte
En 1830, l'españíu de diversos movimientos revolucionarios por toa Europa y una crisis política en Polonia paecíen abarruntar una nueva guerra a nivel continental. Clausewitz volvió al serviciu activu como Xefe d'Estáu Mayor del únicu exércitu que Prusia podía movilizar nesi momentu, lideráu pol so bon amigu l'agora Mariscal de Campu Gneisenau. Mientres permanecieron aparcaos na frontera, un españíu de roxura empecipiáu en Polonia abrasó al exércitu prusianu. Gneisenau careció y morrió'l 23 d'agostu de 1831. Tres unos meses, Clausewitz tornó al so llar en Breslau, aparentemente sanu, pero en poco tiempu empezó a amosar síntomes de la mesma enfermedá. Finó'l 16 de payares de 1831, a los 51 años d'edá.
La so vilba publicó en 1832 los manuscritos inacabados que Clausewitz había dexáu enantes de partir escontra la frontera polaca, col yá conocíu títulu de De la Guerra.
Remove ads
De cutiu suel citase'l conceutu más provocador de la so obra: «La guerra ye la continuación de la política per otros medios». Sicasí, esta idea nun tenía'l menor matiz de cinismu nel contestu del llibru. Clausewitz pensaba que la guerra moderna ye un actu políticu», y esta manifestación ponía en xuegu lo qu'él consideraba l'únicu elementu racional de la guerra. Na so concepción, los otros dos elementos de la guerra son: a) l'odiu, la enemistá y la violencia primitiva, y b) el xuegu del azar y les probabilidaes.
«El primeru d'estos trés aspeutos interesa especialmente al pueblu; el segundu, al comandante en xefe y al so exércitu, y el terceru, solamente al gobiernu. Les pasiones que tienen de prender na guerra tienen qu'esistir yá nos pueblos afeutaos por ella; l'algame que van llograr el xuegu del talentu y del valor nel dominiu de les probabilidaes del azar va depender del calter del comandante en xefe y del exércitu; los oxetivos políticos, sicasí, incumbirán solamente al gobiernu».
Na teoría de Clausewitz, los elementos del odiu, el cálculu y l'intelixencia (dichu otra manera, la pasión, el xuegu y la política) formen una trinidá indixebrable. Con éses Alemaña basar en Clausewitz pa unificar la conducción militar y la política mientres los dos guerres mundiales del sieglu XX. Reparada con rigor, la so filosofía indica que'l cálculu de los militares (la estratexa) y la conducción política traten de dirixir y instrumentar un enclín a la violencia y la hostilidá presistente. Sostenía que, entá cuando un conflictu empecipiar ensin esa base emocional, el so desenvolvimientu necesariamente influyiría nesti planu.
Clausewitz concebía la guerra como una empresa política d'altu vuelu, ensin desconocer el sangre y la brutalidá qu'implica. Por eso, consideraba que tolos recursos d'una nación tienen de ponese al serviciu de la guerra cuando se decide la so execución. Y pensaba que la guerra, una vegada empecipiada, nun tien de detener se hasta desarmar y ablayar al enemigu. La so definición de la guerra ye:
«Constitúi un actu de fuercia que se lleva a cabu pa obligar al adversariu a acatar la nuesa voluntá».
Remove ads
- Prusia
- De la guerra
- Conflictu social
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads