Brescia
From Wikipedia, the free encyclopedia
Brescia (Brèsa en dialeutu bresciano - pronunciáu tamién como "Brèha" en delles zones de la provincia) ye un conceyu de 196.960 habitantes, capital de la provincia de Brescia. (1.193.275 habitantes) na rexón de Lombardía. Ye la segunda ciudá de la rexón por númberu d'habitantes, dempués de Milán. Conocer tamién como la Leonessa d'Italia, según l'apellativu atribuyíu a Giosuè Carducci. La ciudá ta asitiada no fondero del valle denomináu Val Trompia.
 Brescia | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| |||||
| Alministración | |||||
| País |  Italia | ||||
| Rexón |  Lombardía | ||||
| Provincia | Provincia de Brescia | ||||
| Tipu d'entidá | comuña d'Italia | ||||
| Cabezaleru/a del gobiernu | Emilio Del Bono | ||||
| Nome oficial | Brescia (it) | ||||
| Nome llocal | Brescia (it) | ||||
| Códigu postal |
25121–25136 | ||||
| Xeografía | |||||
| Coordenaes | 45°32′20″N 10°13′13″E | ||||
  Brescia Brescia (Italia) .svg) | |||||
| Superficie | 90.34 km² | ||||
| Altitú | 149 m | ||||
| Llenda con |
Borgosatollo (es)  , Botticino (es) , Bovezzo (es) , Castel Mella (es) , Castenedolo (es) , Cellatica (es) , Collebeato (es) , Concesio (es) , Flero (es) , Gussago (es) , Nave (es) , Rezzato (es) , Roncadelle (es) y San Zeno Naviglio (es)
| ||||
| Demografía | |||||
| Población | 196 446 hab. (1r xineru 2023) | ||||
| Porcentaxe | 15.75% de Provincia de Brescia | ||||
| Densidá | 2174,52 hab/km² | ||||
| Más información | |||||
| Prefixu telefónicu |
030 | ||||
| Estaya horaria |
UTC+01:00 (horariu estándar) UTC+02:00 (horariu de branu) | ||||
| Llocalidaes hermaniaes | |||||
| comune.brescia.it | |||||
 | |||||
L'antigua ciudá de Brixia, Brescia foi un centru rexonal importante dende tiempos pre-romanos y numberosos monumentos romanos y medievales caltuviéronse, ente los cualos ta'l so castiellu.
La zona arqueolóxica monumental del Foru Romanu y el monesteriu de Santa Giulia son parte d'un grupu de siete sitios conocíos como «Centros de poder de los longobardos n'Italia (568-774 d.C.)»,[1] declaráu Patrimoniu de la Humanidá UNESCO en 2011.
La ciudá atopar nel centru de la tercer área industrial más grande del país, concentrada n'inxeniería mecánica, automovilística y maquinaria (accesorios d'automóvil, medios de tresporte, armes), industria testil y alimentación. Les sos compañíes son de medianu y pequeñu tamañu, munches vegaes empreses familiares. El sector financieru tamién da enforma emplegu a la rexón, según el turismu, por cuenta de la proximidá del llagu de Garda, el llagu de Iseo y los Alpes.
La ciudá de Brescia ta hermanada cola ciudá de Logroño (España).
Brescia allugar na alta Llanura Padana, onde naz la Val Trompia, a los pies del monte Maddalena.
El territoriu de la ciudá – delimitado al norte pelos Prealpes de Brescia, al este pelos Prealpes del Garda y al oeste pel territoriu de Franciacorta - ye mayoritariamente planu; seya que non tol llau sur del Monte Maddalena (incluyida'l visu) atopar nel territoriu de Brescia, polo tanto'l territoriu ciudadanu llega a tener una escursión altimétrica de 770 metros.
El cascu antiguu atopar al interior del perímetru de la muralla de dómina veneciana, cuando Brescia atopar sol dominiu de felicidá potencia. La muralla ablayóse ente la segunda metá del sieglu XIX y los años 20 del sieglu XX, y la zona norte del cascu antiguu apoderar el Castiellu de Brescia, de dómina medieval. El restu de la ciudá estender nel territoriu alredor, arrodiáu per una cadena de montes que componen el Monte Maddalena (al este) y el Monte Spina (al norte), anque esti postreru nun s'atopa nel territoriu del conceyu de Brescia, más bien nos conceyos del hinterland nortizu Bovezzo, Lumezzane, Concesio y Nave.
Clima
Según la clasificación climática de Köppen, Brescia gocia del clima templáu típicu de les llatitúes medies, con agües o xeneralmente húmedu en toles estaciones, con branos bien calorosos.
Les precipitaciones concéntrense sobremanera nos periodos ente marzu y mayu, y ente ochobre y payares, con dellos bastiazos aisllaos pel branu.
L'iviernu suel estendese ente'l mes de payares y el mes de marzu, y caracterízase por escases precipitaciones.
Hidrografía
El principal ríu de la ciudá ye'l ríu Mella, que naz nel Pasu del Maniva y, pasando al traviés de la Val Trompia, llega a la ciudá dende'l norte travesándola de norte a sur, anque bordiando'l cascu antiguu nel so llau occidental. Sía que non el ríu Mella nun ye navegable y presenta grandes problemes de contaminación.
Los demás ríos son más bien regatos, como por casu el Garza o'l Naviglio de Brescia, una canal que naz del ríu Chiese.
Orografía
El Monte Maddalena ye'l principal monte de la ciudá, y pertenez a les Prealpes de Brescia. Bordia'l conceyu de Brescia nel so estremu nor-oriental. Mide 874 msnm, y ye l'auténticu pulmón de la ciudá.
La ciudá tien el so orixe alredor del sieglu IV e.C., cuando en tol norte d'Italia estableciéronse poblaciones como los Ínsubres o los Galos Cenómanos. Darréu, ente'l sieglu III y el sieglu II e.C. y como resultáu de guerres ente Ínsubres, Galos y Romanos, Brixia empobinar nel camín escontra l'anexón a la República romana, rematáu nel añu 41 e.C., cuando los sos habitantes llograron la ciudadanía romana, entá calteniendo cierta autonomía alministrativa.
Ente 402 y 493 la ciudá sufrió numberoses invasiones bárbares, ente otres les de los Visigodos d'Alarico, de los Hunos d'Atila, de los Hérulos d'Odoacru y de los Ostrogodos de Teodoricu; precisamente so Teodoricu la ciudá llogró una importancia clave nel reinu ostrogodu d'Italia. A partir de 568 foi un importante ducáu del reinu lombardu.
Nel sieglu XII proclamóse comune autónomu, pa depués pasar so dominación viscontea. En payares de 1426 convertir en Dominiu di Terraferma de la República de Venecia, como se denominaben a aquellos territorios sol dominiu de dicha República que s'atopaben en territoriu padano-vénetu, ensin salida al mar. Más tarde entró a formar parte del Reinu lombardu-vénetu, y mientres el Risorgimento la ciudá foi teatru de les Diez xornaes de Brescia, razón pola cual lleva l'apellativu de Lleona d'Italia. Ye parte del Reinu d'Italia dende 1860, primero que se proclamara oficialmente.
| Gráfica d'evolución demográfica de Brescia ente 1861 y 2001 |
 |
| Fonte ISTAT - ellaboración gráfica de Wikipedia |
Vista del centru de la ciudá
Catedral nueva y vieya de Brescia
Vieya catedral d'estilu románicu.
Foru romanu de Brescia.
Foru Romanu de Brescia.
Foru Romanu de Brescia.
Planta of La Rotonda (Catedral)
Piazza della Loxa
Vista de Brescia dende'l castiellu
Atapecer sobre Brescia.
Estatua n'homenaxe y alcordanza d'Arnaldo de Brescia.
Castiellu de Brescia. Torre de los Prisioneros.
Foso del castiellu medieval de Brescia.
Rascacielos Crystal Palace de la ciudá de Brescia. Altor 110 m.
.jpg)
Los principales monumentos de Brescia son:
- La plaza de la Loggia, que ye'l conxuntu arquiteutónicu más homoxéneu de la ciudá y ye un exemplu arrogante d'una plaza zarrada del Renacimientu. El so edificiu principal ye la Loggia, güei palaciu del Comune, empecipiáu en 1492 so la direición de Filippino de Grassi.
- La plaza de la Victoria, un conxuntu urbanístico y arquitectónico realizáu nos años 30 del sieglu XX.
- Na plaza de Pablo VI (conocida como Piazza Duomo) atópense:
- la catedral vieya (Duomo vecchio o Rotonda) construyida nel sieglu XI y que contién obres maestres de Palma'l mozu, Moretto, y Romanino;
- la catedral nueva (Duomo nuovo) tamién con delles obres maestres ente les que destaca Arca dei SS. Apollonio y Filastrio de 1510 y la cúpula, la tercera más grande d'Italia tres la de la Basílica de San Pedro de Roma y la de Santa Maria del Fiore en Florencia;
- el Broletto, antiguu palaciu comunal,
- la Plaza del Foru ye'l conxuntu más importante con restos de la dómina romana de tola Lombardía;
- el Monesteriu de S. Salvatore o de S. Giulia: unu de los meyores exemplos d'arquiteutura del final de la Edá Media que s'atopa nel norte d'Italia. En 2011, convertir nun Patrimoniu de la Humanidá UNESCO como parte d'un grupu de siete inscrita como longobardos n'Italia. Llugares de la potencia (568-774 dC).
- la fachada de S. Maria dei Miracoli, proyeutada pol arquiteutu Giovanni Antonio Amadeo
- la ilesia románicu-gótica de S. Francesco
- la ilesia de los santos Nazaro y Celso
- la pequeña ilesia del Buon Pastore.
- la ilesia de San Clemente, con pintures d'Alessandro Bonvicino, llamáu'l Moretto.
- la Ilesia de San Giovanni.
- Teatru Grande
- Castiellu de Brescia
- Danilo Fappani., Enciclopedia bresciana, Brescia 1975.
- Danilo Fappani, Enciclopedia Bresciana, Brescia, 1981. Plantía:NoISBN
- Antonio Fappani, Giuseppe Zanardelli y Geremia Bonomelli: corrispondenza inedita, Brescia, Società per la storia della Diocesi di Brescia, 1968 ("Fonti y documenti" 1).
- Antonio Fappani, La Campagna garibaldina del 1866 in Valle Sabbia y nelle Giudicarie, Brescia 1970.
- Antonio Fappani, Mons. Pietro Capretti, 1972
- Antonio Fappani, Achille Grandi - vita y opere, Modena, Ed.Paoline, 1960, 262pp.+ 16pp.ills.out of text, (texte en Italien), dans la serie "Biografie di contemporanei" vol.17.
- Antonio Fappani, El Valle di Vestino. Appunti di Storia locale", Fondazione Civiltà Bresciana, Brescia 1993.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
