Marduk(Cuneiforme: 𒀭𒀫𒌓 dAMAR.UTU; Sumeriu: amar utu.k "magüetu del sol, magüetu solar"; Griegu: Μαρδοχαῖος(Mardochaios); Hebréu: מְרֹדַךְ, Modernyu: Mərōdaḵ, Tiberianu: Merōḏaḵ) dios babiloniu primoxénitu d'Hala, foi'l soberanu de los homes y los países.[1][2][3][4][5][6][7] Apaez mentáu nel Códigu deHammurabi, onde'l mesmu Hammurabi declara que Marduk ye'l sirviente diariu del templu.[8][9][10][11]Cuando Babilonia convirtióse nel centru políticu del valle del Éufrates na dómina de Hammurabi (sieglu XVIII e. C.), Marduk adulces empezó a xubir hasta la posición de xefe del panteón babilónicu, posición qu'adquirió por completu na segunda metá del segundu mileniu antes de Cristu. Na ciudá de Babilonia, adorar a Marduk nel templu d'Esagila. Marduk ta acomuñáu cola arma divina Imhullu . El so animal y sirviente simbólicu, a quien Marduk una vegada venció, ye'l dragón Mušḫuššu.
La Profecía de Marduk ye un testu vaticinium ex eventu que describe los viaxes de la estatua de cultu de Marduk dende Babilonia. Rellata la so visita a la tierra de Ḫatti , correspondiente a tomar de la estatua mientres el saquéu de la ciudá por Mursilis I en 1531 e.C., Asiria , y cuando Tukulti-Ninurta I derrocó a Kashtiliash IV , llevando la imaxe a Assur y Elam en 1225 e.C. . Kudur-nahhunte depués escaló la ciudá y robó la estatua alredor del 1160 e. C. Kudur-nahhunte dirixir a una asamblea de dioses.
Les dos primeres estancies describir en términos emponderadores como bones tantu para Babilonia como para los otros llugares que Marduk aportó gentilmente a visitar. L'episodiu de Elam, sicasí, ye un desastre, onde los dioses siguieron a Marduk y abandonaron a Babilonia a la fame y la pestilencia. Marduk profetiza que va tornar una vegada más a Babilonia con un nuevu rei mesiánicu, que va traer la salvación a la ciudá y que se va vengar de los elamitas de manera tarrecible. Créese qu'esti rei ye Nabu-kudurri-oṣur I , 1125-1103 e. C. De siguío, el testu numbera dellos sacrificios.
Afayóse una copia en La casa del exorcista na ciudá de Assur y escribióse ente'l 713 y el 612 e. C. Ta estrechamente rellacionáu temáticamente con otru testu de vaticinium ex eventu llamáu la profecía de Shulgi , que probablemente lo siguió nuna secuencia de tables. Dambes composiciones presenten una vista favorable d'Asiria.
Etimoloxía
Marduk ta acomuñáu cola arma Imhullu, qu'amás el so nome ye una variante babilónica de la mesma.[14]
D'alcuerdu a la The Encyclopedia of Religion, Marduk probablemente pronunciaríase Marutuk..La etimoloxía del so nome deriva d'amar-Utu.[14] L'orixe del nome de Marduk reflexa una xenealoxía más recién, aproximao escontra'l tercer mileniu e. C., que provién de l'antigua ciudá de Sippar, que'l so dios yera Utu, dios del Sol.
Los cincuenta nomes de Marduk
Leonard W. King en Les siete tables de la creación (1902) incluyó fragmentos de llistes de dioses que consideró esenciales para la reconstrucción del significáu del nome de Marduk. Franz Bohl nel so estudiu de 1936 de los cincuenta nomes tamién se refirió a la llista de King. Richard Litke (1958) notó una semeyanza ente los nomes de Marduk na llista An: Anum y los de Enuma elish, anque nuna disposición distinta. La conexón ente la llista An: Anum y la llista en Enuma Elish foi establecida por Walther Sommerfeld (1982), quien usó la correspondencia p'argumentar a favor d'una fecha de composición del periodu kasita del Enuma elish, anque la derivación directa de la llista Enuma elish del de An: Anum foi aldericáu nuna reseña de Wilfred Lambert (1984).
Cultu
El templu E.zida taba dedicáu a Marduk, qu'hasta ese entós taba identificáu col dios Tutu.[15] Tenía amás el templu Y.sag.ila, que taba dedicáu al so consorte Sarpanitu.[16][17]
Bel
Mientres el primer mileniu antes de Cristu, los babilonios adoraben a una deidá sol títulu " Bel ", que significa "señor", que yera una sincretización de Marduk, Enlil y el dios morrebundu Dumuzid . Bel tenía tolos títulos de cultu de Enlil y el so estatus na relixón babilónica yera prácticamente'l mesmu. Col tiempu, Bel aportó a vistu como'l dios del orde y el destín. El cultu de Bel ye un componente importante de la hestoria xudía de " Bel y el dragón " de amestar apócrifes a Daniel . Nel relatu, los babilonios ufierten" dolce bushels de farina fino, venti oveyes y cincuenta galones de vinu tou los díes a un ídolu de Bel y la comida milagrosamente sume de la nueche al día. El rei persa Ciro el Grande diz-y al sabiu xudíu Daniel que l'ídolu claramente ta vivu, porque come la comida que se-y ufierta, pero Daniel oxeta que "ye namás magre per dientro, y bronce per fora, y nunca probó nada ". Daniel prueba esto cubriendo secretamente el pisu del templu con ceniza. Daniel y Ciro salen del templu y, cuando tornen, Daniel amuesa'l rei les buelgues humanes que quedaron nel suelu, lo que demuestra que los setenta sacerdotes de Bel realmente tán comiendo la comida. Bel tamién se menta nos escritos de dellos historiadores griegos.