Albolote
conceyu de la provincia de Granada (España) From Wikipedia, the free encyclopedia
Albolote ye una llocalidá y conceyu español asitiáu na parte centro-norte de la contorna de la Vega de Granada, na provincia de Granada. Llenda colos conceyos de Peligros, Maracena, Atarfe, Colomera, Iznalloz, Deifontes, Cogollo Vega y Calicasas. Otres llocalidaes cercanes son Monteluz y Pulianas.
 Albolote | |||||
|---|---|---|---|---|---|
.jpg) | |||||
| |||||
| Alministración | |||||
| País |  España | ||||
| Autonomía |  Andalucía | ||||
| Provincia |  provincia de Granada | ||||
| Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||||
| Alcalde d'Albolote | Pablo García Pérez | ||||
| Nome oficial | Albolote (es)[1] | ||||
| Códigu postal |
18290 y 18220 | ||||
| Xeografía | |||||
| Coordenaes | 37°13′50″N 3°39′26″W | ||||
  Albolote Albolote (España)  | |||||
| Superficie | 78.59 km² | ||||
| Altitú | 655 m | ||||
| Llenda con | Atarfe, Cogollos de la Vega, Colomera, Peligros, Maracena, Iznalloz, Deifontes y Calicasas | ||||
| Demografía | |||||
| Población |
19 474 hab. (2023) - 9304 homes (2019) - 9504 muyeres (2019) | ||||
| Porcentaxe | 0% de provincia de Granada | ||||
| Densidá | 247,79 hab/km² | ||||
| Más información | |||||
| Estaya horaria | UTC+01:00 | ||||
| albolote.org | |||||
 | |||||
.svg)
.svg)
El conceyu alboloteño ye una de los trenta y cuatro entidaes que componen el Área Metropolitana de Granada, y entiende los nucleos de población de Albolote —capital municipal—, El Aire, El Chaparral, Parque del Cubillas y Pretel. Amás, hai delles urbanizaciones esvalixaes a lo llargo del términu municipal, como Llomba Verde, Villes Blanques, El Torrexón, Monte Elvira, Sierra Elvira y Buenavista.
Como datu a señalar, dientro del conceyu atopa'l Centru Penitenciariu de Granada, popularmente conocíu como la Cárcel de Albolote, únicu na provincia y que cunta con una población recluyida d'unos 1.530 presos (2013).[2]
La nacencia de Albolote como entidá de población empecipiar cola llegada al tronu del Reinu de Granada de la dinastía Nazarí. Primeramente creóse pa dotar de tierres y cases a la guarnición militar que defendía'l Camín Real de Xaén, asitiando definitivamente'l primer nucleu d'habitantes que daría orixe al actual Albolote. El términu deriva del topónimu árabe "Qaryat al-Bollut", que significa «Alquería de les Encinas».
Na redoma de Albolote, en Sierra Elvira, tuvo llugar la batalla de La Higueruela el 1 de xunetu de 1431, na que les tropes de Xuan II de Castiella ganaron a los exércitos granadinos. Na Sala de les Batalles del Monesteriu d'El Escorial hai una obra que fai referencia a dicha batalla y na qu'apaez el nome de Albolote.
Nel sieglu XVII pasó como señoríu, por disposición de La so Maxestá el Rey Felipe IV, a Don Antonio Álvarez de Bohórquez, primer Marqués de los Trujillos. Nel añu 1803 S.M. el Rey Carlos IV concede'l títulu de Duque de Gor, con Grandor d'España a Don Nicolás Mauricio Álvarez de Bohórquez.
El 19 d'abril de 1956 producióse un fuerte terremotu de 5,1 graos na escala Richter con epicentru nesti conceyu, dexando estropiaes la mayor parte de les edificaciones de la llocalidá, y provocando siquier trés muertos de manera direuta y ensame de mancaos. Trátase del penúltimu seísmu rexistráu n'España con víctimes mortales, tres el de Murcia en 2011.[3]
Pol so términu municipal escurren los ríos Cubillas, Juncaril, Colomera y Magon.
Tamién destaca'l banzáu de Cubillas, con una estensión de 194 ha, y construyíu en 1956.
Clima
El clima de Albolote ye de tipu mediterraneu continentalizado: frescu en iviernu, con abondosos xelaes; y calorosu en branu, con máximes sobre los 35 °C. La oscilación térmica ye grande mientres tol añu, superando munches vegaes los 20 °C nun día. Les agües, ausentes pel branu, concentrar nel iviernu y son escases mientres el restu del añu.
 Parámetros climáticos permediu d'Albolote  | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Mes | Xin | Feb | Mar | Abr | May | Xun | Xnt | Ago | Set | Och | Pay | Avi | añal |
| Temperatura máxima media (°C) | 13.0 | 15.3 | 18.6 | 20.1 | 24.6 | 30.0 | 34.4 | 33.9 | 29.4 | 22.7 | 17.2 | 13.5 | 22.7 |
| Temperatura media (°C) | 6.7 | 8.5 | 11.0 | 12.8 | 16.8 | 21.4 | 24.8 | 24.5 | 20.9 | 15.5 | 10.7 | 7.6 | 15.1 |
| Temperatura mínima media (°C) | 0.3 | 1.8 | 3.4 | 5.6 | 9.0 | 12.9 | 15.2 | 15.0 | 12.4 | 8.2 | 4.2 | 1.8 | 7.5 |
| Precipitación total (mm) | 41 | 38 | 30 | 38 | 28 | 17 | 4 | 3 | 16 | 42 | 48 | 53 | 357 |
| Fonte: Axencia Estatal de Meteoroloxía, España (ed.)[4] | |||||||||||||
Según l'Institutu Nacional d'Estadística d'España, nel añu 2017 Albolote cuntaba con 18 660 habitantes censaos.[5]
| Gráfica d'evolución demográfica d'Albolote ente 1900 y 2016 |
 |
| Datos según el nomenclátor publicáu pol INE. |
Los resultaos en Albolote de les postreres eleiciones municipales, celebraes en mayu de 2015, son:
Eleiciones Municipales - Albolote (2015) | ||||
| Partíu políticu | Votos | %Válidos | Conceyales | |
| Partíu Popular (PP) | ||||
| Partíu Socialista Obreru Español (PSOE) | ||||
| Izquierda Xunida-Ganemos Albolote pa la Xente (PG) | ||||
| Ciudadanos-Partíu de la Ciudadanía (C’s) | ||||
| Agrupación Eleutoral Ganar Albolote (GA) | ||||
Carreteres
Albolote constitúi un importante nuedu de comunicaciones al converxer nel so conceyu les autovíes A-44 —que xune Xaén con Granada y la so mariña— cola A-92 —ente Almería y Sevilla—. Hai de solliñar que la futura Segunda circunvalación de Granada (GR-30), que s'atopa anguaño en construcción, va partir dende'l términu de Albolote y va acabar en Alhendín ensin necesidá de pasar por Granada capital, col aliviu qu'ello va suponer pa los vehículos que se dirixen dende Ciudá Real y Xaén a la mariña mediterránea granadina.
Les principales víes del conceyu son:
| Identificador | Denominación | Itinerariu |
|---|---|---|
| A-44 | Autovía de Sierra Nevada | Bailén - Motril |
| GR-30 | Segunda circunvalación de Granada | Albolote - Alhendín |
| A-92 | Autovía A-92 | Sevilla - Almería |
| N-323a | Carretera de Sierra Nevada | Bailén - Motril |
| A-4076 | Carretera de Colomera | Parque del Cubillas - Colomera |
| GR-3417 | De Maracena a Santa Fe por Albolote y Atarfe[6] | Maracena - Santa Fe |
| GR-3419 | D'A-44 a GR-3424[6] | El Chaparral - Güevéjar |
| GR-3423 | D'A-44 a Iznalloz[6] | Deifontes - Iznalloz |
Autobús
Albolote dispón d'un serviciu d'autobús interurbanu xestionáu pol Consorciu de Tresporte Metropolitanu del Área de Granada:
- Llinia 122 (Granada-Maracena-Albolote-Atarfe)
- Llinia 123 (Granada-Albolote per Carretera de Xaén)
- Llinia 117 (Granada-Banzáu de Cubillas)
Metro
En Albolote atópase la parada de Jacobo Camareru, la primer parada de la Llinia 1 del Metro de Granada, qu'empezó a funcionar col so horariu normal el día 21 de setiembre de 2017.
Ferrocarril
Pol conceyu de Albolote tamién pasa la Llinia Ferroviaria de Media Alloña 71, que xune les ciudaes de Granada con Almería y Linares.
Hai de solliñar que la estación de Albolote, asitiada nel interior del polígonu industrial de Juncaril, nun dispón anguaño de serviciu de viaxeros, pero sí d'un importante tráficu de mercancíes. Esisten dellos ramales industriales, y como actividá más habitual figura la de descarga de gases licuados del petroleu, yá que Repsol tien unes instalaciones d'almacenamientu xunto a la estación.
Sanidá
Albolote tien una Zona Básica de Salú propia, dientro del Distritu Sanitariu Metropolitanu de Granada. El conceyu cunta con un centru de salú na cai Alfonsu XIII nᵘ7, y con un consultoriu médicu en callar Clavel nᵘ1, de la pedanía d'El Chaparral.
Educación
Esisten trelce centros educativos nel conceyu onde s'imparten Educación Infantil, Educación Primaria, Educación Secundaria Obligatoria (ESO) y Educación p'Adultos:
| Denominación Xenérica | Nome del Centru | Naturaleza | Direición |
|---|---|---|---|
| Centro d'Educación d'Adultos | S.Y.P. "Albolut" | Públicu | C/ Doctor Burgos Canals, 6 |
| Centru d'Educación d'Adultos | C.Y.P. "Concepción Arenal" | Públicu | Ctra. de Colomera km. 16,5 |
|
Colexu "Ave María" |
Priváu | C/ Jacobo Camareru, 3 | |
| Centru Priváu d'Educación Infantil | Y.I. "Anaki" | Priváu | C/ Baza, esquiñona 345. P.I. Juncaril |
| Centru Priváu d'Educación Infantil | Y.I. "Galopín" | Priváu | C/ Frai Bartolomé de las Casas, 4 |
| Centru Priváu d'Educación Infantil | Y.I. "Llomba Verde" | Priváu | Av. de les Acacies, e/n. Urbanización Llomba Verde |
| Centru Priváu d'Educación Infantil | Y.I. "Nenes" | Priváu | C/ Doctor Laureano Vázquez, 4, locales 7 y 8 |
| Colexu d'Educación Infantil y Primaria | C.E.I.P. "Abadía" | Públicu | C/ Abadía, 36 |
| Colexu d'Educación Infantil y Primaria | C.E.I.P. "San Isidro Llabrador" | Públicu | Av. de les Acacies, e/n. El Chaparral |
| Colexu d'Educación Infantil y Primaria | C.E.I.P. "Tínar" | Públicu | C/ Tínar, 46 |
| Escuela Infantil | Y.I. "El Parque" | Públicu | C/ Doctor Burgos Canals, e/n |
| Escuela Infantil | Y.I. "Francisco Lucilo de Carvajal" | Públicu | C/ Doctor Burgos Canals, 8 |
|
I.E.S. "Aricel" |
Públicu | C/ Aricel, e/n |
Monumentos d'interés
Ente los sos monumentos destaca la Iglesía Parroquial de La nuesa Señora de la Encarnación, del sieglu XVI, que'l so retablu mayor deber a los maestros Pablo de Rojas, Bernabé de Gaviria y Martín de Aranda. Tamién cunta con una talaya popularmente conocida como el Torrexón.
Fiestes
Les fiestes populares celébrense'l primera fin de selmana d'agostu, empezando'l xueves anterior a dichu fin de selmana. Estes fiestes son n'honor al patrón del pueblu, el Santísimu Cristu de la Salú.
Candelaria
La celebración de la tradicional candelaria tien llugar el 2 de febreru, y nella ye costume'l xubir al cuetu onde ta asitiáu'l Torrexón. Nel so orixe yera una xunta de families pa compartir la gastronomía mesma de caúna d'elles, anque anguaño l'oxetivu ye a cencielles pasar un día de campu.
Besançon, Francia[7]
Guaynabo, Puertu Ricu[8]
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
