Puma concolor

O puma, león de montanya, león u pantera (Puma concolor) ye un mamífero carnívoro d'a familia Felidae nativo d'America.^[1]

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Puma concolor
Puma concolor
Estau de conservación
Cuasi menazau (IUCN)
Clasificación cientifica
Reino:	Animalia
Filo:	Chordata
Subfilo:	Vertebrata
Clase:	Mammalia
Orden:	Carnivora
Familia:	Felidae
Chenero:	Puma
Especie:	Puma concolor
Descripción
Puma concolor Linnaeus,
Distribución cheografica
{{{leyenda_mapa}}}

Descripción

Iste gran felino tiene un aria de distribución mas gran que cualsiquier atro mamífero salvache terrestre d'o continent, ya que s'extiende dende o Yukón, en Canadá, dica o sud d'a cordillera d'os Andes y a Patagonia, Argentina y Chile en America d'o Sud. O puma ye adaptable y cheneralista, por o que se troba en os prencipals biomas de toda America. Ye o segundo mayor félido en o Nuevo Mundo, dimpués d'o chaguar, y o cuarto mas gran d'o mundo, de conchunta con o leopardo y dimpués d'o tigre, o león y o chaguar. A suya grandaria ye mayor que o d'o leopardo d'as nieus, encara que ye mas emparentau con os chicoz felinos, ya que, a diferencia d'os grans felinos d'o chenero Panthera, que pueden ruchir, o puma ronroneya como que os felinos menors.

Como que ye un depredador d'emboscada, o puma acaza una ampla variedat de presas. O suyo prencipal alimento son os ungulatos como os ciervos, en particular en a parte septentrional d'a suya aria de distribución, pero tamién caza camelidos como o guanaco y especies tan chicotas como insectos y radedors. Prefiere hábitat con vechetación densa entre as horas d'aguaito, pero puede vivir en zonas ubiertas.

O puma ye territorial y tiene una baixa densidat de población. A extensión d'o suyo territorio depende d'a vechetación y de l'abundancia de presas. Encara que ye un gran depredador, no siempre ye a especie dominant en a suya aria de distribución, como que cuan compite con atros depredadors como que o chaguar. Se tracta de un felino solitario que por lo cheneral priva a las personas. Os ataques a sers humans son raros, encara que a suya frecuencia ha augmentau en os zaguers anyos.

O puma estió considerau una fiera periglosa a partir d'a colonización europea d'America. Ista consideración y a progresiva ocupación humana d'os hábitats d'o puma han feito que as suyas poblacions disminuigan en cuasi toz os suyos hábitats historicos. En particular, o puma estió extinguido en a parte oriental d'America del Norte, con excepción d'o caso aislau d'una subpoblación en a Florida. Se creye que iste felino podría recolonizar parte d'o suyo antigo territorio oriental. Con a suya amplia distribución cheografica, o puma tiene decenas de nombres y ye mencionau con diversas referencias en a mitolochía d'os lugars d'America y tamién en a cultura contemporania.