Wutachflühen

D Wuètèflüè isch e kleini Schlucht am nord-öschtlichschtè Rand vom Landchreis Waldshuèt. D Wuètè isch de Fluß, wo d Höchè vom Sûdschwarzwald entwässerè duèt sowiè dè Flüè iren Nammè gää hèt.

D Wuètèflüè fanget è wengele unterhalb vo Achdorf aa, nochdèmm d Wuètè bim sognanntè Wuètèknüè nõch rächts in südweschtlichi Richtig abbogè isch. D Wuètèflühè lyget weschtlich vo Füètzè, öschtlich vo Blommegg un nördlich vo Grimmelzofè un höred bim Blommegger Wyler uff. D Wuètèflüè sin d Fortsetzig vo dè Wuètèschlucht, uss sellèm Grund wörred si au als Unteri Wuètèschlucht benamst. Diè linkè Dalflankè sait mò Grimmelzofer Flüè, dè rächtè Dalflankè dèmentschprèchend Blommegger Flüè. È Bsunderheit bim Grimmelzofer Flüè isch d Fortsetzig übber dè Wyler drübber wäg flussabsi bis zum Zitrosèbuck uff dè Höchi vo dè Ortsmitti vo Grimmelzofè, wo d Mündig vom nägschte Bach, im Füetzemer Müllibach, i d Wuètè lyt. Im Gegèsatz zum Grimmelzofer Flüè gòt dè Blomegger Flüè bi dè Ymündig vum rächtè Nèbbèbach vo dè Wuètè, im Wylergrabbèbach, z Ènd. Uff dè rächtè Sitè vum Bach gòt s Wuètèdal witer, heißt denn abber Blomegger Wyler odder eifach nu Dè Wyler. Dõdemit isch dè Blomegger Flüè uugfäär einèhalb Kilometer kürzer wiè s Grimmelzofer Gschpönli.

Dè Grimmelzofer Flüè vom Luisèbänkle uff èm Blommegger Flüè uus gsää. Dè Schluchtèschteig volauft im Grimmelzofer Flüè öppè am unterè Bildrand.
Dè Blommegger Flüè mit èm Luisèbänkle links uff èm Flüè, vo dè Ysebaabrugg im Wyler uus gsää.
Bligg im Flüè d Wuètè derab, vo dè Ysebaabrugg im Wyler obbè abbè
Dè Grimmelzofer Flüè vo Nordè un vom obberè Flüèwäg hèr aagluègèt. Schö sièt mò d Daflèbärg-Form, obwoll mò schu im Faltèjura sin.

D Wuètèflüè sin vor uugfäär 70.000 Johr entschtandè. Zu sellèrè Zit isch d Urdonau no vom Feldbärg-Massyv cho un durch d Blummbärger Pfortè übber s Aitrachdal gu Oschtè gflossè. Well d Urdonau scho uugfäär ab Witznau sich irè Bett in Juraschtei grabbè hèt, hèt sell poröse Degggebirge südlich vo Achdorf nõchgää, un dè Feldbärger Ascht vo dè Urdonau isch somit zum Hochrhy hèrrè umgleitet worrè. Dè Lauf vo dè Wuètè, wiè mò dèm ehemòligè Donauascht spôter denn gsait hèt, volauft sitdèm bis zum nägschtè südlichè Bachlauf vom Wylergrabbè durch s öppè 170 m höchere Bärgland. Dè Abschnitt vo dè Wuètèschlucht vo Achdorf bis ca. 100 m obberhalb vo dè Wylergrabbè-Mündig nennt mò wäg dè beidsitig senkrächt abbèkeièndè Flühè nõch irem Erzüüger Wuètèflüè.

D Geology i dè Flüè, wiè d Wuètèflüè bi dè Yheimischè heissèd, isch übberuus spannend, well nõch erdgschichtlichè Maaßschtääb 70.000 Johr èn Wimperèschlaag sin, asè chönned d Geologè d Entschtehig von èm jungè Dal dört nõchvollziè. S Kèrbdal am Grund vo dè Flüè hèt sich vollschtändig bis zuè 170 m düèf is Juragebirge iègfrässè. A beidè Flüè cha mò sowoll a dè wyßè Farb wiè dè Form (obbè sänkrächt, unnè konkaav uuslaufend) d Jura-Herkumpft uff eim Bligg erkennè. Dè Grimmelzofer Flüè bschtòt im obberè Deil uss Anhûdrit, dõrum git s dört en Huufè Schpaaltè un Höölè. Am Fuèß vom Blommegger Flüè isch è Schicht Wellèmergel bim Bau vo dè Sauschwänzlebaan gfundè worrè. Waggis uss dèrrè Schicht sin i dè Blommegger Mülli im Wyler zu Dünger voschaffèt worrè. Im obberè Deil vo dè Blommegger Flüè a dè Wuètè unnè sin schu hüüfig voschteinerti Fossiliè gfundè worrè, diè klar machèd, dass d Wuètè sich i dè Flüè durch uraalti Sedimänt vom Urmeer Tethys gfrässè hèt.

Dè Grimmelzofer Flüè im obberè bis zum Wyler mit sinèrè Flüèkronè hèt längschte durchgängige Felsband un sellewäg au diè schönscht Kronè uff.

I dè Wuètèflüè findet mo viili selteni Pflanzè un Dyr, unter anderem au Bibär un Mopsflèddermûûs. Mit dè Absicht, d Fauna un d Flora vo dè Wuètèflüè z schützè, hèt mò d Flüè zum Naturschutzgebièt erklärt.^[1]

D Wuètèflüè liget witgehend uff Stüèlinger un deilwys uff Blummbärger Gemarkig. D Gmeindè Ewèdingè un Bõõdorf liget i dè nördwescht- un weschtlichè Nõchbòrschaft.

D Wuètèflüè sin im Gegèsatz zur Wuètèschlucht langi Zit nit im Fokus vom Fremdèvokeer gschtandè. Èrscht s Tourimus-Brodukt Schluchtèschteig hèt d Flüè im Volauf vo dè èrschtè Etappè vom Schluchtèschteig i dè Fokus vo dè Tourischtè gruggt. A dè linkè Flüè gits drei Wanderwäg, dè untere Flüèwäg diräkt èm Ufer vo dè Wuètè nõch, dè mittleri Flüèwäg, wo è bitzele unterhalb vom Wanderparkblatz am Wellblèchwäg aafangt un am Wuètèschteeg bi dè Wuètèbrugg vo de Sauschwänzlebaan im Wyler èndet. Dè oberè Flüèwäg isch Deil vum Schluchtèschteig, dè Wäg fangt diräkt bim Wanderparkblatz am Wellblèchwäg aa un chunnt 80 m obberhalb vo dè Wuètèbrugg im Wyler mit èm Wäg zämmè, wo durchs Pfaffèholz bi Grimmelzofè füürt.