Feiertage

En Fiirtig (odr Fiirdääg) isch en Tag, wo e bsundrige Aalass gfiiret werd und wo mängmol au meteme bestimmte Bruuch verbunden isch. Da cha privat si, wie de Giburtstag, oder religiöös wie d Wienachte oder au politisch wie en Nazionalfiirtig. Jedes Land und au vil Regione hend gsetzlich vorgschribnigi Fiirtig, wo de Arbetsgeber em Arbetsnemer frai mue gee. Underschide werd au zwüschet feste Fiirtig, wo ufe bistimmts Datum falet, und biwegliche Fiirtig, wo vom Ostertermin abhängig sind.

Die wöchentlige Ruhedäg, dr Sunntig bi de Christe, dr Samstig (Schabbat) bi de Jude und dr Fritig bi de Muslime, si zwar au Fest- odr Fiirtig, wärde aber im allgemeine vo de nit-wöchentlige Fiirtig underschiide. Wemmä alli arbetsfreie Däg meint, redet mä im christlige Kulturkreis vo Sunn- und Fiirtig.

Fiirtig im alemannische Sprochruum

Uufgfüert sind politisch und christlich prägti Fiirtig.

Name vom Tag	Datum	Aart	Gsetzliche Fiirtig
Noijoor	1. Jäner		VA	FL	CH	BW	Elsass	Italie
Beerchtelistaag	2. Jäner oder spööter	Bruuchtum
Draikönigstaag	6. Jäner	chirchlich	VA	FL		BW
Liechtmess	2. Feber	chirchlich		FL
Joseppitag	19. März	chirchlich		FL
Hoodunnstig Grüedunnstig	biweglich	chirchlich
Charfriitig	biweglich	chirchlich			CH	BW	Elsass	Italie
Ostersunntig	biweglich	chirchlich	VA	FL	CH	BW	Elsass	Italie
Ostermeentig	biweglich	chirchlich	VA	FL	CH	BW	Elsass	Italie
Nationalfiirtig Italie	25. April	politisch						Italie
Erst Mai	1. Mai	politisch	VA	FL		BW	Elsass	Italie
Muettertaag	2. Sunntig im Mai	privat
Uffert	biweglich	chirchlich	VA	FL	CH	BW	Elsass	Italie
Pfingstsunntig	biweglich	chirchlich	VA	FL	CH	BW	Elsass	Italie
Pfingstmeentig	biweglich	chirchlich	VA	FL	CH	BW	Elsass	Italie
Froolyychnam	biweglich	chirchlich	VA	FL		BW
Nationalfiirtig Italie	2. Juni	politisch						Italie
Johannis	23./24. Broochet	Bruuchtum
Nationalfiirtig Frankrych	14. Juli	politisch					Elsass
Bundesfiir	1. Augste	politisch			CH
Mariæ Himmelfahrt «Mariflüüguuf» Liebfrauetaag	15. Augste	chirchlich	VA	FL
Aidgnössisch Bettag	3. Sunntig im September				CH
Micheeli	29. September
Tag der Deutschen Einheit	3. Oktober	politisch				BW
Nationalfiirtig Öösterriich	26. Oktober	politisch	VA
Allerhailige	1. November	chirchlich	VA	FL		BW
Martini	11. November
Volkstruurtag	16. November					BW
Buß- und Bettag (D)	Mittwuch vor em letste Sunntig vom Kirchejohr	chirchlich				BW
Samichlaus	6. Dezember	Bruuchtum
Mariæ Empfängnis	8. Dezember	chirchlich	VA	FL
Hailig Oobed	24. Dezember	chirchlich
Wienacht	25. Dezember	chirchlich	VA	FL	CH	BW	Elsass	Italie
Steffistag	26. Dezember	chirchlich	VA	FL	CH	BW	Elsass	Italie
Sylvester	31. Dezember

Erchläärige zu de Tabele: VA Voradlberg; FL Liechtestää; CH Schwiz; BW Bade-Württeberg inkl. Bayrisch Schwoobe. För d Schwiz sind nu die Täg agee wo Bundeswiit anerchennt sind oder wo i de allermaiste Kantöö geltet. Nöd ufglistet sind d Tääg vode Fasnacht.

Jüdischi Fiirtig

Die jüdische Fiirtig wärde noch em jüdische Kaländer gfiirt, ä Mondkaländer wo mit Hilf vo Schaltmöned mit em Sunnejohr synchronisiert isch, so dass d Fester immer in dr gliiche Johresziit gfiirt wärde.

Die wichdigere jüdische Fest si:

Im Herbst:

• Rosch haschana (hebr. ראש השנה Neujohrsfest, 1./2. Tischri)
• Jom Kippur (hebr. יום כיפור Versöhnigstag, 10. Tischri)
• Sukkot (hebr. סוכות Laubhüttefest, 15. - 23. Tischri)
• Schmini Azeret (hebr. שמיני עצרת der achte Festtag, 22. Tischri)
• Simchat Tora (hebr. שמחת תורה Torafreud, 23. Tischri)

Im Winter:

• Chanukka (hebr. חנוכה Weihfest, 25. Kislew - 2. Tevet)
• Tu biSchevat (hebr. ראש השנה לאילנות Neujohrsfest vo de Bäum, 15. Schevat)
• Purim (hebr. פורים Fest vo de Los, 14. oder 15. Adar)

Im Früelig:

• Pessach (hebr. פסח Überschreitig, 14. - 22. Nisan)
• Schawuot (hebr. שבועות Wuchefest, 6. - 7. Siwan)

Islamischi Fiirtig

Die religiöse Fester wärde vo de Muslim noch em islamische Kaländer gfiirt. Das isch ä Mondkaländer und s Johr isch dorum öbbe elf Däg chürzer as s Sunnejohr und d Fester wandere dur alli Johresziite. Wil dr Stand vom Mond mit em Aug festgstellt wird, cha s in verschiidene Länder Underschiid vo ei odr zwei Däg bi dr Bestimmig vom Monedsafang gä.

Die wichdigste islamische Fest si:

• Ramadan, dr Fastmoned , (arabisch رمضان) im Moned Dhu l-hiddscha (arabisch ذو الحجة)
• Id el Adha, s Opferfest (arabisch عيد الاضحى), am 10.Dag vom Moned Dhu l-hiddscha
• Id el fitr, s Bräche vom Faste, (arabisch عيد الفطر), am letste Dag vom Ramadan. Mä sait em au dr Chlii Bairam.
• Dr Grooss Bairam, siibzig Däg noch em Chlii Bairam
• Dr Geburtsdag vom Mohammed
• Dr Geburtsdag vom Hussein

Buddhistischi Fiirtig

D Buddhiste fiire Däg, wo mit em Buddha siim Läbe z due hai:

• Dr Dag vo dr Geburt vom Buddha
• Dr Dag vo dr Erlüüchtig
• Dr Dag vom Nirwana

Lueg au

• schulferien.org alles über Schuelferie, Kaländer und Fiirtig (A, CH, D, F, FL usw.)