Vallorbe
From Wikipedia, the free encyclopedia
Vallorbe (frankoprovenzalisch [vaˈlɔrbɛ]) isch e bolitischi Gmai im Bezirk Jura-Nord vaudois im Kanton Waadt, Schwyz.
| Vallorbe | |
|---|---|
 | |
| Basisdate | |
| Staat: | Schwiiz |
| Kanton: | Waadt (VD) |
| Bezirk: | Jura-Nord vaudois |
| BFS-Nr.: | 5764 |
| Poschtleitzahl: | 1337 |
| UN/LOCODE: | CH VAL |
| Koordinate: | 518990 / 173965 |
| Höchi: | 750 m ü. M. |
| Flächi: | 23.18 km² |
| Iiwohner: | 3958 (31. Dezämber 2022)[1] |
| Website: | www.vallorbe.ch |
 Vallorbe | |
| Charte | |
 | |
Vallorbe lyt an dr Gränze zue Frankrych. D Ortschaft lyt an dr Orbe, wo do us ere Hööli wider usechunt, nochdäm si bim Oberlouf im Lac Brenet in Chalchbode versickeret isch. Underhalb vo dr Sidlig und vom Stausee vo Le Day isch d Orbe-Schlucht. Vo Norde chunt us em Gmeindgebiet vo Jougne im Departemänt Doubs dr Sytebach Jougnenaz.
Uf dr Nordsyte isch dr Mont d’Or. Dur dä goot s Tunäll vo dr Ysebaan; das isch a dr Linie vo Paris uff Lausanne und Mailand.
D Gmaiflechi umfasst 22,3 % landwirtschaftligi Flechi, 67,8 % Wald, 8,2 % Sidligsflechi un 1,7 % sunschtigi Flechi.[2]
Vallorbe isch zum erschte Mol gnännt wore anne 1139 as de valle urbanensi (1148 de valle urbe).
Quälle: Bundesamt für Statistik 2005[3]
| Johr | 1850 | 1860 | 1870 | 1880 | 1888 | 1900 | 1910 | 1920 |
| Yywohner | 1491 | 1676 | 1982 | 2024 | 2123 | 3279 | 4309 | 4621 |
| Johr | 1930 | 1941 | 1950 | 1960 | 1970 | 1980 | 1990 | 2000 |
| Yywohner | 4112 | 3592 | 3896 | 3990 | 4028 | 3375 | 3271 | 3247 |
Dr Uusländeraadail isch 2010 bi 23,6 % gläge.[2]
42,5 % vo dr Yywooner sin evangelisch-reformiert, 34,8 % sin römisch-katholisch (Stand 2000).[2]
Bi dr Nationalrootswahle 2011 het s des Ergebnis gee:[2] BDP 0,6 %, CVP 2,8 %, FDP 19,0 %, GLP 2,2 %, GP 6,7 %, SP 31,0 %, SVP 23,8 %, Sunschtigi 4,1 %.
Dr Burgermaischter vu Vallorbe isch dr Stéphane Costantini (Stand Merz 2014).
Sid em Middelalter isch s Taal vo Vallorbe es Zäntrum vo dr Yseinduschtry gsi. Ane 1285 isch die erschti Yseschemlzi bout worde, ane 1485 au e Ysehammer. Im 19. Joorhundert sind es baar Fabrigge uf Vallorbe cho.
1875 isch d Ysebaan vo Lausanne us über Vallorbe und dur nes Scheiteltunäll bim Jougnepass bis uf Pontarlier ggange. D Jougnestrecki het me uufggä, wo 1915 s Mont d’Or-Tunäll in Betriib gno worden isch.
Bi dr Volkszellig 2000 hän vu dr 3247 Yywohner 85,5 % Franzesisch as Hauptsproch aagee, 2,3 % Dytsch, 3,5 % Italienisch un 8,7 % anderi Sproche.[2]
Dr alt frankoprovenzalisch Patois isch wahrschyns aafangs 20. Jh. uusgstorbe. Ergebnis us dr Volkszellige vu 1990 un 2000, wu zum Dail Lyt Patois as Sproch aagchryzlet hän, gälte in dr Sprochwisseschaft as Artefakt un hän ihre Ursprung ender in statistische Fähler oder ass d Lyt unter „Patois“ ihr Regionalfranzesisch verstehn[4][5]
- www.vallorbe.ch
- Jean-Philippe Dépraz: Vallorbe. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
