Spaans-Amerikaanse Oorlog

Die Spaans-Amerikaanse Oorlog (Engels: Spanish–American War, Spaans: Guerra hispano-estadounidense) was 'n gewapende stryd tussen die Verenigde State van Amerika en Spanje, wat op 25 April 1898 met die Rewolusie in die Filippyne en Kuba begin het en op 12 Augustus 1898 met die anneksasie van die Filippyne, Guam, Kuba en Puerto Rico deur die Verenigde State van Amerika geëindig het.

Die VSA ná die oorlog: Tien duisend myle vanaf Puerto Rico tot die Filippyne.

colspan="2" style="background: lightsteelblue; text-align: center; vertical-align: middle;"	Spaans-Amerikaanse Oorlog
colspan="2" style="background: lightsteelblue; text-align: center; vertical-align: middle;"	Deel van die Filippynse Rewolusie en die Kubaanse Onafhanklikheidsoorlog
colspan="2" style="text-align: center; font-size: 90%; border-bottom: 1px solid #aaa; line-height: 1.25em;"	Die Slag van San Juan, Puerto Rico
Datum 25 April - 12 Augustus 1898 Ligging Kuba en Puerto Rico (Karibiese See) Filippyne en Guam (Asië en Stille Oseaan) Resultaat Verdrag van Parys Amerikaanse oorwinning VS-protektoraat oor Kuba Einde van die Spaanse Ryk Generasie van '98 onder Spaanse intellektuele Uitbreek van die Filippyns-Amerikaanse Oorlog Gebieds- veranderinge Spanje staak sy soewereiniteit oor Kuba, sedeer die Filippyne, Puerto Rico en Guam aan die Verenigde State vir die bedrag van 20 miljoen Amerikaanse dollar.
colspan="2" style="background: lightsteelblue; text-align: center; vertical-align: middle;"	Strydende partye
width="50%" style="border-right: 1px dotted #aaa; " |  Verenigde State  Filippyne Katipunan[1][2]  Kuba  Puerto Rico	Spanje Spaans-Filippyne Spaans-Guam Spaans-Kuba Spaans-Puerto Rico
colspan="2" style="background: lightsteelblue; text-align: center; vertical-align: middle;"	Aanvoerders
width="50%" style="border-right: 1px dotted #aaa; " | William McKinley Nelson A. Miles Theodore Roosevelt William R. Shafter George Dewey William T. Sampson Wesley Merritt Joseph Wheeler Máximo Gómez Demetrio Castillo Duany Emilio Aguinaldo Apolinario Mabini	Maria Christina Práxedes Sagasta Patricio Montojo Pascual Cervera Arsenio Linares Manuel Macías Ramón Blanco Antero Rubin Valeriano Weyler Fermin Jaudenes
colspan="2" style="background: lightsteelblue; text-align: center; vertical-align: middle;"	Sterkte
width="50%" style="border-right: 1px dotted #aaa; " | Kuba: 30 000 milisie Verenigde State: 300 000 soldate	Kuba: 278 447 soldate en milisie Puerto Rico: 10 005 soldate en milisie Filippyne: 51 331 soldate en milisie
colspan="2" style="background: lightsteelblue; text-align: center; vertical-align: middle;"	Ongevalle en verliese
width="50%" style="border-right: 1px dotted #aaa; " | Kuba: 10 665 dood Verenigde State: 2 910 dood 345 tydens gevegte VS-leër:: 280 VS-vloot: 16 Ander: 49 2 565 weens siektes 1 577 gewond: VS-leër: 1 509 VS-vloot: 68	Spaanse Vloot: 560 dood 300-400 gewond Spaanse Leër: 3 000 dood of gewond (in Filippyne) 6 700 gevange (Filippyne) 13 000 dood (in Kuba) 10 000 tydens gevegte 50 000weens siektes (Kuba)

Met die oorlog het Spanje sy laaste beduidende kolonies verloor, terwyl die VSA 'n imperialistiese mag geword het. Ná sy neerlaag het Spanje die Karoline-eilande, die Noordelike Mariana-eilande en Palau aan die Duitse Keiserryk verkoop, wat ná die einde van die Eerste Wêreldoorlog weer verloor is. Kuba het op 20 Mei 1902 onafhanklik geword en ná die Tweede Wêreldoorlog die Filippyne op 4 Julie 1946.

Verwysings

1. Guevara, Sulpicio, ed. (2005), [URL "Philippine Declaration of Independence"], The laws of the first Philippine Republic (the laws of Malolos) 1898–1899, Ann Arbor, Michigan: University of Michigan Library (published 1972), URL, besoek op 2013-01-02.
2. Guevara, Sulpicio, ed. (2005), [URL "Facsimile of the Proclamation of the Philippine Independence at Kawit, Cavite, June 12, 1898"], The laws of the first Philippine Republic (the laws of Malolos) 1898–1899, Ann Arbor, Michigan: University of Michigan Library (published 1972), URL, besoek op 2013-01-02.

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Spaans-Amerikaanse Oorlog.