NG gemeente Springfontein

Die NG gemeente Springfontein is 'n Vrystaatse gemeente van die Nederduitse Gereformeerde Kerk in die Ring van Fauresmith, waarin dit die jongste gemeente is, al is dit reeds in 1918 gestig.

Ds. Andries Stockenström, Bethulie se leraar van 1917 tot 1927, was Springfontein se eerste konsulent.

Die NG kerk op Springfontein. Ds. C.J. Steyn het die hoeksteen op 19 Maart 1947 gelê.

Ds. M.J. de Kock, van 1925 tot 1942 die tweede leraar. Hy het toe sy emeritaat aanvaar, maar in 1946 die herderstaf opgeneem op Vanwyksvlei en daar gebly tot sy dood op 26 September dieselfde jaar.

Dis onbekend wie die argitek van Springfontein se NG kerk was.

Ds. L.E. du Toit, die gemeente se leraar van 1943 tot 1945. Hy was daarna ook skaars twee jaar, tot 1947, leraar van Steynsrus.

Ds. C.J. Steyn, van 1945 tot sy aftrede in 1954 Springfontein se vierde NG leraar.

Ds. W.M. Strydom, leraar van 1967 tot 1970.

Gemeentestigting

Voor die afstigting van Springfontein het 'n kommissie bestaande uit die here B.J. Strauss, A.I. van Zyl, A.J. Strauss, W. Norval en A.J. Lubbe die belange van die lidmate van die NG Kerk behartig. 'n Kerkie met 240 sitplekke is gebou teen 'n koste van sowat £500. Op 28 April 1917 het die Kommissie besluit om die kerkraad van Bethulie, waaronder Springfontein geressorteer het, te versoek om af te stig as 'n eie gemeente. In die jaar 1918 is hierdie gemeente toe afgestig van die gemeentes Bethulie, Trompsburg en Philippolis met ds. Andries Stockenström as eerste konsulent, en kerkraad bestaande uit die brs. ouderlinge C.J. Strauss, P.J. Louw, A.I. van Zyl en D.J. Louw; en diakens T.D. Botha, A.J. Lubbe, J.W.S. Hoffman, M.A. Noordman, S.W. Pienaar en W.D. Gertenbach. As eerste scriba het opgetree mnr. A.J. Lubbe en as kassier mnr. C.J. Strauss.

Op 17 Augustus 1918 is besluit om 'n leraar te beroep. Op 7 Desember 1918 is prop. M.J. Mey beroep as eerste leraar van hierdie gemeente. 'n Gebou is in die dorp aangekoop om te dien as die pastorie. Aan die begin van 1919 is mnr. M.A. Strauss gekies as scriba-kassier en het minstens 30 jaar daarna nog as sodanig gedien. In Augustus 1919 is mnr. G. Gous aangestel as eerste koster. In Augustus 1919 is besluit om 'n sendinggemeente te stig. Mev. C.J. Strauss het aan die begin gedien as orreliste, en is in Augustus 1919 opgevolg deur mej. M. Botha. In 1920 is 'n nuwe pastorie gebou teen 'n koste van £2700.

Kerkbou

Op 13 Desember 1924 is ds. M.J. de Kock van Grahamstad beroep na die gemeente waar hy gearbei het tot 1942. In 1943 is ds. L.E. du Toit hierheen beroep, en in Junie 1945 is ds. C.J. Steyn hierheen beroep. Met groot ywer het hy die reuse-taak aangepak om 'n moderne kerkgebou op te rig. Binne drie jaar het ds. Steyn die pragtige som van bykans £16 000 ingesamel en kon die nuwe godsgebou, waarvan ds. Steyn die hoeksteen op 19 Maart 1947 gelê het, sonder skuld ingewy word, volgens Ons gemeentelike feesalbum, "voorwaar 'n groot prestasie". Dis nie bekend wie die argitek was nie, maar volgens die hoeksteen was die bouaannemers die here Porter en Otte.^[1]

Enkele predikante

• Marthinus Johannes Mey, 1919–1924
• Mattheam Johannes de Kock, 1925–1942
• Lourens Erasmus du Toit, 1943–1945
• Carl Jacobus Steyn, 1945–1954 (aanvaar sy emeritaat)
• Paules Kruger Roodt, 1955–1962
• Onbekend
• Wilhelm Marthinus Strydom, 1967–1970
• Dirk Wouter Holtzhausen, 1971–1975
• Johannes Jacobus van Straaten, 24 Januarie 1976–1980
• Willem Hendrik Johannes van der Hoven, 1980–2009 (insluitend NGKA-gemeente tot 1999; aanvaar sy emeritaat)
• Willie van Eeden, 2009–2013
• Delmarie Viljoen, 2014 – hede

Lidmaattalle

Die jaartal dui telkens op die jaar waarin die syfer in die NG Kerk se jaarboek verskyn het en nie op die jaar waarin die lidmate getel is nie. Die dorpie was eers bekendgestaan het as Oranjekrag, waar werkers aan die Gariepdam (destyds die Hendrik Verwoerddam) gewoon het tydens bouwerk aan dié reuse-projek, val binne Springfontein se gemeentegrense. Dit verklaar die oplewing in die lidmaattal in 1969. Nadat die dam in 1971 voltooi is, het die lidmate skerp afgeneem. Deesdae staan die dorpie by die dam as Gariepdam bekend. Dis 'n vakansie- en aftreedorp waar blykbaar meer van die gemeente se lidmate woon as op Springfontein, want volgens die sensus van 2011 het Springfontein net 115 wit inwoners gehad (195 in 2001^[2]), vergeleke met Gariepdam se 307^[3] (248 in 2001).

Jaartal	Dooplidmate	Belydende lidmate
1931	550	431
1949	354	466
1960	243	343
1969	340	580
1972	248	423
1979	192	366
1985	88	340
1990	68	315
1995	94	340
2000	71	322
2005	65	300
2010	65	220
2015	50	280

Susterskerke

Die Springfontein het nog nooit 'n eie gemeente van die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika (GKSA) gehad het nie, maar val saam met Gariepdam onder die Gereformeerde kerk Bethulie, wat in 1863 gestig is as die tweede Gereformeerde gemeente in die Vrystaat. Dié gemeente het in 2015 74 belydende en 15 dooplidmate gehad, vergeleke met 359 en 184 in 1959, die GKSA se eeufeesjaar. Die naaste Hervormde kerke is in Bloemfontein.

Bronne

• (af) Olivier, ds. P.L., 1952. Ons gemeentelike feesalbum. Kaapstad en Pretoria: N.G. Kerk-uitgewers.

Verwysings

1. (en) 'n Foto van die hoeksteen op die argitektuurwebtuiste Artefacts.co.za. URL besoek op 14 Mei 2015.
2. (en) 'n Samevatting van die 2001-sensussyfers deur Adrian Forth. URL besoek op 13 Mei 2015.
3. (en) 'n Samevatting van die 2011-sensussyfers deur Adrian Forth. URL besoek op 13 Mei 2015.

Sien ook

• Springfontein

Eksterne skakels

• (af) Die gemeente se Facebook-blad. URL besoek op 13 Mei 2015.
• (en) Foto's en besonderhede van die kerkgebou op die argitektuurwebtuiste Artefacts.co.za. URL besoek op 13 Mei 2015.
• (en) Die kerkgebou soos te sien op Google Maps. URl besoek op 13 Mei 2015.
• (en) 'n Foto van die kerk op Springfontein op Google Maps. URL besoek op 13 Mei 2015.