Leon Kruger (11 Oktober 1972 - 15 Julie 2021) was ’n Afrikaanse akteur en dramaturg.
Leon Kruger is in Vanderbijlpark gebore maar word groot in Kibler Park in die suidelike voorstede van Johannesburg.[1] Sy pa is ’n assuransie-agent en die gesin verhuis baie. Hy gaan skool op die Laerskool Dalmondeor en is een jaar op Hoërskool President en een jaar op Hoërskool Grens in Oos-Londen, waarna hy aan die Hoërskool Tygerberg in Kaapstad matrikuleer.[2] As bevind word dat hy weens rugprobleme ongeskik is vir militêre opleiding, studeer hy drama, maar in sy tweede jaar moet hy vir ’n groot rugoperasie gaan en voltooi dus nie sy studies nie.
Hierna maak hy sy eie klere vir verkoop op vlooimarkte, maar wanneer hierdie onderneming onsuksesvol is, gaan hy vir lank oorsee, waar hy onder andere drie jaar in Londen bly en hoofsaaklik werk as kelner. In Londen kry hy opleiding in radio-uitsendings by Birbeck College en in radio-uitsendingstegnieke by die London School of Radio.
By sy terugkeer na Suid-Afrika raak hy bekend as akteur, wat in verskeie verhoogproduksies optree, insluitende “Skeitbang”, “Die Tafel”, “Suurgat”, “Die Generaal”, “Om soos ’n lyk te lê”, “Trolliekind”, “Weg”, “Testosmoroon”, “Klei”, “Die Francois Toerien Show” en “Kruger kook – ’n Resep vir moeilikheid”. Op televisie vertolk hy rolle in onder andere “Geraldina die Tweede”, “Shooting Stars” op e.tv, “Divers Down” op SABC1 en “Transito” en “Buurtwag” op KykNet.[3] Hy vertolk ook ’n rol in die rolprent “Skoonheid” en verskeie rolle in radiodramas.
Hy was getroud en het in Kaapstad gewoon in.
As dramaturg raak hy veral bekend vir sy talle komedies. Suurgat en die vervolg daarop Suurgat 2 is solovertonings met sketse uit die lewe van ’n moderne man. Suurgat word in 2005 tweede geplaas vir die Smeltkroesprys vir beste produksie op die Aardklop Kunstefees. Hierin staan ’n doodnormale man een oggend op met die vaste voorneme om vandag ’n beter mens te word en sy naasteliefde te bewys. Die duiwel het dit egter in vir hom en as gevolg van omstandighede binne en buite sy beheer ontaard die dag in ’n nagmerrie. In Suurgat 2 is die hoofkarakter Riaan Cruywagen se grootste aanhanger, wat al sy bulletins opneem en Sondae weer kyk. Hy is werkloos en begin joga-klasse aanbied om Massahare-kalmte te kry en probeer ’n meisie “serenade” deur kitaar in die hand vir haar in Frans te sing.
Skeitbang (sic) vertel van twee jongmense wat verlief is, maar bang om die strop om die nek te sit. Die verloofde vrou beplan die troue met militêre presisie, ’n ma weier om van haar oudste seuntjie te skei en die man en aanstaande bruidegom glo jy kan nie langer as vier weke met een vrou ’n verhouding hê nie, want daarna gaan sy uitvind wie jy werklik is en dit wil jy tog nie hê nie. Magda mag ma menopause hê hanteer weer die middeljarige vrou se kwessies. Magda se oorgangsjare het begin en sy wonder hoekom hulle dit menopouse noem, want daar is geen pouse aan die hel wat sy nou moet deurmaak nie. Skeitbang en Magda mag ma menopause hê word vir KykNet verfilm en later op DVD uitgegee.
Uitgeplug en ongetem is ’n eenmankomedie wat verskeie sketse oor die proses van vrou vang uitbeeld. Trolliekind handel oor twee uiteenlopende paartjies se liefde vir dieselfde baba. In die solovertoning 5 Voet 4 (haar lengte) beleef Maryna komiese avonture terwyl sy op ’n lughawe wag vir haar oorsese vlug. Sy stel ons voor aan haar vriende, kollegas en die lughawepersoneel. Hierdie stuk debuteer by Aardklop in 2006. So, jy wil skei? maak in 2008 sy debuut by die Aardklop Kunstefees op Potchefstroom. Oupa en ouma sit op die stoep gaan oor ’n egpaar wat veertig jaar getroud is en steeds baie gelukkig is, al wonder hulle self party dae hoekom. Die sukses van hierdie drama volg hy op met Oupa en ouma sit op die stoep en raak romanties. In hierdie komedies ondersoek hy die geestige interaksie tussen mense wat mekaar al lank ken, steeds oor dieselfde dinge kla en steeds oor nietighede stry.
Die laaste Afrikaanse superhero is ’n komedie wat in 2010 op die Klein Karoo Nasionale Kunstefees (KKNK) debuteer. Dit is ’n handleiding vir die moderne man met outydse waardes om groot dinge te bereik. Klei vertel die verhaal van die volmaakte man, Ferdinand de Wet. Die stuk volg sy eksentrieke lewe van oorhaastige sperm wat nie kan wag om die eier te besoek nie tot die pensionaris wat nou moet wag. Sy lewe kry vorm onder leiding van die kunstenaar Jare (soos in ouderdom). Volgens Jare is dit elke individu se ondervindinge wat bepaal hoe hy lyk as hy by die einde van sy lewenspad kom. Dit is juis die mense wat oorhaastig is vir die dag van môre wat ontevrede by die eindpunt aankom. Jare gebruik Ferdinand de Wet se ondervindings en ervarings om hom te neem van mal adolessent wat nie weet wie Ferdie is nie tot die ou Ferdie wat met ’n geruste hart nie meer die dag van môre vrees nie. Skollies debuteer by Aardklop in 2010. Hierin word William opgesluit omdat hy ’n roofkyker is wat net na SuperSport, BBC Food en 7de Laan kyk, maar weier om sy televisie-lisensie te betaal. Hy is behep met die destydse televisiereeks Vyfster en wens hy was Skollie. Abel is in die tronk omdat hy volgens die regter ’n voyeur is wat vrouens afloer, maar dit was sy eie vrou wat hy afgeloer het. Hierdie twee beland in dieselfde tronksel en het genoeg tyd om op mekaar se senuwees te werk.
Pienkvoet word onder andere by 2015 se KKNK opgevoer en beeld die koms van die eerste baba uit, met die gepaardgaande skokke van slapeloosheid en ander probleme vir die onvoorbereide ouerpaar. Die pa voel heeltemal ontoereikend en hulpeloos. Die begeerte om die baba terug te neem hospitaal toe verdwyn egter wanneer sy onverwags glimlag. Hie’ sit die manne word onder andere in 2015 by die Woordfees op Stellenbosch opgevoer. Dit is ’n swart komedie oor die Afrikanerman, waar drie vriende rondom die braai bymekaarkom. Daar is altyd drie nodig om te braai want een moet braai, die tweede moet sê hoe hy moet braai en die derde moet genoeg drink om te besluit wie’s reg. Wanneer hulle genoeg gedrink het, begin hulle egter harte oopmaak en vertel mekaar hulle diepste geheime. Ronel se koms kompliseer die situasie verder. Hierdie drama word ook vir die radio verwerk en word op 4 Junie 2015 oor die senders van Radio Sonder Grense uitgesaai.
Innie rof debuteer in 2015 by die Innibosfees en word ook by onder andere die Volksfees in Bloemfontein en Aardklop opgevoer. Die hoofkarakter is ’n doodgewone, alledaagse ou wat orals aangetref word maar nêrens raakgesien word nie. Om vriende te maak begin hy gholf speel. Hy verander egter van karakter en persoonlikheid wanneer hy begin gholf speel. Klein jakkalsies word in 2015 by Aardklop opgevoer. Dit is ’n komedie oor ’n paartjie wat verlief raak en trou. Na ’n baie lang wittebrood van drie jaar waarin alles goed gegaan het, begin klein frustrasies egter die verhouding versuur. Dit is wel ’n komedie, maar die onderliggende gebeure gee ’n skerpsinnige blik op onnodige dinge wat menige huwelik laat skipbreuk ly.
Weg is ’n baie ernstiger stuk as sy ander dramas, met die titel wat verwys na die plek waarin mense wegsink wanneer hulle emosioneel vernietig word. Twee seuns (Stefan en André) word betrek by hulle prostituut-ma se werk, wanneer hulle op die agtersitplek van hul ma se Skyline grootword terwyl sy haar kliënte voor in die motor bedien. Die uitwerking hiervan op die psige en die keuses waartoe dit lei word ondersoek wanneer die twee broers jare daarna weer bymekaar uitkom. Deur middel van oudiovisuele beelde word grafiese illustrasie van ervarings uit die verlede gegee. Weg word in 2006 op Aardklop met die Smeltkroesprys vir beste produksie bekroon. In 2009 is Self op die kortlys vir die toekenning van die Nagtegaalprys vir nuutgeskrewe dramatekste en dit word eindelik met die derde prys bekroon. Deksels debuteer by 2013 se Woordfees op Stellenbosch. Dit behandel twee mense, ’n skisofreen wat deur sy ouers vir aanneming opgegee is en sy aanneem-suster, wat ’n sukkelbestaan in ’n kelder voer.
Vir televisie verwerk hy sy dramas oor Oupa en Ouma sit op die stoep in ’n reeks. Hy skryf ook radiodramas en Kruispad en Kniediep word deur Radiosondergrense uitgesaai.[4]
- Oupa en Ouma Sit op die Stoep (2012)
- Die Byl (2016)
- Kniediep in die Warm Water (2018)
Tydskrifte en Koerante
- Bouwer, Anna-Retha. "Kruger ontspan lagspiere met ‘Weg’". Beeld. 4 Oktober 2006.
- Ley, Marga. "‘Weg’ is waar, ’n werklikheid". Naweek-Beeld. 30 September 2006.
- Malan, Mariana. "Leon Kruger nog lank nie klaar met humor". Die Burger. 5 Oktober 2006.
- Stehle, Rudolf. "Nie elke teaterdebuut op Woordfees ryk ontgin". Beeld. 9 Maart 2013.
Resensie
Magda mag ma menopause hê
- Ley, Marga. Beeld. 27 September 2006.
Uitgeplug en ongetem!
- Bouwer, Anna-Retha. Plus. 4 Julie 2007.
Weg
- De Kock, Corli. Spat. 29 September 2006.
- Van Rensburg, Cas. Spat. 29 September 2006.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
