Darwinvinke (ook bekend as galápagosvinke) is ’n groep van sowat 15[1][2][3] spesies sangvoëls.[4] Hulle is bekend vir hul groot verskeidenheid snawelvorms en -funksies.[5] Hulle word dikwels as die subfamilie Geospizinae geklassifiseer, of as die tribus Geospizini. Hulle behoort tot die familie Thraupidae en is nie naby verwant aan die ware vinke nie. Hul naaste bekende verwant is die Suid-Amerikaanse Tiaris obscurus.[6] Hulle is die eerste keer deur Charles Darwin op die Galápagos-eilande versamel tydens ’n besoek aan die gebied. Buiten die kokosvink, wat van Kokoseiland is, word die voëls net op die Galápagos-eilande aangetref.
| Darwinvinke | |
|---|---|
 | |
| Groot grondvink, medium grondvink, klein boomvink, olyfbossangervink | |
| Wetenskaplike klassifikasie | |
| Koninkryk: | |
| Filum: | |
| Klas: | |
| Orde: | |
| Familie: | |
| Subfamilie: | Geospizinae |
| Genera | |
|
Geospiza | |
Die term "darwinvinke" is in 1936 die eerste keer deur die Engelse ornitoloog Percy Lowe gebruik, en in 1947 gewild gemaak deur die Britse bioloog David Lack in sy boek Darwin's Finches.[7][8] Lack het sy ontleding gebaseer op ’n groot versameling museumvoorbeelde wat in 1905-'06 tydens die Galápagos-ekspedisie van die Kaliforniese Akademie van Wetenskappe versamel is. Die voëls se grootte wissel tussen 10 en 20 cm en hul gewig tussen 8 en 38 g. Die kleinstes is die bossangervinke en die grootste een die vetariese boomvink. Die belangrikste verskil tussen die spesies is die grootte en vorm van hul snawels, wat uiters goed aangepas is by verskillende kosbronne. Die voëls is almal vaal.
In ’n studie wat oor 40 jaar gedoen is deur die navorsers Peter en Rosemary Grant van die Princeton-universiteit, is mikro-evolusieveranderings in snawelgroottes aangeteken wat beïnvloed is deur El Niño/La Niña-siklusse in die Stille Oseaan.[9]
Polimorfie
Terwyl Darwin net vyf weke lank op die eilande deurgebring het en David Lack drie maande, het Peter en Rosemary Grant en hul kollegas oor 30 jaar verskeie reise daarheen onderneem, veral om die darwinvinke te bestudeer.
Die mannetjies toon dimorfie in hul sang: Sang A en B verskil taamlik. Mannetjies met sang A het korter snawels as dié met sang B. Die verskillende snawels lei ook daartoe dat hul dieet verskil, al eet albei groepe die turksvy Opuntia. Dié met lang snawels kan gate in die vrugte pik en die vleis om die pitte eet, terwyl dié met kort snawels die basis van die plant stukkend pik en die pulp en inseklarwes eet. (Albei groepe eet ook blomme en wurms).
Nog ’n interessante dimorfie is by die snawels van die jong voëls, wat óf pienk óf geel is. Al die spesies toon hierdie morfisme, wat twee maande duur. Geen rede vir die verskynsel is bekend nie.[10]
Taksonomie
Familie
’n Paar dekades lank het taksonome die darwinvinke saam met die Nuwe Wêreldse mossies en Ou Wêreldse streepkoppies in die familie Emberizidae geplaas (Sulloway, 1982). Die Sibley-Ahlquist-taksonomie plaas die darwinvinke egter saam met die koningsvoëls, Thraupidae (Monroe en Sibley, 1993), en minstens een onlangse werk volg dié voorbeeld (Burns en Skutch, 2003). Die Amerikaanse Ornitologiese Vereniging plaas die kokosvink op sy Noord-Amerikaanse kontrolelys in Emberizidae, maar dui met ’n asterisk aan dit is moontlik verkeerd (AOV, 1998-2006); op sy tentatiewe Suid-Amerikaanse kontrolelys word die Galápagosspesie aangedui as incertae sedis, of "onsekere plek" (Remsen et al., 2007).
Spesies
- Genus Geospiza
- Groot kaktusgrondvink (Geospiza conirostris)
- Spitssnawelgrondvink (Geospiza difficilis)
- Vampiervink (Geospiza difficilis septentrionalis)
- Medium grondvink (Geospiza fortis)
- Klein grondvink (Geospiza fuliginosa)
- Groot grondvink (Geospiza magnirostris)
- Gewone kaktusvink (Geospiza scandens)
- Genus Camarhynchus
- Groot boomvink (Camarhynchus psittacula)
- Medium boomvink (Camarhynchus pauper)
- Klein boomvink (Camarhynchus parvulus)
- Spegvink (Camarhynchus pallidus)
- Wortelboomvink (Camarhynchus heliobates)
- Genus Certhidea
- Olyfbossangervink (Certhidea olivacea)
- Grysbossangervink (Certhidea fusca)
- Genus Pinaroloxias
- Kokosvink (Pinaroloxias inornata)
- Genus Platyspiza
- Vegetariese boomvink (Platyspiza crassirostris)
Verwysings
Eksterne skakels
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
