Alkaloïede
From Wikipedia, the free encyclopedia
Alkaloïede is 'n klas basiese, natuurlik voorkomende organiese verbindings wat ten minste een stikstofatoom bevat. Hierdie groep bevat ook 'n aantal verwante verbindings met neutrale[2] en selfs swak suur-eienskappe.[3] Sommige sintetiese verbindings met 'n soortgelyke struktuur kan ook alkaloïede genoem word.[4] Benewens koolstof, waterstof en stikstof, kan alkaloïede ook suurstof, swawel en, meer selde, ander elemente soos chloor, broom en fosfor bevat.[5]
Alkaloïede word deur 'n groot verskeidenheid organismes geproduseer, waaronder bakterieë, swamme, plante en diere.[6] Dit kan gesuiwer word uit ru-ekstrakte van hierdie organismes deur suur-basis-ekstraksie of oplosmiddel-ekstraksies gevolg deur silika-gel-kolomchromatografie.[7] Alkaloïede het 'n wye verskeidenheid farmakologiese aktiwiteite, insluitend antimalaria (bv. kinien), antiastma (bv. efedrien), antikanker (bv. homoharringtonien),[8] vasodilatoriese (veroorsaak verbreding van bloedvate) (bv. vinkamien), antiaritmiese (onderdruk abnormale hartritmes) (bv. kinidien), pynstillende (bv. morfien),[9] antibakteriese (bv. cheleritrien),[10] en antihiperglisemiese (bv. piperien)[11] aktiwiteite. Ander alkaloïede het psigotropiese (bv. psilosin) en stimulerende aktiwiteite (bv. kokaïen, kafeïen, nikotien, teobromien),[12] en is gebruik in rituele of as ontspanningsmiddels. Alkaloïede kan ook giftig wees (bv. atropien, tubokurarien).[13] Alhoewel alkaloïede 'n verskeidenheid metaboliese stelsels by mense en ander diere beïnvloed, het dit 'n byna eenvormige bitter smaak of nasmaak.[14]
Die skeidingslyn tussen alkaloïede en ander stikstofbevattende natuurlike verbindings is nie duidelik nie.[15] Verbindings soos aminosuurpeptiede, proteïene, nukleotiede, nukleïensuur, amiene en antibiotika word gewoonlik nie alkaloïede genoem nie.[2] Natuurlike alifatiese verbindings met stikstof in eksosikliese posisie (meskalien, serotonien, dopamien, ens.) word gewoonlik as amiene geklassifiseer eerder as as alkaloïede.[16] Sommige outeurs beskou alkaloïede egter as 'n spesiale geval van amiene.[17][18][19]