线虫的分类 系统由於线虫动物门 的种类繁多,下領約2.5萬個有紀錄的物種(估計總共有差不多100萬個物種[ 2] ),其分類至今尚有不同意见。以下列举数位学者的分类表:
Eophasma jurasicum , a fossilized nematode
本分類最初由Karl Rudolphi 於1808年定義為「Nematoidea 」[ 3] ,取名於古希臘文的νῆμα (nêma, nêmatos ,線的意思)及後綴-eiδἠς (-eidēs ,物種)。本分類後來被Burmeister 於1837年被重新分類,取名為「Nematodes 科 」[ 3] ;到1861年再由K. M. Diesing 升格成為「Nematoda 目 」[ 3] 。
線蟲的物種很不容易區分,有相關描述的已超過二萬五千種[ 4] [ 5] ,其中超過一半是寄生 性的(包括許多植物及人類在內動物的病原體 )[ 6] 。線蟲的物種數估計超過一百萬種[ 2] ,只有節肢動物 比線蟲更多樣化。线虫的消化系統 是有二個開口的管狀消化系統,和刺胞動物門 及扁形動物門 不同。
线虫幾乎已經適應了地球所有的生態系 ,從海洋(海水)到淡水、土壤、極地到赤道、也包括不同海拔高度的地區。牠們在淡水、海水、陸地上隨處可見,並在極端的環境如南極 和海溝 都可發現,其個體數量及物種個數會常常超過其他的動物,甚至在高山、沙漠、南極 和海溝 中都可以生存。在岩石圈 每個部份都有线虫的存在[ 7] ,甚至是在南非地下900公尺到3600公尺深的金礦坑表面也不例外[ 8] [ 9] [ 10] [ 11] [ 7] 。海床 上有90%的動物是线虫[ 12] 。線蟲的數量眾多,常常每立方公尺就有上百萬個線蟲,佔地球所有動物的80%,線蟲生命週期的多様性,在各種營養條件下都有存在,也使得他們在許多生態系統中有重要的影響[ 13] 。有些線蟲會有隱生 的特性。
線蟲原先在1919年被Nathan Cobb 命名為Nemata。後來,牠們被降級為囊蠕蟲 中的一綱,最後才被重新分類至線蟲動物門 [ 14] 。
根據WoRMS ,截至2018年1月14日 (2018-01-14 ) [update] ,線蟲動物主要分為色矛纲 與刺嘴纲 兩大分類,還有少量未能歸屬的分類單元;而Adenophorea 及Secernentea 這兩個綱不再使用[ 15] 。這兩大分類的組成部分詳列如下。
色矛纲 (Chromadorea )之下只有色矛亚纲 (Chromadoria )一個分類單元,包括下列各目:
薄咽目 Araeolaimida [ 16]
微斑线虫总科 Axonolaimoidea Filipjev, 1918 [ 17]
色矛目 Chromadorida
链环线虫目 Desmodorida
链环线虫亚目 Desmodorina
连环线虫总科 Desmodoroidea Filipjev, 1922
链环线虫科 Desmodoridae Filipjev, 1922
Draconematidae Filipjev, 1918
Epsilonematidae Steiner, 1927
微咽线虫总科 Microlaimoidea Micoletzky, 1922
带线虫目 Desmocolecida
带线虫亚目 Desmocolecina
带线虫总科 Desmoscolecoidea Shipley, 1896
Cyartonematidae Tchesunov, 1990
带线虫科 Desmoscolecidae Shipley, 1896
†Eophasmidae Poinar, 2011
Meyliidae de Coninck, 1965
单宫目 Monhysterida
条线虫亚目 Linhomoeina
Superfamily Siphonolaimoidea Filipjev, 1918
Fusivermidae Tchesunov, 1996
条线虫科 Linhomoeidae Filipjev, 1922
Siphonolaimidae Filipjev, 1918
单宫线虫亚目 Monhysterina
单宫线虫总科 Monhysteroidea Filipjev, 1929
单宫线虫科 Monhysteridae de Man, 1876
Superfamily Sphaerolaimoidea Filipjev, 1918
Order Plectida
Suborder Ceramonematina
Superfamily Ceramonematoidea Cobb, 1933
Ceramonematidae Cobb, 1933
Diplopeltoididae Tchesunov, 1990
Paramicrolaimidae Lorenzen, 1981
Tarvaiidae Lorenzen, 1981
Tubolaimoididae Lorenzen, 1981
Incertae sedis
Superfamily Haliplectoidea Chitwood, 1951
Haliplectidae Chitwood, 1951
Aegialoalaimidae Lorenzen, 1981
Aulolaimidae Jairajpuri & Hopper, 1968
Suborder Plectina
Superfamily Camacolaimoidea Micoletzky, 1924
Camacolaimidae Micoletzky, 1924
Rhadinematidae Lorenzen, 1981
Superfamily Leptolaimoidea Örley, 1880
Aphanolaimidae Chitwood, 1936
Leptolaimidae Örley, 1880
Superfamily Ohridioidea (Andrassy, 1976)
Creagrocercidae Baylis, 1943
Ohridiidae Andrássy, 1976
Superfamily Plectoidea Örley, 1880
Chronogastridae Gagarin, 1975
Metateratocephalidae Eroshenko, 1973
Plectidae Örley, 1880
小杆目 Rhabditida
Incertae sedis
Brevibuccidae Paramonov, 1956
Chambersiellidae Thorne, 1937
Teratocephalidae Andrassy, 1958
Suborder Myolaimina
Superfamily Myolaimoidea Andrassy, 1958
Myolaimidae Andrassy, 1958
小杆线虫亚目 Rhabditina
Infraorder Bunonematomorpha
Superfamily Bunonematoidea Micoletzky, 1922
Bunonematidae Micoletzky, 1922
Pterygorhabditidae Goodey, 1963
Infraorder Diplogasteromorpha
Superfamily Cylindrocorporoidea Goodey, 1939
Cylindrocorporidae Goodey, 1939
Superfamily Diplogasteroidea Micoletzky, 1922
Cephalobiidae Filipjev, 1934
Diplogasteridae Micoletzky, 1922
Diplogasteroididae Filipjev & Schuurmans Stekhoven, 1941
Mehdinematidae Farooqui, 1967
Neodiplogasteridae Paramonov, 1952
Pseudodiplogasteroididae Körner, 1954
Superfamily Odontopharyngoidea Micoletzky, 1922
Odontopharyngidae Micoletzky, 1922
Infraorder Rhabditomorpha
Incertae sedis
Agfidae Dougherty, 1955
Carabonematidae Stammer & Wachek, 1952
Superfamily Mesorhabditoidea Andrassy, 1976
Mesorhabditidae Andrassy, 1976
Peloderidae Andrassy, 1976
Superfamily Rhabditoidea Örley, 1880
Superfamily Strongyloidea Baird, 1853
钩口线虫科 Ancylostomatidae Looss, 1905
Diaphanocephalidae Travassos, 1920
Heligmosomidae Cram, 1927
Heterorhabditidae Poinar, 1976
Metastrongylidae Diesing, 1851
Moleinidae Durette-Desset & Chabaud, 1977
Strongylidae Baird, 1853
Trichostrongylidae Leiper, 1912
旋尾亞目 Spirurina
蛔形下目 Ascaridomorpha
蛔蟲總科 Ascaridoidea Baird, 1853
Superfamily Cosmocercoidea Travassos, 1925
Atractidae Travassos, 1919
Cosmocercidae Travassos, 1925
Kathlaniidae Travassos, 1918
Superfamily Heterakoidea Railliet & Henry, 1912
Ascaridiidae Travassos, 1919
Aspidoderidae Skrjabin & Shikhobalova, 1947
Heterakidae Railliet & Henry, 1912
Superfamily Seuratoidea Railliet, 1906
Chitwoodchabaudiidae Puylaert, 1970
Cucullanidae Cobbold, 1864
Quimperiidae Gendre, 1928
Schneidernematidae Freitas, 1956
Seuratidae Railliet, 1906
Superfamily Subuluroidea Yorke & Maplestone, 1926
Maupasinidae Inglis, 1959
Subuluridae Yorke & Maplestone, 1926
颚口线虫下目 Gnathostomatomorpha
颚口线虫总科 Gnathostomatoidea Railliet, 1895
Incertae sedis
龙线虫总科 Dracunculoidea Stiles, 1907
Anguillicolidae Yamaguti, 1935
Daniconematidae Moravec & Køie, 1987
龙线虫科 Dracunculidae Stiles, 1907
Guyanemidae Petter, 1975
Micropleuridae Baylis & Daubney, 1926
嗜子宫线虫科 Philometridae Baylis & Daubney, 1926
Skrjabillanidae Shigin & Shigina, 1958
尖尾线虫下目 Oxyuridomorpha
尖尾线虫总科 Oxyuroidea Cobbold, 1864
Heteroxynematidae Skrjabin & Shikhobalova, 1948
尖尾線蟲科 Oxyuridae Cobbold, 1864
Pharyngodonidae Travassos, 1919
Superfamily Thelastomatoidea Travassos, 1929
Hystrignathidae Travassos, 1929
Protrelloididae Chitwood, 1932
Thelastomatidae Travassos, 1929
Travassosinematidae Rao, 1958
Infraorder Rhigonematomorpha
Superfamily Ransomnematoidea Travassos, 1930
Camoyidae Travassos & Kloss, 1960
Hethidae Travassos & Kloss, 1960
Ransomnematidae Travassos, 1930
Superfamily Rhigonematoidea Artigas, 1930
Ichthyocephalidae Travassos & Kloss, 1958
Rhigonematidae Artigas, 1930
旋尾下目 Spiruromorpha
华首总科 Acuarioidea Railliet, Henry & Sisoff, 1912
华首科 Acuariidae Railliet, Henry & Sisoff, 1912
Aproctoidea Skrjabin & Shikhobalova, 1945
Aproctidae Skrjabin & Shikhobalova, 1945
Desmidocercidae Cram, 1927
Camallanoidea Travassos, 1920
双三齿线虫总科 Diplotriaenoidea Anderson, 1958
双三齿线虫科 Diplotriaenidae Anderson, 1958 :在Levin (1968)屬絲蟲總科
Oswaldofilariidae Chabaud & Choquet, 1953
丝虫总科 Filarioidea Chabaud & Anderson, 1959
柔线虫总科 Habronematoidea Ivaschkin, 1961
泡翼总科 Physalopteroidea Railliet, 1893
Rictularoidea Railliet, 1916
Rictulariidae Railliet, 1916
旋尾总科 Spiruroidea Oerley, 1885
Gongylonematidae Sobolev, 1949
Hartertiidae Quentin, 1970
Spirocercidae Chitwood & Wehr, 1932
旋尾科 Spiruridae Oerley, 1885
吸吮总科 Thelazioidea Skrjabin, 1915
Pneumospiruridae Wu & Hu, 1938
Rhabdochonidae Skrjabin, 1946
吸吮科 Thelaziidae Skrjabin, 1915
Suborder Tylenchina
Infraorder Cephalobomorpha
Superfamily Cephaloboidea Filipjev, 1934
Alirhabditidae Suryawanshi, 1971
Bicirronematidae Andrassy, 1978
Cephalobidae Filipjev, 1934
Elaphonematidae Heyns, 1962
Osstellidae Heyns, 1962
Infraorder Drilonematomorpha
Superfamily Drilonematoidea Pierantoni, 1916
Drilonematidae Pierantoni, 1916
Homungellidae Timm, 1966
Pharyngonematidae Chitwood, 1950
Ungellidae Chitwood, 1950
Incertae sedis
Superfamily Anguinoidea Nicoll, 1935
Infraorder Panagrolaimomorpha
Superfamily Panagrolaimoidea Thorne, 1937
Panagrolaimidae Thorne, 1937
Superfamily Strongyloidoidea Chitwood & McIntosh, 1934
Alloionematidae Chitwood & McIntosh, 1934
Rhabdiasidae Railliet, 1916
斯氏线虫科 Steinernematidae Filipjev, 1934
Strongyloididae Chitwood & McIntosh, 1934
垫刃线虫下目 Tylenchomorpha
滑刃线虫总科 Aphelenchoidea
Superfamily Criconematoidea Taylor, 1936
Criconematidae Taylor, 1936
Hemicycliophoridae Skarbilovich, 1959
半穿刺线虫科 Tylenchulidae Skarbilovich, 1947
Superfamily Myenchoidea Pereira, 1931
Superfamily Sphaerularioidea Lubbock, 1861
Anguinidae Nicoll, 1935
Iotonchidae Goodey, 1935
Neotylenchidae Thorne, 1941
Sphaerulariidae Lubbock, 1861
垫刃线虫总科 Tylenchoidea Örley, 1880
Order Spirurida
Order Strongylida
Superfamily Metastrongyloidea Lane, 1917
Pseudaliidae Railliet & Henry, 1909
Superfamily Trichostrongyloidea (Durette-Desset, 1985)
Amidostomatidae Baylis & Daubney, 1926
Trichosomoides crassicauda
Order Dioctophymatida
Suborder Dioctophymatina
Dioctophymatidae Railliet, 1915
Soboliphymatidae Petrov, 1930
矛線目 Dorylaimida
矛線亞目 Dorylaimina
Superfamily Belondiroidea Thorne, 1964
Belondiridae Thorne, 1939
Superfamily Dorylaimoidea de Man, 1876
Actinolaimidae Thorne, 1939
Aporcelaimidae Heyns, 1965
Dorylaimidae de Man, 1876
Longidoridae Thorne, 1935
Nordiidae Jairajpuri & Siddiqi, 1964
Qudsianematidae Jairajpuri, 1965
Incertae sedis
Thornenematidae Siddiqi, 1969
Thorniidae de Coninck, 1965
Superfamily Tylencholaimoidea Filipjev, 1934
Aulolaimoididae Jairajpuri, 1964
Leptonchidae Thorne, 1935
Mydonomidae Thorne, 1964
Tylencholaimellidae Jairajpuri, 1964
Tylencholaimidae Filipjev, 1934
Suborder Nygolaimina
Superfamily Nygolaimoidea Thorne, 1935
Aetholaimidae Jairajpuri, 1965
Nygellidae Andrassy, 1958
Nygolaimellidae Clark, 1961
Nygolaimidae Thorne, 1935
Order Isolaimida
Superfamily Isolaimoidea Timm, 1969
Order Marimermithida
Marimermithidae Rubtzov & Platonova, 1974
索线虫目 Mermithida
Suborder Mermithina
Superfamily Mermithoidea Braun, 1883
單齒目 Monochida
Suborder Bathyodontina
Superfamily Cryptonchoidea Chitwood, 1937
Bathyodontidae Clark, 1961
Cryptonchidae Chitwood, 1937
Superfamily Mononchuloidea de Coninck, 1965
Mononchulidae de Coninck, 1965
Suborder Mononchina
Superfamily Anatonchoidea Jairajpuri, 1969
Anatonchidae Jairajpuri, 1969
Incertae sedis
Cobbonchidae Jairajpuri, 1969
Iotonchidae Jairajpuri, 1969
Superfamily Mononchoidea Filipjev, 1934
Mononchidae Filipjev, 1934
Mylonchulidae Jairajpuri, 1969
Order Muspiceida
Suborder Muspiceina
Muspiceidae Bain & Chabaud, 1959
Robertdollfusiidae Chabaud & Campana, 1950
Order Trichinellida
Superfamily Trichinelloidea Ward, 1907
Anatrichosomatidae Yamaguti, 1961
Capillariidae Railliet, 1915
Cystoopsidae Skrjabin, 1923
Trichinellidae Ward, 1907
Trichosomoididae Yorke & Maplestone, 1926
Trichuridae Railliet, 1915
Mermis nigrescens
刺嘴目 Enoplida
Suborder Alaimina
Superfamily Alaimoidea Micoletzky, 1922
Alaimidae Micoletzky, 1922
Suborder Campydorina
Superfamily Campydoroidea Jairajpuri, 1976
Campydoridae (Thorne, 1935)
Suborder Dioctophymina
刺嘴亞目 Enoplina
Superfamily Enoploidea Dujardin, 1845
Anoplostomatidae Gerlach & Riemann, 1974
Anticomidae Filipjev, 1918
Enoplidae Dujardin, 1845
Phanodermatidae Filipjev, 1927
Thoracostomopsidae Filipjev, 1927
Incertae sedis
Andrassyidae Tchesunov & Gagarin, 1999
Suborder Ironina
Superfamily Ironoidea de Man, 1876
Ironidae de Man, 1876
Leptosomatidae Filipjev, 1916
Oxystominidae Chitwood, 1935
Suborder Oncholaimina
Superfamily Oncholaimoidea Filipjev, 1916
Enchelidiidae Filipjev, 1918
Oncholaimidae Filipjev, 1916
Thalassogeneridae Orton Williams & Jairajpuri, 1984
Suborder Trefusiina
Superfamily Trefusioidea Gerlach, 1966
Lauratonematidae Gerlach, 1953
Simpliconematidae Blome & Schrage, 1985
Trefusiidae Gerlach, 1966
Trischistomatidae Andrassy, 2007
Xenellidae de Coninck, 1965
Suborder Trichinellina
Suborder Tripyloidina
Superfamily Tripyloidoidea Filipjev, 1928
Order Triplonchida
Suborder Diphtherophorina
Superfamily Diphtherophoroidea Micoletzkyi, 1922
Incertae sedis
Bastianiidae de Coninck, 1965
Odontolaimidae Gerlach & Riemann, 1974
Suborder Tobrilina
Superfamily Prismatolaimoidea Micoletzky, 1922
Prismatolaimidae Micoletzky, 1922
Superfamily Tobriloidea Filipjev, 1918
Pandolaimidae Belogurov, 1980
Rhabdodemaniidae Filipjev, 1934
Tobrilidae de Coninck, 1965
Triodontolaimidae de Coninck, 1965
Suborder Tripylina
Superfamily Tripyloidea de Man, 1876
Tripyloidea de Man, 1876
Tripylidae de Man, 1876
Order Benthimermithida
Benthimermithidae Petter, 1980
Order Rhaptothyreida
Rhaptothyreidae Hope & Murphy, 1969
雙胃線蟲亞綱 (Diplogasteria )可能與Rhabditia為並系群[ 19]
Diplogastridae Pristionchus pacificus
雙胃線蟲目 Diplogasterida
Suborder Chambersiellina Hodda 2007
Superfamily Chambersielloidea Thorne 1937
Family Chambersiellidae Thorne 1937 (Sanwal 1957)
Suborder Diplogasterina Paramonov 1952
Superfamily Cylindrocorporoidea T. Goodey 1939
Family Cylindrocorporidae T. Goodey 1939
Family Odontopharyngidae Micoletzky 1922
Superfamily Diplogasteroidea Micoletzky 1922
Family Cephalobiidae Travassos & Kloss 1960a
Family Diplogasteridae Micoletzky 1922
Family Diplogasteroididae Paramonov 1952
Family Neodiplogasteridae Paramonov 1952
Family Pseudodiplogasteroididae De Ley & Blaxter 2002
Family Tylopharyngidae Filipjev 1918
Suborder Myolaimina Inglis 1983
Superfamily Carabonematoidea Stammer & Wachek 1952
Family Carabonematidae Stammer & Wachek 1952
Superfamily Myolaimoidea Goodey 1963
Family Myolaimidae Goodey 1963
旋尾亚纲包括:
蛔目 Ascaridida :海獸胃線蟲
驼形线虫目 Camallanida :有其他文獻歸入旋尾目
蚓线目 Drilonematida :有其他文獻歸入旋尾目
尖尾目 Oxyurida (= Rhabdiasida ):亦作尖尾線蟲目 ,例如:蟯蟲
里崗目 Rhigonematida :舊屬墊刃亚纲
旋尾目 Spirurida :麦地那龙线虫
华首总科 Acuarioidea Railliet, Henry & Sisoff, 1912
Aproctoidea Skrjabin & Shikhobalova, 1945
双三齿线虫总科 Diplotriaenoidea Anderson, 1958
絲蟲總科 Filarioidea Chabaud & Anderson, 1959
Superfamily Gnathostomatoidea :現時屬於獨自的Gnathostomatomorpha 下目
Habronematoidea Ivaschkin, 1961
泡翼总科 Physalopteroidea Railliet, 1893
Rictularioidea Railliet, 1916
旋尾总科 Spiruroidea Oerley, 1885
吸吮总科 Thelazioidea Skrjabin, 1915
Heterodera glycines worm and egg
垫刃亚纲 (Tylenchia )包括:
線蟲及跟其他關係較為接近的原口 动物 的親緣關係尚未解決。
傳統上,線蟲動物被認為有其自己獨特的血統,但到了1990年代,有意見認為線蟲動物應與其他諸如節肢動物 的被提出與蛻皮動物 合組成為蛻皮動物總門 (Ecdysozoa )。
過往一直認為與線蟲動物 最接近的生物誰屬這個問題已有很好很好的解決了。
形態特徵和分子系統發育學的結果都認為寄生性的 線形動物門 (例如:馬毛蟲 )跟圓蟲 是姊妹分類單元 ,而這兩個分類單元共同組成了Nematoida 。
連同有棘動物 ,線蟲動物與牠們共同組成了環神經動物類 (Cycloneuralia ,又或Introverta )物種現時被視為線蟲動物門之上的一個演化支,過往的分類如果承認這種劃分的話,一般將之歸類到了總門 或超門 級[ 20] 。
早期最有影響力的分類系統是BG Chitwood & MB Chitwood 兄弟 (1933)[ 21] —然後四年後BG Chitwood又再修訂這個分類[ 22] —此分類系統將线虫分為無尾感器亞綱 (Aphasmidia)及尾感器亞綱 (Phasmidia)。
這兩個亞綱後來重新命名為有腺綱 (Adenophorea)及胞管腎綱 (Secernentea)[ 23] 。
胞管腎綱有許多共同的特徵,包括具有尾感器 ,也就是一對在後方兩側之處的感覺器官,這也成為分類的基礎。因為無尾感器亞綱這個分類中還有些不同,因此也產生了許多後續不同的分類。
Yamaguti(1961)关于寄生在脊椎动物的线虫种类的分类系统
棒线目 (Rhabdiasidea)
鞭虫目 (Trichuridea)
膨结目 (Diotophymidea)
鱼园线目 (Ichthyostrongylidea)
园线目 (Strongylidea)
尖尾目 (Oxyuridea)
蛔目 (Ascarididea)
旋尾目 (Spiruridea)
丝虫目 (Filariidea)
嗜子宫目 (Philometridea)
僵直线虫目 (Tetanonematidea)
陈心陶 (1965年 [來源請求] )关于线虫的分类位置及其类群系统
线形动物门
线吻动物亚门 (Nemathorhyncha)
线形动物亚门 (Nemathelmintha)
铁线虫纲 (Gordiacea)
线虫纲 (Nematoda)
尾感受器亚纲 (Phasmidia)
杆形目 (Rhabditida)
杆形亚目 (Rhabditata)
小杆总科 (Rhabditoidea)
蚓线总科 (Drilonematoidea)
垫刃亚目 (Tylenchata)
园线亚目 (Strongylata)
园线总科 (Strongyloidea)
毛园线总科 (Trichostrongyloidea)
后园线总科 (Metastrongyloidea)
蛔目 (Ascaridida)
蛔亚目 (Ascaridata)
尖尾亚目
尖尾总科 (Oxyuroidea)
丽尾总科 (Cosmocercoidea)
顶唇总科 (Subuluroidea)
箭形总科 (Atractoidea)
旋尾目 (Spirurida)
旋尾亚目 (Spirurata)
旋尾总科 (Spiruroidea)
泡翼总科 (Physalopteroidea)
华首总科 (Acuarioidea)
吸吮总科 (Thelazioidea)
丝虫亚目 (Filariata)
驼形亚目 (Camallanata)
驼形总科 (Camallanoidea)
龙线总科 (Dracunculoidea)
无尾感受器亚纲 (Aphasmidia)
色矛目 (Chromadorida)
色矛亚目 (Chromadorata)
色矛总科 (Chromadoroidea)
带首总科 (Desmoscolecoidea)
带矛总科 (Desmoderoidea)
单宫亚目 (Monhysterata)
单宫总科 (Monhysteroidea)
绕线总科 (Plectoidea)
轴线总科 (Axonolaimoidea)
嘴刺目 (Enoplida)
嘴刺亚目 (Enoplata)
嘴刺总科 (Enoploidea)
三孔总科 (Tripyloidea)
矛线亚目 (Dorylaimata)
矛线总科 (Dorylaimoidea)
索总科 (Mermithoidea)
鞭虫亚目 (Trichurata)
囊样总科 (Cystoopsioidea)
鞭虫总科 (Trichuroidea)
膨结亚目 (Dioctophymata)
Levin(1968)关于人畜寄生线虫的分类系统
泄腺纲 (Secernentasida)
垫刃目 (Tylenchorida)
杆形目 (Rhabditorida)
小杆总科 (Rhabditicea)
小杆科 (Rhabditidae)
首叶科 (Cephalobidae)
棒线总科 (Rhabdiasicea)
圆线虫目 (Strongylorida)
圆线虫总科 (Strongylicea)
钩口线虫科 (Ancylostomatidae)
圆线虫科 (Strongylidae)
比翼科 (Syngamidae)
毛圆线虫总科 (Trichostrongylicea)
毛圆线虫科 (Trichostrongylidae)
后圆线总科 (Metastrongylicea)
蛔目 (Ascaridorida)
蛔总科 (Ascaridicea)
卡线科 (Kathlaniidae)
蛔科 (Ascarididae)
异刺科 (Heterakidae)
锥尾总科 (Subuluricea)
尖尾总科 (Oxyuricea)
箭形总科 (Atracticea)
旋尾目 (Spirurorida)
旋尾总科 (Spiruricea)
华首总科 (Acuariicea)
吸吮总科 (Thelaziicea)
泡翼总科 (Physaloptericea)
丝虫总科 (Filariicea)
丝虫科 (Filariidae)
双三齿线虫科 (Diplotriaenidae)
蟠尾丝虫科 (Onchocercidae)
冠丝虫科 (Stephanofilariidae)
驼形线虫目 (Camallanorida)
带腺纲 (Adenophorasida)
矛线目 (Dorylaimorida)
毛形总科 (Trichinellicea)
鞭虫科 (Trichuridae)
后毛体科 (Anatrichosomatidae)
毛形科 (Trichinellidae)
膨结线虫目 (Dioctophymatorida)
膨结线虫科 (Dioctophymatidae)
索氏膨结科 (Soboliphymatidae)
孔繁瑶 教授关于线虫分类的意见(按孔教授1980年讲演材料)
尾感器亚纲 (Phasmidia)
垫刃目 (Tylenchoida)
杆形目 (Rhabditida)
杆形亚目 (Rhabditina)
蛔亚目 (Ascaridina)
圆线虫亚目 (Strongylina)
圆线虫总科 (Strongyloidea)
毛圆线虫总科 (Trichostrongyloidea)
后圆线虫总科 (Metastrongyloidea)
旋尾目 (Spirurida)
驼形线虫亚目 (Camallanina)
驼形线虫总科 (Camallanoidea)
龙线虫总科 (Dracunculoidea)
旋尾亚目 (Spirurina)
旋尾总科 (Spiruroidea)
丝虫总科 (Filarioidea)
无尾感器亚纲 (Aphasmidia)
矛线目 (Dorylaimida)
毛管目 (Trichosyringida)
索线虫总科 (Mermithoidea)
毛尾总科 (Trichuroidea)
Maggenti(1981)线虫分类意见
无尾感器纲 (Aphasmida)或有腺纲 (Adenophorea):
刺嘴亚纲 (Enoplia)
刺嘴目 (Enoplida):如:刺嘴虫 (Enoplus)。
单齿目 (Monochida):如:单齿虫 (Monochus)。
矛线目 (Dorylaimida):如:矛线虫 (Dorylaimus)。
毛首目 (Trichocephalida):如:鞭虫 。
索虫目 (Mermithida):如:无尾大雨虫 (Agamermisdecaudata)、索虫 (Mermis)。
色矛亚纲 (Chromadoria)
色矛目 (Chromadorida):如:色矛虫 (Chromadora)。
疏毛目 (Araeolaimida):如:绕线虫 (Plectus)。
带线虫目 (Desmocolecida):如:链头线虫 (Desmoscolex)。
单宫目 (Monohysterida):如:咽管线虫 (Siphonolaimus)。
尾感器纲 (Phasmida)或胞管肾纲 :分为3个亚纲。
小杆亚纲 (Rhabditida)
小杆目 (Rhabditia):例如:小杆线虫 (Rhabditis)。
圆线虫目 (Strongylida):例如:钩虫 。
蛔虫目 (Ascaridia):如:蛔虫 。
旋尾亚纲 (Spiruria)
旋尾目 (Spiruria):如:棘颚口线虫 (Gnathostoma)。
双胃线虫亚纲 (Diplogasteria)
双胃线虫目 (Diplogasterida):如:双胃线虫 (Diplogaster)。
垫刃线虫目 (Tylenchida):如:垫刃线虫 (Tylenchulus)。
早期的DNA 排序 研究[查证请求 ] 認為線蟲應該包括下列五個演化支 [ 24] :
Dorylaimia
Enoplia
Spirurina
Tylenchina
Rhabditina
As it seems, the Secernentea are indeed a natural group of closest relatives. But the "Adenophorea" appear to be a paraphyletic assemblage of roundworms simply retaining a good number of ancestral traits . The old Enoplia do not seem to be monophyletic either, but to contain two distinct lineages. The old group "Chromadoria " seem to be another paraphyletic assemblage, with the Monhysterida representing a very ancient minor group of nematodes.
在胞管腎綱 (Secernentea)之下各個亞綱,雙胃線蟲亞綱 (Diplogasteria)可能會與小桿亞綱 (Rhabditia)合併,而Tylenchia 亞綱可能與這個合併後的分類為並系群[ 19] 。
由於對圓蟲的系統學及支序分類學的認識,使牠們的分類作下列更新:
基於對多種線蟲的小亞基rDNA序列幾乎全長的分析,線蟲被認為應該包含至少12個支序[ 25] :
包括秀麗隱桿線蟲 (Caenorhabditis elegans )和幾乎所有主要動 植物 的寄生蟲在內的胞管腎綱 冠群,在有腺綱 內非常突出。
有關對線蟲動物門的系統學研究仍在改進中,這包括到分析959條線蟲的基因[ 26] 。
現時世上所有線蟲物種的完整列表,可參看《World Species Index:Nematoda》這本書[ 27] 。
來自Hodda (2011)對整個線蟲動物門的重新分類是這類動物最新的更新[ 28] 。在這個更新裡,舊有的絕大多數分類都被歸到色矛綱 (Chromadorea )之下;而與色矛綱同級的還有矛線綱 (Dorylaimea)及刺嘴綱 (Enoplea )[ 29] 。
Liu等人 (2013)一項有關线粒体DNA 的研究認為下列的分類為合理[ 30] :
The Ascaridomorpha , Rhabditomorpha and Diplogasteromorpha appear to be related.
The suborders Spirurina and Tylenchina and the infraorders Rhabditomorpha , Panagrolaimomorpha and Tylenchomorpha are paraphytic.
The monophyly of the Ascaridomorph is uncertain.
Lambshead, PJD. Recent developments in marine benthic biodiversity research. Oceanis . 1993, 19 (6): 5–24.
Hodda, M. Phylum Nematoda Cobb, 1932. In: Zhang, Z.-Q. (Ed.) Animal biodiversity: An outline of higher-level classification and survey of taxonomic richness. Zootaxa. 2011, 3148 : 63–95.
Zhang, Z. Animal biodiversity: An update of classification and diversity in 2013. In: Zhang, Z.-Q. (Ed.) Animal Biodiversity: An Outline of Higher-level Classification and Survey of Taxonomic Richness (Addenda 2013). Zootaxa. 2013, 3703 (1): 5–11. doi:10.11646/zootaxa.3703.1.3 .
Hsueh YP, Leighton DHW, Sternberg PW. (2014). Nematode Communication. In: Witzany G (ed). Biocommunication of Animals. Springer, 383-407. ISBN 978-94-007-7413-1 .
Borgonie G, García-Moyano A, Litthauer D, Bert W, Bester A, van Heerden E, Möller C, Erasmus M, Onstott TC. Nematoda from the terrestrial deep subsurface of South Africa. Nature . 2011-06, 474 (7349): 79–82. PMID 21637257 . doi:10.1038/nature09974 (英语) .
Danovaro R, Gambi C, Dell'Anno A, Corinaldesi C, Fraschetti S, Vanreusel A, Vincx M, Gooday AJ. Exponential decline of deep-sea ecosystem functioning linked to benthic biodiversity loss. Curr. Biol. January 2008, 18 (1): 1–8. PMID 18164201 . doi:10.1016/j.cub.2007.11.056 . 简明摘要 – EurekAlert! .
Platt HM. foreword. Lorenzen S, Lorenzen SA (编). The phylogenetic systematics of freeliving nematodes. London: The Ray Society. 1994. ISBN 0-903874-22-9 .
Eisendle-Flöckner, Ursula; Mokievsky, Vadim. Nematoda . WoRMS . 2017-01-15 [2018-01-13 ] .
Chitwood, BG; Chitwood, MB. The characters of a protonematode. J Parasitol. 1933, 20 : 130.
Chitwood, BG. A revised classification of the Nematoda . Papers on helminthology, 30 year jubileum K.J. Skrjabin. Moscow: All-Union Lenin Academy of Agricultural Sciences. 1937: 67–79.
Chitwood, BG. The designation of official names for higher taxa of invertebrates. Bull Zool Nomencl. 1958, 15 : 860–95.
Blaxter ML, De Ley P, Garey JR, Liu LX, Scheldeman P, Vierstraete A, Vanfleteren JR, Mackey LY, Dorris M, Frisse LM, Vida JT, Thomas WK. A molecular evolutionary framework for the phylum Nematoda. Nature. March 1998, 392 (6671): 71–5. PMID 9510248 . doi:10.1038/32160 .
World Species Index:Nematoda. 2012.
Phylum Nematoda . WInvertebrates! (威斯康辛無脊椎動物數據庫 ). 2017-05-04 [2017-12-16 ] . (原始内容 存档于2021-04-28) (英语) .
Liu, GH; Shao, R; Li, JY; Zhou, DH; Li, H; Zhu, XQ. The complete mitochondrial genomes of three parasitic nematodes of birds: a unique gene order and insights into nematode phylogeny. BMC Genomics. 2013, 14 (1): 414. doi:10.1186/1471-2164-14-414 .