《永不言敗》（意第緒語：זאָג ניט קיין מאָל, [zɔg nit kɛjn mɔl]）有時拼作「Zog nit keynmol」。又稱「游擊隊歌」（Partizaner lid））是一首意第緒語歌曲，被認為是猶太人大屠殺倖存者的主要讚歌之一，在世界各地的追悼會上傳唱。
歌詞由維爾紐斯隔都的一名年輕猶太囚犯赫什·格利克於 1943 年為維爾紐斯猶太聯合游擊組織(FPO) 創作[1][2]。標題源自歌詞的第一行。
格利克的曲調來自波克拉斯兄弟和創作的戰前蘇聯歌曲。原題《捷列克哥薩克進行曲》（Терская походная），後來更名為《哥薩克之歌》，後來又以第一行的歌詞「那些不是雲，而是雷雨雲」（「То не тучи - грозовые облака」）為標題。原歌詞由阿列克謝·蘇爾科夫創作。像很多蘇聯歌曲一樣，原曲本身有一段歷史。該曲創作於1936年秋天，在1937年蘇聯關於1936年紅軍軍事演習的紀錄片《勞動人民之子》中首次演出。影片的標題暗指紅軍的效忠誓言：「我，勞動人民的兒子……「（「Я, сын трудового народа...」）而歌曲標題指涉的是紅軍騎兵第6師，又稱「庫班-捷列克 瓊哈爾哥薩克騎兵團，命名自布瓊尼」。
電影於5月初上映，但很快就被悄悄地下架，據說是因為它以圖哈切夫斯基和烏博列維奇元帥為主角，他們在1937年5 月下旬受到鎮壓（托派反蘇軍事組織案）消失了 。蘇聯歌手列昂尼德·烏喬索夫在11月份發行的一張演唱這首歌曲的唱片被從發行版中刪除，並於12月被另一張唱片取代，其中沒有提及這首歌的起源電影。烏喬索夫在 1939 年演唱這首歌時使用了標題「那些不是雲……」。這首歌的旋律與傳統的哥薩克歌曲毫無關係，而是基於典型的猶太和聲[3]。
格利克的靈感來自於華沙猶太區起義[2]。第二次世界大戰期間，《永不言敗》被一些在東歐活動的猶太游擊隊所採用。成為反抗納粹德國迫害猶太人和大屠殺的象徵。
保羅·羅伯遜於1949年在蘇聯首次公開演唱，題為《華沙隔都之歌》，部分用英語演唱，部分用意第緒語演唱。旋律立即被聽眾所認可。（這可能是某些消息來有誤，聲稱這首歌是在華沙猶太人區寫的。）雖然歌詞在蘇聯被翻譯成俄語，但這首歌再也沒有在那裏表演過，無論是其俄語、英語。意第緒語版本[3]。
意第緒語羅馬化
Zog nit keyn mol, az du geyst dem letstn veg,
Khotsh himlen blayene farshteln bloye teg.
Kumen vet nokh undzer oysgebenkte sho,
S'vet a poyk ton undzer trot: mir zaynen do!
Fun grinem palmenland biz vaysn land fun shney,
Mir kumen on mit undzer payn, mit undzer vey,
Un vu gefaln s'iz a shprits fun undzer blut,
Shprotsn vet dort undzer gvure, undzer mut!
S'vet di morgnzun bagildn undz dem haynt,
Un der nekhtn vet farshvindn mit dem faynt,
Nor oyb farzamen vet di zun in dem kayor –
Vi a parol zol geyn dos lid fun dor tsu dor.
Dos lid geshribn iz mit blut, un nit mit blay,
S'iz nit keyn lidl fun a foygl oyf der fray,
Dos hot a folk tsvishn falndike vent
Dos lid gezungen mit naganes in di hent.
To zog nit keyn mol, az du geyst dem letstn veg,
Khotsh himlen blayene farshteln bloye teg.
Kumen vet nokh undzer oysgebenkte sho –
S'vet a poyk ton undzer trot: mir zaynen do!
|
英語
Never say that you're going your last way
Although the skies filled with lead cover blue days
Our promised hour will soon come
Our marching steps ring out: 'We are here!'
From green lands of palm to lands with white snow
We come with our pain and our woes
And from where a spurt of our blood falls
Will sprout our strength and our courage
Today the morning sun will accompany us
And the night will fade away with the enemy
But if the sun waits to rise
Like a password this song will go from generation to generation
This song is written with blood and not with [pencil] lead
It's not a tune sung by birds in the wild
This song was sung by people amidst collapsing walls
Sung with pistols[4] in their hands
So never say that you're going your last way
Although the skies filled with lead cover blue days
Our promised hour will soon come
Our marching steps ring out: 'We are here'!
|
意第緒語
,זאָג ניט קיין מאָל, אַז דו גייסט דעם לעצטן וועג
.כאָטש הימלען בלײַענע פֿאַרשטעלן בלויע טעג
– קומען וועט נאָך אונדזער אויסגעבענקטע שעה
!ס׳וועט אַ פּויק טאָן אונדזער טראָט: מיר זײַנען דאָ
,פֿון גרינעם פּאַלמענלאַנד ביז ווײַסן לאַנד פֿון שניי
,מיר קומען אָן מיט אונדזער פּײַן, מיט אונדזער וויי
,און וווּ געפֿאַלן ס׳איז אַ שפּריץ פֿון אונדזער בלוט
!שפּראָצן וועט דאָרט אונדזער גבֿורה, אונדזער מוט
,ס׳וועט די מאָרגנזון באַגילדן אונדז דעם הײַנט
,און דער נעכטן וועט פֿאַרשווינדן מיט דעם פֿײַנט
– נאָר אויב פֿאַרזאַמען וועט די זון אין דעם קאַיאָר
.ווי אַ פּאַראָל זאָל גיין דאָס ליד פֿון דור צו דור
,דאָס ליד געשריבן איז מיט בלוט, און ניט מיט בלײַ
,ס׳איז ניט קיין לידל פֿון אַ פֿויגל אויף דער פֿרײַ
דאָס האָט אַ פֿאָלק צווישן פֿאַלנדיקע ווענט
.דאָס ליד געזונגען מיט נאַגאַנעס אין די הענט
,טאָ זאָג ניט קיין מאָל, אַז דו גייסט דעם לעצטן וועג
.כאָטש הימלען בלײַענע פֿאַרשטעלן בלויע טעג
– קומען וועט נאָך אונדזער אויסגעבענקטע שעה
!ס׳וועט אַ פּויק טאָן אונדזער טראָט: מיר זײַנען דאָ
|
漢語
永遠不要說你要走最後一條路
儘管藍天裝扮着藍色的日子
我們期盼的時刻即將到來
我們前進的鼓聲響起：我們到了
從綠色的棕櫚地到白色的雪地
我們帶着我們的痛苦，帶着我們的悲傷而來
在我們的血濺落的地方
我們的力量、勇氣將在那裏綻放
今天早晨的陽光將陪伴我們
而昨日將會與敵人一起消失
但是如果太陽遲遲沒有升起
就像密碼一樣，這首歌應該代代相傳
這首詩是用血寫的，不是用鉛寫的
野外沒有鳥兒的歌聲
這是一個在斷垣殘壁中的國家
這首歌是用手中的納甘手槍唱的
所以永遠不要說你要走最後一條路
儘管藍天裝扮着藍色的日子
我們期盼的時刻即將到來
我們前進的鼓聲響起：我們到了
|
Note: 原文此處寫的是 נאַגאַנ, nagan，即納甘M1895轉輪手槍，蘇聯產，在二戰期間廣泛使用
