θεός

參見：Θεός

古希臘語

其他寫法

• θεύς (theús) — 多利亞
• θιός (thiós) — 維奧蒂亞，南亞該亞
• θιός (thiós) — 拉科尼亞

詞源

源自原始希臘語 *tʰehós（參見邁錫尼希臘語 𐀳𐀃 (te-o)），源自原始印歐語 *dʰéh₁s，源自*dʰeh₁- (「做，放」) + *-s，與弗里吉亞語 δεως (deōs, 「對神」)、古典亞美尼亞語 դիք (dikʿ, 「異教神」)、拉丁語 fēriae (「節日」)、fānum (「廟宇」)、fēstus (「節日的」)同源。

雖然本詞與拉丁語 deus在詞形和意思都很相像，但兩者之間並無關聯，且來源的詞根不相同。deus 實際上與 Ζεύς (Zeús) 才是同源詞。^[1][2]

發音

 

• 國際音標^(幫助): /tʰe.ós/ → /θeˈos/ → /θeˈos/

• (公元前5世紀，阿提卡) 國際音標^(幫助): /tʰe.ós/
• (公元1世紀，通用) 國際音標^(幫助): /tʰeˈos/
• (公元4世紀，通用) 國際音標^(幫助): /θeˈos/
• (公元10世紀，拜占庭) 國際音標^(幫助): /θeˈos/
• (公元10世紀，君士坦丁堡) 國際音標^(幫助): /θeˈos/

• 音頻 (古典阿提卡)：

  (檔案)

形容詞

θεός (theós)

1. 神的（只用比較級：θεώτερος (theṓteros)）

名詞

θεός (theós) m 或 f (屬格 θεοῦ); 二類變格 (史詩，阿提卡，愛奧尼亞，多利亞，通用)

1. 神
2. 統治者的頭銜
3. (有時作陰性形 ἡ θεός) 女神

變格

格 / #	單數	雙數	複數
主格	ὁ θεός ho theós	τὼ θεώ tṑ theṓ	οἱ θεοί hoi theoí
屬格	τοῦ θεού toû theoú	τοῖν θεοίν toîn theoín	τῶν θεών tôn theṓn
與格	τῷ θεῴ tôi theṓi	τοῖν θεοίν toîn theoín	τοῖς θεοίς toîs theoís
賓格	τὸν θεόν tòn theón	τὼ θεώ tṑ theṓ	τοὺς θεούς toùs theoús
呼格	θεέ theé	θεώ theṓ	θεοί theoí
注意：	此表中給出的是阿提卡式變格。其他方言的變格，請參見Appendix:古希臘語方言變格。 古典希臘語中不用呼格單數，晚期希臘語則用 θεός (theós) / θεέ (theé)。

ὁ θεός；τοῦ θεού的第二類變格 (阿提卡)

格 / #	單數	雙數	複數
主格	θεός theós	θεώ theṓ	θεοί theoí
屬格	θεοῦ / θεοῖο / θεόο / θεόφῐ / θεόφῐν theoû / theoîo / theóo / theóphi(n)	θεοῖῐν theoîin	θεῶν / θεόφῐ / θεόφῐν theôn / theóphi(n)
與格	θεῷ / θεόφῐ / θεόφῐν theôi / theóphi(n)	θεοῖῐν theoîin	θεοῖσῐ / θεοῖσῐν / θεοῖς / θεόφῐ / θεόφῐν theoîsi(n) / theoîs / theóphi(n)
賓格	θεόν theón	θεώ theṓ	θεούς theoús
呼格	θεέ theé	θεώ theṓ	θεοί theoí
注意：	除阿提卡方言以外的其他方言沒有得到充分證實。有些形式只是推測，請謹慎使用。

θεός；θεοῦ的第二類變格 (史詩)

派生詞

• ἄθεος (átheos)
• ἀθεότης (atheótēs)
• ἀντίθεος (antítheos)
• ἀποθεόω (apotheóō)
• δύσθεος (dústheos)
• Δωροθέᾱ (Dōrothéā)
• Δωρόθεος (Dōrótheos)
• ἐκθεόω (ektheóō)
• ἐνθεόομαι (entheóomai)
• ἔνθεος (éntheos)
• ζάθεος (zátheos)
• ἠγάθεος (ēgátheos)
• ἡμίθεος (hēmítheos)
• θεᾱ́ (theā́)
• Θεαίτητος (Theaítētos)
• θεοβλάβειᾰ (theoblábeia)
• θεοβλαβέω (theoblabéō)
• θεοβλαβής (theoblabḗs)
• θεογεννής (theogennḗs)
• θεογνωσίᾱ (theognōsíā)
• θεογονίᾱ (theogoníā)
• θεόγονος (theógonos)
• θεοδέγμων (theodégmōn)
• θεοδίδᾰκτος (theodídaktos)
• θεόδμητος (theódmētos)
• θεοδοσίᾱ (theodosíā)
• Θεόδοτος (Theódotos)
• θεόδοτος (theódotos)
• Θεόδουλος (Theódoulos)
• Θεοδώρα (Theodṓra)
• Θεόδωρος (Theódōros)
• θεοειδής (theoeidḗs)
• θεοείκελος (theoeíkelos)
• θεοεχθρίᾱ (theoekhthríā)
• θεοίνιᾰ (theoínia)
• θεοισεχθρίᾱ (theoisekhthríā)
• θεοκλυτέω (theoklutéō)
• θεοκλύτησις (theoklútēsis)
• θεόκλυτος (theóklutos)
• θεόκρᾰντος (theókrantos)
• θεοκρᾰτίᾱ (theokratíā)
• θεόκριτος (theókritos)
• θεόκτιτος (theóktitos)
• θεόληπτος (theólēptos)
• θεολογέω (theologéō)
• θεολόγιᾰ (theológia)
• θεολογικός (theologikós)
• θεόλογος (theólogos)
• θεομᾰνέω (theomanéō)
• θεομᾰνής (theomanḗs)
• θεόμᾰντις (theómantis)
• θεομᾰχέω (theomakhéō)
• θεομᾰχίᾱ (theomakhíā)
• θεόμᾰχος (theómakhos)
• Θεόμβροτος (Theómbrotos)
• θεομήστωρ (theomḗstōr)
• θεομῑσής (theomīsḗs)
• θεόμορος (theómoros)
• θεόπεμπτος (theópemptos)
• θεόπνευστος (theópneustos)
• θεοποιέω (theopoiéō)
• Θεόπομπος (Theópompos)
• θεοπρεπής (theoprepḗs)
• θεοπροπέω (theopropéō)
• θεοπροπίᾱ (theopropíā)
• θεοπρόπιον (theoprópion)
• θεοπρόπος (theoprópos)
• θεοσέβειᾰ (theosébeia)
• θεοσεβέω (theosebéō)
• θεοσεβής (theosebḗs)
• θεοστυγής (theostugḗs)
• θεότης (theótēs)
• Θεοτόκος (Theotókos)
• θεουδής (theoudḗs)
• θεοφάνειᾰ (theopháneia)
• θεοφάνιᾰ (theophánia)
• θεόφᾰντος (theóphantos)
• θεοφιλής (theophilḗs)
• Θεόφιλος (Theóphilos)
• θεοφορέω (theophoréō)
• θεοφόρησις (theophórēsis)
• θεοφόρητος (theophórētos)
• θεοφορίᾱ (theophoríā)
• θεόφορος (theóphoros)
• Θεόφρᾰστος (Theóphrastos)
• θεόφρων (theóphrōn)
• θεοφῠ́λᾰξ (theophúlax)
• θεόω (theóō)
• Θουκυδίδης (Thoukudídēs)
• Ἱερόθεος (Hierótheos)
• ἰσόθεος (isótheos)
• ἰσοθεόω (isotheóō)
• κατάθεος (katátheos)
• μῑσόθεος (mīsótheos)
• Μνησίθεος (Mnēsítheos)
• Τῑμόθεος (Tīmótheos)
• Φιλόθεος (Philótheos)

 

派生語彙

• → 英語: theo-
• → 法語: théo-
• 希臘語: θεός (theós)

參見

• deus

參考資料

1. Fortson, Benjamin W. (2010年) Indo-European Language and Culture: An Introduction [印歐語系與文化：緒論]，第二版，牛津：Blackwell，第 1 頁
2. Template:R:ine:Beekes 2011

拓展閱讀

• 「θεός」, in Liddell & Scott (1940年) A Greek–English Lexicon，Oxford：Clarendon Press
• 「θεός」, in Liddell & Scott (1889年) An Intermediate Greek–English Lexicon，New York：Harper & Brothers
• 「θεός」, in Autenrieth, Georg (1891年) A Homeric Dictionary for Schools and Colleges，New York：Harper and Brothers
• Bailly, Anatole (1935年) Le Grand Bailly: Dictionnaire grec-français，Paris：Hachette
• Bauer, Walter et al. (2001年) A Greek–English Lexicon of the New Testament and Other Early Christian Literature，3版，芝加哥：芝加哥大學出版社
• θεός in Cunliffe, Richard J. (1924年) A Lexicon of the Homeric Dialect: Expanded Edition，Norman：University of Oklahoma Press, 出版於1963
• 「θεός」, in Slater, William J. (1969年) Lexicon to Pindar，Berlin：Walter de Gruyter
• G2316, Strong, James (1979年) Strong’s Exhaustive Concordance to the Bible
• Woodhouse, S. C. (1910年) English–Greek Dictionary: A Vocabulary of the Attic Language‎^[1]，London：Routledge & Kegan Paul Limited.
  • deity idem, page 206.
  • divinity idem, page 244.
  • god idem, page 365.
  • goddess idem, page 365.
• Beekes, Robert S. P. (2010年) Etymological Dictionary of Greek (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 10)，第 I 卷, with the assistance of Lucien van Beek，Leiden, Boston：Brill，ISBN 9789004174207，第 540f 頁

希臘語

詞源

源自古希臘語 θεός (theós)。

發音

• 國際音標^(幫助): /θeˈos/
• 斷字：θε‧ός

名詞

θεός (theós) m (複數 θεοί，陰性 θεά)

1. (宗教) 神

   Ο θεός των Αράβων είναι ο Αλλάχ.

   O theós ton Arávon eínai o Allách.

   阿拉伯人的神是安拉。

   Στην αρχαία Ελλάδα, ο Διόνυσος ήταν ο θεός του κρασιού.

   Stin archaía Elláda, o Diónysos ítan o theós tou krasioú.

   在古希臘，狄俄尼索斯是酒神。

2. Θεός (Theós)的大小寫替代形式
3. (比喻義) 偶像，崇拜的對象

   Όσον αφορά μουσική, ο Μότσαρτ ήταν ο θεός του.

   Óson aforá mousikí, o Mótsart ítan o theós tou.

   而對於音樂，莫扎特就是他的偶像。

   Σε αυτόν τον κόσμο, δυστυχώς, τα λεφτά είναι ο θεός τους.

   Se aftón ton kósmo, dystychós, ta leftá eínai o theós tous.

   不幸的是，在這個世界上，錢就是他們崇拜的對象。

4. (比喻義，口語) 帥哥，美男

   Στην παραλία ήταν διάφοροι θεοί.

   Stin paralía ítan diáforoi theoí.

   海灘上有幾個帥哥。

變格

	單數	複數
主格	θεός •	θεοί •
屬格	θεού •	θεών •
賓格	θεό •	θεούς •
呼格	θεέ •	θεοί •

θεός的變格

近義詞

• (崇拜的對象)： ίνδαλμα n (índalma), πρότυπο n (prótypo)
• (帥哥)： πανέμορφος m (panémorfos)

相關詞彙

• αθεϊσμός m (atheïsmós, 「無神論」)
• θεϊσμός m (theïsmós, 「有神論」)
• θεότητα f (theótita, 「神性」)
• ημίθεος m (imítheos, 「半神」)
• θεϊκός (theïkós, 「神的」)