From Wikipedia, the free encyclopedia
Mawlid, Mawlid an-Nabi ash-Sharif tàbí Eid Milad un Nabi ( المولد النبوي ní èdè Arabic) jé ayẹyẹ ọjọ́ ìbí anọ́bì Muhammad, [2], wọ́n sì ma ń sábà ṣe ayẹyẹ yí ní inú Oṣù Rabi' al-awwal, tí ó jẹ́ oṣù kẹta ti ònkà oṣù ojú ọ̀run àwọ Mùsùlùmí.[3] Rabi' al-awwal kéjìlá[4] ni ọjọ́ tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ọ̀jọ̀gbọ́ Sunni fi ọwọ́ sí, Rabi' al-awwal ketadinlogbon si ni ijo ti òpòlopò òjògbón Shia fi owó sí, bi o tilè jé wípé kì I se gbogbo òjògbón Shia ni o fowo si ijo yi. Awon kan tún Ma un pe ayeye yi ni Maouloud ni ìwo oòrùn Africa.[5][6]
Mawlid | |
---|---|
àwon Muslumi Sunni Malaysian ní ìwóde Mawlid kan ni Putrajaya, 2013. | |
Also called | Mawlid an-Nabawī (المولد النبوي), Eid-e-Milad un-Nabi, Havliye, Donba, Maouloud, Gani[1] |
Observed by | Adherents of mainstream Sunni Islam, Shia Islam, Ibadi Islam and various other Islamic denominations. As a public holiday in Afghanistan, Algeria, Bahrain, Benin, Bangladesh, Brunei, Burkina Faso, Chad, Ethiopia, Egypt, Fiji, Gambia, Indian Subcontinent, Indonesia, Iran, Iraq, Jordan, Kuwait, Lebanon, Libya, Malaysia, Maldives, Mali, Mauritania, Morocco, Niger, Nigeria, Oman, Senegal, Somalia, Sudan, Tunisia, and Yemen |
Type | Islamic |
Significance | Traditional commemoration of the birth of Muhammad |
Observances | Hamd, Tasbih, public processions, Na`at (religious poetry), family and other social gatherings, decoration of streets and homes |
Ìtàn nípa ayẹyẹ na ti wà láti ayé àtijó nígbà tí orin àti ewì tí àwọn Tabi‘un ko láti yín Muhammadu di ohun tí wọ́n ń kó sì àwọn ènìyàn .[7] O wà nínú ìtàn pé olùdarí Mùsùlùmí àkókò tí ó kókó se ayẹyẹ ọjọ́ ìbí Muhammadu ni Muzaffar al-Din Gökböri (d. 630/1233).[8] Àwọn Ottomans kéde rẹ̀ ni ọjọ́ ìsinmi ni odun 1588. [9] tí a mọ̀ sí Mevlid Kandil.[10]
Mawlid jẹ́ ọ̀rọ̀ tí wọ́n ún lọ ní àwọn ibi kan ni àgbáyé, bí àpẹẹrẹ, Orílẹ̀ èdè Egypti gẹ́gẹ́ bí orúkọ fún òjọ́ ìbí àwọn ènìyàn pàtàkì nínú ìtàn bi Sufi saints.[11]
Ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ẹgbẹ́ Mùsùlùmí ni wón fi owó sì ṣíṣe ayẹyẹ ọjọ́ ìbí Muhammadu.[12][13] ṣùgbọ́n, láti ìgbà tí Wahhabism-Salafism, Deobandism, Ahl-i Hadith àti Ahmadiyya to dẹ́,[14] ọ̀pọ̀lọpọ̀ Mùsùlùmí bẹ̀rẹ̀ si ún lòdì sí ṣíṣe ayẹyẹ náà, wón ní kí ún se ayẹyẹ tó tọ́(bid'ah or bidat).[15][16] Wọ́n kaMawlid sí òjọ́ ìsinmi ni ọ̀pọ̀lọpọ̀ Orílẹ̀ èdè tí Mùsùlùmí ti pò ju ẹ̀sìn mìíràn lo, yàtò sí orílè-èdè bi Saudi Arabia àti Qatar. Àwọn orílè-èdè míràn tí kì ún se mùsùlùmí ni ó poju níbè ṣùgbọ́n tí Mùsùlùmí pò níbè, orílè-èdè bí India, Tanzania àti Ethiopia, àti beebe lọ, tún ka ọjọ́ ìṣe ayẹyẹ Mawlid gẹ́gẹ́ bi ọjọ́ ìsinmi.[17]
Wọ́n yo "Mawlid" láti oro Arab "ولد", tí ó túmọ̀ sí "bíbí ọmọ tàbí ìran".[18] Lowolowo, wọ́n ń lọ Mawlid láti se àpèjúwe ibí Muhammad.[3] Yàtò sí pé wọ́n ún lọ fún ibí Muhammadu, a tún fi ún se àpèjúwe "àwọn ọ̀rọ̀ tí a ko ti a si ún kà tàbí fi korin ní ibi isayeye ọjọ́ ìbí Muhammad"[19]
Gégé bí ọ̀pọ̀lọpọ̀ Mùsùlùmí Sunni ati àwọn Mùsùlùmí Shi'a ṣe sọ, a bí Muhammadu ni ìjọ́ Kejìlá Rabi' al-awwal.[20][21][22][23] Ọ̀pọ̀lọpọ̀ Mùsùlùmí Twelver Shia miran si so wípé ọjọ́ ketadinkogun ti Rabi' al-awwal ni a bi.[20][21] O je ọ̀rọ̀ àríyànjiyàn ikhtilaf nítorí àwọn ojogbon Shiite scholars bi Muhammad ibn Ya'qub al-Kulayni, Ibn Babawayh, àti Zayn al-Din al-Juba'i al'Amili to jiyàn pẹ́ ọjọ́ ìbí rè ni ọjọ́ Kejìlá Rabi' al-Awal.[24][25] Àwọn miran tilè sọ́ wípé ọjọ́ ìbí rè kò jẹ́ mímọ̀, wọn kò sì kó sínú ìwé ìtàn Mùsùlùmí.[26][27][28][29] Oro nípa àríyànjiyàn ọjọ́ Mawlid ni Ibn Khallikan ko pé ó jẹ́ àríyànjiyàn àkókó nípa ayẹyẹ náà.
Gégé bí àbá tí Nico Kaptein ti Leiden University fi léde, àwon Fatimids ni o bèrè Mawlid.[30] Àbá pé ìse ayeye mawlid bèrè ní ìdíle Fatimid ti jé àbá ti àwon òjògbón nínú imo Islam àti ìmò awujo ti gbà kakiri agbáyé.[31] Annemarie Schimmel tun so pe sísé ayeye ìbi Woli Mohammadu bèrè láti Egypti nígbà àwon Fatimids.
Òpìtàn Egypti, Maqrizi (d. 1442) so ro nípa okan ninú awon ayeye náà ti wón se ni odun 1122, o ni òpòlopò òjògbón kopa nínú ayeye náà. Won gbó iwasu, wón pín àwon òhun adun, papa julo oyin, òpòlopò àwon talaka ni wón si fun ni nkan.[32] Sugbon gégé bi Encyclopædia Britannica se fi lede, Muẓaffar al-Dīn Gökburi ti Sunnis ni o bèrè ayeye Mawlid ni odun 1207. [33][34][35]
Àwon kan tun so pé Abu al-Abbas al-Azafi ti ìlú Ceuta ni o bere ayeye Mawlid gégé bi ònà láti so àwon musulumi po ati láti sé bi àwon ayeye Ktisteni.Àdàkọ:Sfnp[36]
Ibn al-Hajj so sere nípa ṣíṣe ayẹyẹ náà gẹ́gẹ́ bí ọ̀nà idúpẹ́, ṣùgbọ́n ó lòdì sí àwọn nkan eewọ tí òun ṣẹlẹ̀ níbè.Àdàkọ:Sfnp. O lòdì sí àwọn nǹkan, bí kí àwọn olorin má kọrin pẹ̀lú ìlù.Àdàkọ:Sfnp Ó bere pé kini isopo tí ó lẹ́wà láàrin ibi Mohammudu.Àdàkọ:Sfnp Ṣùgbọ́n ó sọ rere nípa bibowo fún ọjọ́ ìbí náà.Àdàkọ:Sfnp. Alhaji náà sọ pé "a gbọ́dọ̀ fi ṣíṣe réré àti fífi fún àwọn aláìní kún ibowo fún oṣù náà". Bí ẹnikẹ́ni kò bá ní le se bẹ́ẹ̀, kí ó yàgò fún ṣíṣe ohun tí kò da nínú ibowo fún oṣù náà.Àdàkọ:Sfnp Ó so wipe ohun kò lodi sì Mawlid sugbọn àwọn nkan eewọ ni wọn má ún se nígbà Mawlid.”Àdàkọ:Sfnp Oun kò sì lòdì sí dí dáná àti pípe àwọn ènìyàn wá jẹun.Àdàkọ:Sfnp
Ni Àfikún, ó ní àwọn míràn kò ṣe ayẹyẹ Mawlid nítorí ibowo ṣùgbọ́n wón fe gbà àwọn Fàdákà tí wón ti fún àwọn ènìyàn ní ayẹyẹ mìíràn,o si ní àwọn nkan ti o léwu wà ní irú ìwà yi.Àdàkọ:Sfnp
Skaykh al-Islam, abu I-Fadl ibn Hajar, "ẹni tí ó jé hafiz tí ó ga jù lọ”Àdàkọ:Sfnp so wipe sise ayẹyẹ Mawlid lè jẹ nkan rere àti nkan búburú, pé bí ènìyàn bá ṣe nkan rere nígbà tí ènìyàn ńṣe tí ó sì yàgò fún búburú, ìyẹn mú kí ayẹyẹ Mawlid jẹ́ rere, bí ó bá ṣe bẹ, ìyẹn mú kí ayẹyẹ Mawlid jẹ́ búburú.Àdàkọ:Sfnp O ni wíwà Woli náà je rere, àti pé ọjọ́ náà nìkan ni ó yẹ kí wón ma fowo fún(kí ṣe gbogbo oṣù náà.Àdàkọ:Sfnp O ní "o ye kí ènìyàn ṣe ohùn tí ó ma bọ̀wọ̀ fún Ọlọ́run, àwọn bí kika Qurani, fí fi oúnjẹ fún ni, fí fi ohùn ìní fún ni àti kiko orin ọpẹ́ tí óhun ran ènìyàn lọ́wọ́ láti se ohun rere.”Àdàkọ:Sfnp Ó ní àwọn “Sama àti erẹ́ le wà lára àwọn nkan ti o bá àwọn ìlànà ayẹyẹ náà ṣùgbọ́n nkan tí kò da kò da.Àdàkọ:Sfnp
Pẹ̀lú àwọn àtọ́ka sí bi àwọn ayẹyẹ ti ọjọ́ ìbí ti Muhammad, ọ̀rọ̀ Mawlid tún ń tọ́kasí àwọn 'ọ̀rọ̀ pàápàá tí ó jẹ́ kíkọ nípasẹ̀ àtinúdá fún un àti sísọ ní ibi àjoyọ̀ Muhammad' tàbí "ọ̀rọ̀ tí a kà tàbí tí a kọ lórí ọjọ́ náà".[19] Irú àwọn ewì bẹ́ẹ̀ ni ó ti wà ní kíkọ ní ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn èdè, pẹ̀lú Arabic, Kurdish àti Turkish.[37] Àwọn ọ̀rọ̀ wọ̀nyí ni àwọn ìtàn ti ìgbésí ayé Muhammad nínú, tàbí ó kéré jù díẹ̀ nínú àwọn ìpín wọ̀nyí láti ìgbésí ayé rẹ̀, ní ṣókí ní ìsàlẹ̀:[19]
Ní àwọn orílè-èdè bi Egypt àti Sudan, Mawlid jẹ́ ọ̀rọ̀ tí wón fi ún àpèjúwe ọjọ́ ìbí àwọn ènìyàn mímọ Sufi, kìí se fún àpèjúwe ọjọ́ ìbí Muhammadu nìkan.[38] Àwọn bí ayẹyẹ Mawlid 3,000 ni wọ́n ma ún ṣe ni ọdọọdún. Àwọn ènìyàn káàkiri àgbáyé ni wón ma ún se àwọn àjọ̀dún náà. Bí àpẹẹrẹ, àwọn ènìyàn tó tọ́ mílíọ̀nù mẹta ni wón ma ún kópa ní Ahmad al-Badawi, ènìyàn mimọ sufi ní 1200s[11]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.