From Wikipedia, the free encyclopedia
An Swiza o Swisa (Inaleman: die Schweiz,[note 3] Frinanses: Suisse, Initalyano: Svizzera, Rinumansh: Svizra; Kinatsila: Suiza; Iningles: Switzerland), nga an opisyal nga pagtawag Konfederasyon Swiza (Linatin: Confoederatio Helvetica, amo an pagpahalipot CH; Inaleman: Schweizerische Eidgenossenschaft; Frinanses: Confédération Suisse; Initalyano: Confederazione Svizzera; Rinumansh: Confederaziun Svizra; Kinatsila: Confederación Suiza; Ininglis: Swiss Confederation), usa nga federal nga republika nga nahimo tikang hin 26 ka kanton, ngan an Bern amo an lingkoranan han mga kagamhanan federal. Nahamutang an nasod ha Katundan nga Europa,[note 4] nga diin ginsasapitan ini han Alemanya ha amihanan, han Fransya ha katundan, han Italya ha salatan, ngan han Austrya ngan Liechtenstein ha sidlangan.
Bandera | Dinalikyat | Canton | Tikang | Ulohan | Katawhan | Kahaluag | Kahuot | Ihap han mga munisipyo |
Mga opisyal nga yinaknan |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ZH | Zurich | 1351 | Zürich | 1,307,567 | 1,729 | 701 | 171 | German | |
BE | Berne | 1353 | Berne | 962,982 | 5,959 | 158 | 395 | German, French | |
LU | Lucerne | 1332 | Lucerne | 363,475 | 1,493 | 233 | 96 | German | |
UR | Uri | 1291 | Altdorf | 34,989 | 1,077 | 33 | 20 | German | |
SZ | Schwyz | 1291 | Schwyz | 141,024 | 908 | 143 | 30 | German | |
OW | Obwalden (Obwald) | 1291 | Sarnen | 33,997 | 491 | 66 | 7 | German | |
NW | Nidwalden (Nidwald) | 1291 | Stans | 40,287 | 276 | 138 | 11 | German | |
GL | Glarus | 1352 | Glarus | 38,237 | 685 | 51 | 25 | German | |
ZG | Zug | 1352 | Zug | 109,141 | 239 | 416 | 11 | German | |
FR | Fribourg | 1481 | Fribourg | 263,241 | 1,671 | 141 | 168 | French, German | |
SO | Solothurn | 1481 | Solothurn | 250,240 | 791 | 308 | 125 | German | |
BS | Basel-Stadt (Basel-City) | 1501 (part of Basel until 1833) | Basel | 185,227 | 37 | 5,072 | 3 | German | |
BL | Basel-Landschaft (Basel-Country) | 1501 (part of Basel until 1833) | Liestal | 269,145 | 518 | 502 | 86 | German | |
SH | Schaffhausen | 1501 | Schaffhausen | 74,527 | 298 | 246 | 32 | German | |
AR | Appenzell Ausserrhoden (Outer Rhodes) | 1513 (part of Appenzell until 1597) | Herisau / Trogen | 52,654 | 243 | 220 | 20 | German | |
AI | Appenzell Innerrhoden (Inner Rhodes) | 1513 (part of Appenzell until 1597) | Appenzell | 15,471 | 173 | 87 | 6 | German | |
SG | St. Gallen (St. Gall) | 1803 | St. Gallen | 465,937 | 2,026 | 222 | 88 | German | |
GR | Graubünden (Grisons) | 1803 | Chur | 188,762 | 7,105 | 26 | 203 | German, Romansh, Italian | |
AG | Aargau (Argovia) | 1803 | Aarau | 581,562 | 1,404 | 388 | 229 | German | |
TG | Thurgau (Thurgovia) | 1803 | Frauenfeld / Weinfelden | 238,316 | 991 | 229 | 80 | German | |
TI | Ticino | 1803 | Bellinzona | 328,580 | 2,812 | 110 | 190 | Italian | |
VD | Vaud | 1803 | Lausanne | 672,039 | 3,212 | 188 | 376 | French | |
VS | Valais | 1815 | Sion | 298,580 | 5,224 | 53 | 153 | French, German | |
NE | Neuchâtel | 1815 | Neuchâtel | 169,782 | 803 | 206 | 62 | French | |
GE | Geneva | 1815 | Geneva | 438,177 | 282 | 1,442 | 45 | French | |
JU | Jura | 1979 (previously part of Bern) | Delémont | 69,555 | 838 | 82 | 83 | French | |
CH | Switzerland | Bern | 7,593,494 | 41,285 | 174 | 2,715 | German, French, Italian, Romansh |
Konfederasyon Swiza | |
---|---|
Darahonon: (diri-opisyal) "Unus pro omnibus, omnes pro uno" (Linatin) Winaray: Usa ha ngatanan, ngatanan ha usa Inaleman: Einer für alle, alle für einen Frinanses: Un pour tous, tous pour un Initalyano: Uno per tutti, tutti per uno Rinumansh: In per tuts, tuts per in | |
Awit: "Salmo nga Swiza" | |
Kahamutang han Swiza (masirom nga lunghaw) ha kontinente nga Europeo (masirom nga grey) — [Legend] | |
Pamunuan | Bern[note 1] |
Gidako-i nga syudad | Zürich |
Opisyal nga mga pinulungan |
German, French, Italian, Romansh[1] |
(Mga) Tawag hin tawo | Swiss |
Kagamhanan | Federal state, with parliamentary system and direct democracy |
• Federal Council |
Moritz Leuenberger (VP 10) Micheline Calmy-Rey Hans-Rudolf Merz Doris Leuthard (Pres. 10) Eveline Widmer-Schlumpf Ueli Maurer Didier Burkhalter |
• Federal Chancellor | Corina Casanova |
Magbabalaod | Federal Assembly |
• Igbaw nga balay | Council of States |
• Ubos nga balay | National Council |
Independence | |
• Foundation date | 1 August[note 2] 1291 |
• de facto | 22 Septyembre 1499 |
• Recognized | 24 Oktubre 1648 |
• Restored | 7 Agosto 1815 |
• Federal state | 12 Septyembre 1848[2] |
Langyab | |
• Bug-os | 41,284 km2 (15,940 sq mi) (136th) |
• Katubigan (%) | 4.2 |
Kamolupyohan | |
• 2009 estimate | 7,771,600[3] (94th) |
• 2007 nga census | 7,593,500 |
• Densidad | 188/km2 (486.9/sq mi) (65th) |
GDP (PPP) | 2008 nga banabana |
• Bug-os | $315.768 billion[4] (38th) |
• Per capita | $43,195[4] (7th) |
GDP (nominal) | 2008 nga banabana |
• Bug-os | $500.260 billion[4] (21st) |
• Per capita | $68,433[4] (4th) |
Gini (2000) |
33.7 medium |
HDI (2017) |
▲ 0.944[5] hataas hin duro · ika-2 |
Salapi | Swiss franc (CHF) |
Zona hin oras | UTC+1 (CET) |
• Summer (DST) | UTC+2 (CEST) |
Dapit hin pagmanehar | right |
Kodigo hin pagtawag | +41 |
Internet TLD | .ch |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.