![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Rodrigo_Duterte_and_Laotian_President_Bounnhang_Vorachith_%2528cropped%2529.jpg/640px-Rodrigo_Duterte_and_Laotian_President_Bounnhang_Vorachith_%2528cropped%2529.jpg&w=640&q=50)
Rodrigo Duterte
From Wikipedia, the free encyclopedia
Hi Rodrigo "Rody" Roa Duterte (natawo Marso 28, 1945), nga gin-agnayan gihapon nga Digong,[5] usa nga Pilipino nga abogado ngan polítiko nga amo an ika-16 ngan yanâ nga Mangulo han Pilipinas.[6][7][8] Hiyá an syahan nga Mindanaohanon nga nagkapot hini nga puwesto.[9] Ha 71 ka tuig nga panuigon, hi Duterte amo an gilagasi nga tawo nga naka-abot han pagkamangulo han Pilipinas; ini nga rekord han una ginkaptan ni Sergio Osmeña ha panuigon nga 65.[10]
Rodrigo Duterte | |
---|---|
![]() | |
ika-16 nga Mangulo han Pilipinas | |
Incumbent | |
Nag-asumir hin puwesto Hunyo 30, 2016 | |
Sugbong Mangulo | Leni Robredo |
Gin-unahan ni | Benigno Aquino III |
Alkalde han Syudad han Davao | |
Ha puwesto Hunyo 30, 2013 – Hunyo 30, 2016 | |
Bise-Alkalde | Paolo Duterte |
Gin-unahan ni | Sara Duterte |
Ginsundan ni | Sara Duterte |
Ha puwesto Hunyo 30, 2001 – Hunyo 30, 2010 | |
Bise-Alkalde |
Luis Bonguyan Sara Duterte |
Gin-unahan ni | Benjamin de Guzman |
Ginsundan ni | Sara Duterte |
Ha puwesto Pebrero 2, 1988 – Marso 19, 1998 | |
Bise-Alkalde |
Dominador Zuño (Interim) Luis Bonguyan Benjamin de Guzman |
Gin-unahan ni | Jacinto Rubillar |
Ginsundan ni | Benjamin de Guzman |
Bise-Alkalde han Syudad han Davao | |
Ha puwesto Hunyo 30, 2010 – Hunyo 30, 2013 | |
Alkalde | Sara Duterte |
Gin-unahan ni | Sara Duterte |
Ginsundan ni | Paolo Duterte |
Ha puwesto Mayo 2, 1986 – Nobyembre 27, 1987 Officer in Charge | |
Alkalde | Zafiro Respicio |
Gin-unahan ni | Cornelio Maskariño |
Ginsundan ni | Gilbert Abellera |
Api han Pilipino nga Balay hin mga Representante tikang ha syahan nga distrito han Syudad han Davao | |
Ha puwesto Hunyo 30, 1998 – Hunyo 30, 2001 | |
Gin-unahan ni | Prospero Nograles |
Ginsundan ni | Prospero Nograles |
Personal nga mga detalye | |
Natawo |
Rodrigo Roa Duterte Marso 28, 1945 (1945-03-28) (edad 79) Maasin, Leyte, Pilipinas |
Partido nga politikanhon | PDP–Laban (2001–yanâ) |
Iba nga mga paglakip ha politika |
Kabataang Makabayan[1] (1970s) Laban ng Makabayang Masang Pilipino (1998–2001) Hugpong sa Tawong Lungsod (2011–yanâ) |
(Mga) Asawa | Elizabeth Zimmerman (k. 1973; ann. 2000) |
Kapadis hin panimalay | Honeylet Avanceña |
Mga anak | 4, upod hirá Paolo ngan Sara |
Mga kag-anak |
Vicente Duterte Soledad Roa |
Urukyan | Bahay Pagbabago[2][3][4] |
Alma mater |
Lyceum of the Philippines University San Beda College |
Pirma |
![]() |
Websayt | Opisyal nga websayt |
Nag-aram hi Duterte hin siyensya polítika ha Lyceum of the Philippines University, grinmadwar hiyá han 1968, ugsa makakuha hin degree hin balaod tikang ha San Beda College of Law han 1972. Sunod nagtrabaho hiyá nga abogado ngan usá hiyá nga piskal para han Syudad han Davao, usá nga hataas-hin-kaurbanisado nga syudad ha purô han Mindanao, ugsa hiyá magin bise alkalde ngan, ha sumurunod, alkalde han syudad katapos han Pilipino nga Rebolusyon han 1986. Usá han mga gima-iha-i nga mga alkalde han Pilipinas hi Duterte, nagsirbe hin pitó ka tuig ngan nag-abot hin labaw hin 22 ka tuig ha puwesto.
An pagkamalinamposon ni Duterte ha politika nabulingan pinaagi han iya pagsuporta kuno han gawas-hin-korte nga pamatay hin mga drogista ngan iba pa nga mga kriminal.[11] Mga grupo hin human rights nagdokumenta hin labaw 1,400 nga pamatay nga gintahap nga ginbuhat hin mga death squad ha Davao ha panahon tikang han 1998 kutob han Mayo 2016; an mga biktima kasagaran mga drogista, mga gagmay nga kriminal ngan mga kabataan ha karsada.[12] Usá nga súmat han 2009 han Pilipinhon nga Komisyon hin Katungdanan hin Katawhan nagkumpirma han "sistemátiko nga buruhatón hin pamatay ha gawas-han-korte" han Davao Death Squad.[13][14] Hi Duterte nagbarubalhin hin pagkumpirma ngan pagwaray hin pag-angkon han iya kahibulig.[15] An Opisyo han Ombudsman nagtima hin pag-imbestiga han Enero 2016 nga diin nagsiríng hirá nga waray nira nabilngan nga nagpapamatuod nga aada an Davao Death Squad, ngan waray pagpamatuod nga magsumpay han pulis o kan Duterte han mga pamatay.[13][14] Gin-otro pagbuklad an kaso tikang hadto.[16] Hi Duterte nagbalikbalik hin pagkumpirma nga personal hiya nga namatay hin tulo nga mgs suspechado hin kidnapping ha usá nga checkpoint hin pulis samtang hiyá Alkalde han Davao han 1988.[17] Didâ hin entrevista upod han BBC han Disyembre 16, 2016, nagsiríng hiyá: "Namatay hi akó hin mga tuló ha ira, kay tuló man hirá. Diri akó maaram kun pirá nga bala tikang han ak pusil sinmulod han ira mga kalawasa. Nahinabô hiton, ngan siring ko man, dirì akó makagbuwâ mahitungod hini".[18][18]
Han Mayo 9, 2016, nagdaog hi Duterte han pinili-ay hin pagkamangulo han Pilipinas ha 39.01% han mga botos, nga diin ginlúpig niyá an upat nga iba nga kandidato, nga hirá Mar Roxas[19] han Partido Liberal (23.4%), Senador Grace Poe han Nationalist People's Coalition (21.6%), an kasanhi nga sugbong-mangulo nga hi Jejomar Binay han United Nationalist Alliance (12.9%), ngan an tinmalikod-na-hin-kadayonan nga Senador nga hi Miriam Defensor Santiago han People's Reform Party (3%).[20] Didâ han iya kampanya, nagsaad hiyá nga iibanan niya an krimen pinaagi hin pamatay hin tagnapulo ka mga yukot nga kriminal.[21] An iya domestiko nga polisiya naghatag hin pag-atubang han pagkombate han ilegal nga pamaligya hin droga ha paglunsad hin makakamatay nga kampanya ha suspetsado nga pagbaligya ngan paggamit hin droga. Sumala han Pilipino nga Nasodnon nga Pulis an tanan nga mga namatay linmabaw hin 7,000 han Enero 2017, katapos diin an pulis naghunong pagmantala hin data.[22] Katapos hin paghatag hin kritisismo tikang han United Nations nga mga experto hin katungdanan-hin-katawhan nga an pamatay ha gawas-han-hukmanan naghitaas tikang han iya ka-elihir, nagtarhog hiyá nga ma-iwas an Pilipinas tikang han UN ngan maghihimò hin bag-o nga organisasyon upod han Tsina ngan mga nasod ha Aprika.[23] Nagpasamwak gihapon hiyá han iya panuyò nga magpalakad hin "naglulugaríng nga polisiya ha langyaw",[24] ngan nagtalinguha hiyá nga ighirayô an Pilipinas tikang han Estados Unidos ngan mga Europeo nga mga kanasoran ngan magpalakad hin hiruhirani nga mga relasyon han Tsina ngan Rusya.