Ashurbanipal

Hi Ashurbanipal (Akkadian: 𒀭𒊹𒆕𒌉𒍑 Aššur-bāni-apli; 'hi Ashur amo an naghimo hin masurunod'), nga an ngaran ginsusurat gihapon nga Asulbanipal^[1], Asurbanipal, Assurbanipal o Ashshurbanipal, amo an Hadi han Imperyo nga Neo-Asiryano tikang 668 BC kutob c. 627 BC, an anak ni Esarhadon ngan an kataposán nga makusog nga naghadi han imperyo, nga agsob gintagaan hin pitsa ha panahon tikan han 934 kutob 609 BC.^[2] Kilalado hiyá hin pagtipig hin dako nga tinirok nga mga dokumento nga cuneiform para han iya palasyo hin hadì ha Nineveh.^[3] Ini nga mga tinipig, nga kilalado nga Bibliyoteka ni Ashurbanipal, ada na yanâ ha British Museum, nga diin didâ gihapon an kilalado nga Lion Hunt of Ashurbanipal nga tinirok nga mga Assyrian palace reliefs.

𒀭𒊹𒆕𒌉𒍑 Ashurbanipal Aššur-bāni-apli ܐܫܘܪ ܒܢܐ ܐܦܠܐ
Hadi han Asirya Hadi han Babilonya Hadi han Sumer ngan Akkad Hadi han Kush Hadi han Ehipto Hadi han mga Katunaan Hadi han Upat nga Pag-ultan han Kalibotan Hadi han Uniberso
Api han Lion Hunt of Ashurbanipal
Hadi han Imperyo nga Neo-Asiryahanon
Paghadì	668 – c. 627 BC
Nag-uná	Esarhadon
Nagsunod	Aššur-etel-ilāni
Natawo	Nineveh
Namatay	627 BC Nineveh
Inasaw-an	Libbāli-šarrat
Anak	Aššur-etel-ilāni Sîn-šarru-iškun Aššur-uballiṭ II (?)
Dinastiya	Sargonid dynasty
Amay	Esarhadon
Iroy	Aššur-hammat

Hi Ashurbanipal ha papel hin Labaw nga Padì

Didâ han Hebreo nga Bibliya tinatawag hiyá nga Osnapar^[4] o kundi man Asenappar (Hinebreo: אָסְנַפַּר, Moderno: 'Asnapar, Tiberiano: 'Āsənappar. An historyador nga Romano nga hi Justinus ginkiala hiyá nga Sardanapalus, bisan man kun an fiksyonal nga hi Sardanapalus ginpapakita nga amo an kataposan nga hadì han Asirya ngan waray pulos, maluya ngan waray pamatasan, samtang upat pa nga mga hadì nagsunod kan Ashurbanipal nga usá nga edukado, maabtik, hataas in abilidad ngan mayda ambisyon nga manggugubat nga hadì.^[5]

Mga pinanbasaran

1. Esdras 4:10 Baraan nga Biblia: An Maupay nga Sumat Para ha Imo (Biblia nga Ginhubad ha Pinulongan nga Samarenyo) Samarenyo Popular Version SPV 050 P PBS 2003-1 Philippine Bible Society 1978
2. Amo iní an mga pitsa sumala han talaan hin mga Hadi nga Asiryahanon, Assyrian kinglist
3. "Ashurbanipal - king of Assyria". Encyclopedia Britannica.
4. An Baraan nga Kasuratan Samarenyo Bible SAM 054 PBS 2000-1 Philippine Bible Society 1983
5. Marcus Junianus Justinus. "Epitome of the Philippic History of Pompeius Trogus". An nga nag sunod ha iya gihapon, nagsunod han iya pananglitan, naghatag hin mga baton han ira katawhan pinaagi han ira mga ministro. An mga Asiryahanon, nga ha urhe gintawag nga mga Siryahanon, nagkapot han ira imperyo hin napulo kag tulo ka gatos nga tuig. An kataposa nga hadì nga naghadi ha ira hi Sardanapalus, usá nga tawo nga mas binabaye kaysa hin babaye.