crås
From Wiktionary, the free dictionary
Etimolodjeye
Tayon-bodje latén « crassus » (« spès », pu « gros »).
Prononçaedje
- AFE :
- diferins prononçaedjes : /cʀɔː/ /cʀaː/ /cʀoː/ /cʀa/ (betchfessî å)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /cʀɔː/
- Ricepeures : nén rcepåve
Addjectif
crås omrin
- gros, pezant a cåze di trop di cråxhe, tot djåzant d’ on boket do coir, d’ ene djin, d’ ene biesse.
- C’ est riskeus di n’ pont mete di cingue a blouke ni d’ aburtale, paski vos n’ estoz nén la bén crås et vosse marone pôreut disgriboler d’ vos hantches — Arthur Masson (fråze rifondowe).
- avou bråmint del cråxhe, tot djåzant d’ ene sacwè.
- I magne ene petêye crompire avou ene cråsse tåte di boure — Motî Forir (fråze rifondowe).
- I gletéve divant ene boune cråsse fricassêye å djambon po ridjuner, li dimegne, cwand on rvént d’ basse messe — Auguste Laloux (fråze rifondowe).
- Gn åreut k’ ene boune sope å crås lård po m’ rassapiner — Émile Pècheur (fråze rifondowe).
- Cwand ele vudént did la, les tchocolatires grouzlinént voltî on bon crås saetchlot d’ fritches — Christian Quinet (fråze rifondowe).
- bon, tot djåzant d' ene abwesson (bire, cafè).
- Adon-pwis, aler prinde ene frisse cråsse pinte « amon Silviye », li cåbaret l’ pus près — Lucyin Mahin, Li Rantoele, l° 93, 2019 (ratourné di Christiane Blanjean).
- I nos ont siervou ene boune djate di crås cafè.
- (mot d’ meteyo) stofant, pezant, trop tchôd, måhaitî.
- I fwait crås come tot. — Motî Gilliard (fråze rifondowe).
- On-z a yeu ene cråsse djournêye ayir, i fjheut malåde. — Motî Gilliard (fråze rifondowe).
- (imådjreçmint) ritche, pouxhant, tot djåzant d’ ene djin ; k’ a del valeur tot cåzant d’ ene sacwè.
- Et trawer l’ panse des crås minisses Sins awè peu del laide police — André Gauditiaubois (fråze rifondowe).
- sipès, tot djåzant d’ ene sacwè.
- Å moens k’ i gn a des eritîs, å dpus kel moncea est crås — C. Derycke (fråze rifondowe).
- crou, måhonteus, tot djåzant d’ on cåzaedje, d’ ene fåve.
- I n’ dit k’ des cråssès fåves.
- Nos esténs dedja on pô hinés tot les cwate; et vla k' onk des plankets cmince ene paskêye on pô cråsse ki l' måtourné a fwait so les amours da Leloup— Martin Lejeune, "Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune" p. 114, "L'infifélité d' Catrène" (fråze rifondowe).
- (djeyolodjeye) foirt placante, tot djåzant d’ ene tere.
- Li tere del cinse, c’ esteut del cråsse årzeye, ki saetcheut sol rodjåsse. — Paul Renson (fråze rifondowe).
- Avår la, c’ est totès cråssès teres.
- (mot des cinsîs) bén ansinêye, tot djåzant d’ ene tere.
- I fjhènt rûtyî l’ tracteur po dismoujhner les framoujhes et stårer les cous d’ flate foû des cråssès taetches. — Roland Georges (fråze rifondowe).
Ratourneures
- crås come ene lote, crås come on tchén d’ botchî, crås come ene cwaye (SpG1 l° 1434), crås come on moenne
- i n’ fåt nén touwer tot çk’ est crås
- on bea gros crås gris tchet avou ene bele grosse cråsse grijhe cawe: toitche-linwe.
- cåzer del cråsse linwe: cåzer tot djhant ch estô d’ ss.
- vo m’ la crås avou ça : vo m’ la bén avancî (tot djåzant, årvier : dji n’ su nén avancî do tot).
- Dji n’ esteu nén pus avancî ni nén pus crås. — Guillaume Smal.
- Mågré tot l’ må k’ i s’ avént dné, i n’ estént pus crås. — E. Sullon.
- des crås iys : des lanwoureus iys, ki vôrént bén li ci k’ i waitnut. F. yeux langoureux.
Parintaedje
Mots d’ aplacaedje
- crås bådet (a crås bådet), crås vea (a crås vea)
- crås boyea
- crås bwès / crås bos
- crås-cindrén (O0)
- crås cou (O0)
- crås djoûs (E165)
- crås lård (E165)
- crås mårdi
- crås moron (O0)
- crås mosset, cråsse fenaesse, cråsse foye, cråsse poye, cråsse poyete, cråsse raecene, cråsse yebe
- crås moulet
- crås seur (noûmot, fr. "acide gras")
- crås souke
- crås stofé
- crås verdon
- Crås Inmna / Crås Invna
Loukîz a : cråsse
Sinonimeye
- (plin d’ cråxhe, po ene djin): gros, spès
- (gros et spès, po ene sacwè): plantiveus
- (måhonteus, po on cåzaedje): crou, nén piké des viers
Rilomêye do mot
Li mot dins on tite di live, di gazete, di soce, di marke
- Li crås sôdård: tite d’ on live da Joseph Dufrane.
Ratournaedjes
gros et plin d’ cråxhe, d’ èn ome
måhonteus, tot djåzant d’ on cåzaedje
Sustantif
crås omrin
- omrinne djin ou biesse avou bråmint del cråxhe.
- Dji n' sai nén pocwè k' on-z î loméve "mon l' Crås".
- C' est ene cråsse, da, vosse djinixhe.
- Ele admiréve la, dvins Bavire Beacôp d' vizaedjes al vénss-mi-cwir, Des crås, des maigues, des årvolous Et des cis k' årént bén volou
- (paskeye di 1743)
- bokets d' ene tchå la k' gn a l' cråxhe (et k' estént veyous come les meyeus bokets dinltins).
- Les djins n' inmèt pus l' crås.
- Metoz mu del tchå sins trop di crås après.
do peur crås (å dzeu) eviè l' trelårdé
Ratourneures
- ene roye di crås, ene roye di maigue ; u: ene voye di crås, ene voye di maigue
- fé dins les crås : ecråxhi des pouceas, des åmeas, di s' mestî, eneviè li ci ki les fwait skepyî et les vinde, djusse sipanis.
- F. engraisser, faire de l' embouche.
- taper crås evoye
- gn a do crås et do trelårdé : gn a d' totes les sôres di djins, des bounes et des mwaijhes.
- end aveur ni crås ni maigue : end aveur di keure.
- C’ esteut èn ome k' end aveut ni crås ni maigue : il esteut etirmint devouwé a s' cåze.
- F. se moquer de tout, n’en avoir cure.
Sinonimeye
Ratournaedjes
ome, biesse avou del cråxhe
Francès : gras (fr)
Adviebe
crås (nén candjåve)
- d' ene manire k' i gn a bråmint do crås.
- I magne crås.
- Ele coujhene crås. — Motî d’ Bastogne (fråze rifondowe).
- d' ene manire a esse bén rpaxhou.
- On tapéve les djins al biesse di Staneu : ele magnive crås !
- grossirmint, croumint.
- I cåze crås. — Motî Gilliard (fråze rifondowe).
Ratournaedjes
crås
- Francès : grassement (fr)
Ortografeyes
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
