Motî Gilliard

Li Motî da Gilliard, ki s' long tite, c' est "Dictionnaire wallon, Niyå d' ratourneures et d' mots walons d' après Moustî et avår la, ramexhnés pa Émile Gilliard" (Niyau d' ratoûrnûres èt d' mots walons d'après Moustî èt avaur la, ramèchenés pa Émile Gilliard), c' est on motî walon francès, sicrît pa Émile Gilliard et k' a vudî e 2007.

Li "Motî Gilliard" sieve di sourdant pol Wiccionaire

coviete)

Ene rawete lomêye «Complément au dictionnaire wallon» a rexhou e 2012.

Il a stî saetchî a 500 egzimplaires.

Il est rprins sol limero [C106] eyet l' rawete dizo l' [C107] dins l' Djivêye des motîs do walon.

Contnou

• Les mots classikes do namurwès sont rprindous, come di djusse. Cabén k' i n' soeyexhe nén, diyalectolodjicmint, di Moustî (come djivå). Mins adon, i dene li respondant mot a Moustî (cial : tchiminêye).
• sacwants noûmots calkés enawaire do francès, aprume dins li "rawete" di 2012. I dene des calcaedjes setchs, minme po des foninmes nén walons come dins  : ping-pong (pignponk).
• I revoye les [[viebes a leu codjowaedje dins s' live di codjowaedjes.

Ortografeye

• eploye li scrijha au po les longs O, soeye-t i respondant å betchfessî å (niyau), soeye-t i des calcaedjes del cawete francesse -eau (rabatau).
• ni rprind nén li scrijha aî des Relîs namurwès, mins ê.
• eploye li scrijha ë po on long ê (ɛː) saetchant sol son ɛ̃.^[1]
• li scrijha én est metou po tos les sons do betchfessî én, mins eto pol son in.
• li son K n' est nén todi ehåyî, çou ki dene des disloyances divintrinnes come po "maka" (maca) et macasse ki c' est l' minme bodje "make", avou deus cawetes ki cmincèt pa A (cawete -a & cawete -asse).
• li son yod, al tiesse do mot, est scrît "i", et nén "y" : «ieû» (yeu).

Sourdants

Il eploye bråmint des fråzes d' oteurs (di tos l' payis d' Nameur) po-z espliker ses mots. Cwand i cite ces djins la, i mostere li rahouca do tecse.

Des côps, portant, i rprind des fråzes etires foû do Motî Léonard, sins citer l' sourdant. Metans a "loyûre", li fråze «Po les pikeures di vipere, fé ene loyeure pus hôt et fé sonner comifåt» est rprinjhe di Linåd, p. 144, mins riscrîte avou l' ortografeye Gilliard.

Pareymint a rabatea, la ki l' fråze provént do motî Pirsoul.

Djudjmint sol motî Gilliard

• Onk des meyeus motîs do walon, aprume pol walon do Mitan (Tiri Dumont).
• Ci n' est nén fok ene usteye po les linwincieus, c' est eto on djårdén ahåyant po les råvions et l' mådjinåcion, di cåze di s' nouzome moncea d' egzimpes foû des Belès Letes (Jean Lechanteur).^[2]
• Li motî Gilliard a stî ene ouve atuzlêye so des dijhinnes d' anêyes (…). C' est, sins nole dotance, on novea monumint do diccionairaedje do walon do Mitan (Jean Germain).^[3]

Sourdants et pî-notes

1. adon ki ci scrijha la est eployî, e minme trevén, avou l' minme sistinme di riscrijhaedje Feller, pa des mimbes del minme sincieuse soce (li SLLW) pol son ə (metans dins C65 ou dins l' gazete e walon «Li Soverdea»)
2. e francès dins Wallonnes, 2/2008
3. e francès dins « La lexicographie namuroise. Deux siècles de dictionnaires et de glossaires wallons en province de Namur », dins Joseph Dewez, Jean Germain, Émile Gilliard & Bernard Louis, Le Centième anniversaire des Rèlîs namurwès, Lidje, SLLW, « Memwere walone », lº 14, 2011, p. 92.