From Wikipedia, the free encyclopedia
Jean Guillaume, c' esteut on scrijheu et rcwereu sol walon.
Skepiaedje | 28 d' octôbe 1918, Fosse-li-Veye |
---|---|
Moirt | 9 di fevrî 2001, Nameur |
Nåcionålité | Bedje |
Activités | scrijheu, professeu d' univiersité, romanisse |
Il a skepyî e 1918 a Fosse ey a morou e 2001. On l' lome å pus sovint: "li pere Guillaume".
Dins l' civil, il esteut djezwite, et professeur d' univiersité, a Lovén, pu a Nameur.
Come sicrijheu, a-st eplaidî: des ramexhnêyes di rimeas: «Disk' å solea» (1947), "Gregnes d' awousse" (1949), «Årzeye» (1951). Ces bokets la eyet des noveas fourît rashonnés divins «Œuvres Poétique Wallonnes» (1989). On dierin rascodaedje, «Padrî les hourêyes» a stî rpubliyî après s' moirt (2001 & 2012), et tos ses scrijhaedjes, k' i lét lu-minme, ont stî metous so troes plakes lazer (2003).
Li Djan Guillaume a pår candjî l' livea estetike del powezeye walone, tot bastixhant ses powinmes so des imådjes, nén so des accions, avou on stîle foirt ramassé: nén on mot d' trop. Å cmince, ci fourit ene pitite revolucion, et cwand il a prezinté ses prumîs bokets azès Relîs Namurwès, i s' a fwait rwaitî d' cresse.
Mins bénrade, ene trope di pus djonnes fijheus d' rimeas d' après Nameur (Georges Smal, Victor George, Émile Gilliard, Lucien Somme) si vont fé ecoraedjî et rcoridjî på Djan Guillaume.
Les sudjets da J. Guillaume, c' est l' vicaedje en on viyaedje té k' i l' a cnoxhou cwand il aveut moens ki 12 ans. Por lu, li walon esteut aloyî a ç' civilizåcion la. Si n' a-t i måy divizé, dins ses scrijhaedjes e walon, di bokets di s' veye come grande djin, a Lovén, Nameur u a l' etrindjir (Itåleye).
Come ricwereu sol walon, Djan Guillaume a studyî et-z eplaidî les ouves da Michel Renard, Georges Willame eyet Franz Dewandelaer, troes scrijheus d' après Nivele.
Foû do walon, esteut eto on fén corwaiteu di des powezeyes e francès, inte di zeles, les cenes da Nerval eyet Van Lerberghe.
tot seu dins l' oto di s' pa, k' i fjheut ene froedeure di tchén, Djan, 10 ans, voet passer on mo ptit etermint, dins on ptit hamtea, å mitan des tchamps
Li powezeye da Jean Guillaume est dandjreus li cene k' est li dpus addé les ptitès djins, tot s' siervant li dpus d' leu cauzaedje.[1]
Les tinmes sont les cis do monde des viyaedjes, aprume d' ene cinse.
Mins pacô, li scrijheu rishonne a on terorisse, distrujheu pol seu plaijhi d' distrure…
…foircixheu d' comere…
…et al fén, camicåze.
Li Pere Guillaume a todi dit qui l' walon esteut moirt avou ses djins.[1]
Dins l' responda a Pierrot Dufaux (plake 1 des eredjistrumints d' ses ouves), i ricnoxhe k' i n' såreut cåzer walon divant les djins k' i n' kinoxhe nén (pår el radio). Dins s' tiesse, li walon est assoçné a on monde k' a disparexhou. C' est dansdreus ciste idêye la k' i mostere, dins «Padrî les hourêyes» divins ces vers ci (p. 20) :
Evoye tos les nos : Zande, Felisse;
Gn a pus d' "ké novele" ou d' "kediss"
Kî vloz k' on atôtche e tournant ?
Pus ene djin po lyi dire "moman".
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.