Pavlo Skoropadsküy

Hiel ‚Pavlo Petrovüc Skoropadsküy’ (Lukrayänapüko: ‚Павло́ Петро́вич Скоропа́дський’; ma featonatam nolavik: ‚Pavlo Petrovyč Skoropads’kyj’; pemotöl tü 1873, mayula d. 15^id tö ‚Wiesbaden’, edeadöl tü 1945, prilula d. 26^id tö ‚Metten’, in Deutän) äbinom bolitan Lukrayänik, kel de prilul jü dekul yela: 1918 ‹ äbinom tatacif (‚hetman’) tata Lukrayänik (‚Українська Держава’) fa Deutän pifünöla.^[1]

Pavlo Skoropadsküy

Moted:	3 mayul 1873 Wiesbaden
Deadam:	26 prilul 1945 Metten[*]
Cal(s):	himilitan[*], hibolitan[*], hidipan[*]
Tatät(s):	Lämporän Rusänik[*]
Matan(s):	Oleksandra Skoropadska[*]
Cil(s):	Mariya Skoropadska[*], Yelyzaveta Skoropadska[*], Danylo Skoropadskyi[*], Olena Ott-Skoropadska[*]
Pal(s):	Petro Skoropadsky[*], Q104514395[*]
Dispenäd:

Reigatim

El ‚Skoropadsküy’ ko lampör Deutäna: ‚Wilhelm II’ ‹ in ‚Berlin’ (1918).

Volakrig balid äfinikon in Lofüda⸗Yurop dub püd di ‚Bräst-Litovsk’, pädispenöl in mäzul yela: 1918. Sekü baläd at nämäds zänik, pato Deutän, ädagetons gitäti ad koupön Lukrayäni. Tü del 29^id prilula Deutänans ästitons guveranefi pluuneplu monäkiki, päciföli fa el ‚hetman’ sonemik: ‚Pavlo Skoropadsküy’: nouban, gretaglunidalaban ä general Lukrayänik, pimotöl tö ‚Wiesbaden’ in Deutän ed idaglöföl in ziläk: ‚Poltava’. El ‚hetman’ ibinon titul vönadik büdala kosakas Lukrayänas jü tumyel XVIIIid.

Guveranef ela ‚Skoropadsküy’ cifiko äjuiton stüti glunidalabanas, kosakas e slopanas paleta stabalonik⸗demokratimik Rusänika, ab ästadon nefleniko lo Pöparepüblik Lukrayänik (‚UNR’), kel otyeliko istetön oki nesekidiki tü del 25^id yanula in ‚Küyiv’. Zänakonsälalef, kel jü ettim ijäfidon as dail ela ‚UNR’, pälikiton, lons fa on pilonöfüköls äsädunons, ministerans valik ela ‚UNR’ äsäcälons, e gasedemisänsur änüdugon.

Dü reigatim ela ‚Skoropadsküy’ mödikos pädunon ön jäfüd kuliva e tida. Samo, äbüadom füni anikas niveras Lukrayänik, bevü votiks in ‚Kamyanäz-Podilsküy’ e ‚Küyiv’. Päfunons i kadäm nolavas Lukrayänik, bukemöp netik, tataragivs, dramateat e tatamused, äsi gümnads Lukrayänik plu 150.^[2] Too öklüdädos, das period reiga omik no äbinon mödikum ka süfül brefik in jenotem. Änepöpedikümom oki dub sekid oka de Deutän äsi bolit feilimik dakipiälik. Vifiko po peräd Deutäna in Vesüda⸗Yurop ün novul yela: 1918 ‹ reig ela ‚Skoropadsküy’ äfinikon. Tü del 14^id dekula guvanef büfik nulik, paciföl fa hiels ‚Volodümür Vünnücänko’ e ‚Sümon Pätlyura’, ädönustidon Pöparepübliki Lukrayänik. El ‚Skoropadsküy’ ämutom klänedön oki, posä äfugom lü ‚Berlin’.

Xil

Se Deutän el ‚Skoropadsküy’ äfünom eli „Balatam Lukrayänik bodiprodanas⸗tatimanas” (‚Український союз хліборобів-державників’). Ästeifülom ad balön xiläbis Lukrayänik e gaenön stuti pro legüikam reiga kobädimik in Lukrayän. Dü yels sököl äblebom dunik as cif mufa monäkimanas Lukrayänik. Timü volakrig telid no äbaisenälom netasogädimanis. Güamo leigodü el „noganükam netimanas Lukrayänik” (‚Організація українських націоналістів’, OUN) no äkredom, das Deutäns ödönustidons nesekidi Lukrayäna. Ästeifom ye, das dajäfans ela ‚OUN’ äs hiels ‚Stepan Bandera’, ‚Yaroslav Stäzko’ ed ‚Andriy Mälnük’ älibükons se zänädaleseatöps Deutänik.^[1] Tü 1945, prilula d. 16^id el ‚Skoropadsküy’ pävunom deadoviko sekü boumatatak, kel änosüökon stajoni in ‚Plattling’ in Bayän. Pos dels anik ädeadom kodü vuns oka in malädanöp kleuda in ‚Metten’. Päsepülom pö deadanöp in ‚Oberstdorf’.^[3]

Magodem

• 
  El ‚Pavlo Skoropadsküy’ ko jimatan obik: ‚Olexandra Durnovo’ ‹ ün 1897.
• 
  El ‚Skoropadsküy’ ün 1904.
• 
  As konulan milita lampöräna Rusänik.
• 
  El ‚Skoropadsküy’ ün 1918.

• 
  ‚Skoropadsküy’: el ‚hetman’ Lukrayäna ‹ ko fizirs omik.
• Hiels ‚Skoropadsküy’ e ‚Wilhelm II’: lampör Deutäna ‹ smoköms zigarüli.

• 
  Sepül ela ‚Skoropadsküy’ in ‚Oberstdorf’.
• 
  Mebaston in Küyiv.

Literat

• П. Скоропадський: Спогади, кінець 1917 – грудень 1918. Küyiv, 1995. ISBN: 5770208457.
• Микола Пасіка, Михайло Карпишин, Теофіль Коструба: За велич нації. У двадцяті роковини відновлення української гетьманської держави. Lviv, 1938; New York, 1955.

Noets

1. Skoropadsky, Pavlo. Internet Encyclopedia of Ukraine.
2. Hetman government. Internet Encyclopedia of Ukraine.
3. Могила гетьмана П.П.Скоропадського. Прадідівська слава.

Dugans Lukrayäna sis yel 1917
Pöparepüblik Lukrayänik	Presidan zänacäma: Müqaylo Hrujävsküy (1917-1918)
Tat Lukrayänik	El ,hetman’: Pavlo Skoropadsküy (1918)
Pöparepüblik Lukrayänik	Cifs dilekanefa: Volodümür Vünnücänko (1918-1919) • Sümon Pätlyura (1919-1920)
Pöparepüblik Vesüda⸗Lukrayänik	Presidal: Yävhän Petrujevüc (1918-1919)
Sovyätarepüblik Sogädimik Lukrayänik	Lesekretans ü sekretans balid Paleta Kobädimik Lukrayäna: Yuriy Pyatakov (1919) • Stanislav Kosior (1919-1920) • Vyaceslav Molotov (1920-1921) • Feliks Kon (1921) • Dmütro Manuyilsküy (1921-1923) • Emanuyil Kviring (1923-1925) • Lasar Kaganovic (1925-1928) • Stanislav Kosior (1928-1938) • Nikita Qrujcov (1938-1947) • Lasar Kaganovic (1947) • Nikita Qrujcov (1947-1949) • Leonid Mälnikov (1949-1953) • Olexiy Kürücänko (1953-1957) • Mükola Pidhornüy (1957-1963) • Petro Jeläst (1963-1972) • Volodümür Jcärbüzküy (1972-1989) • Volodümür Ivajko (1989-1990) • Stanislav Huränko (1990-1991)
Lukrayän nesumätik	Cif tataguvanefa: Yaroslav Stäzko (1941)
Lukrayän nensekidik	Presidals: Leonid Kravcuk (1991-1994) • Leonid Kucma (1994-2005) • Viktor Yujcänko (2005-2010) • Viktor Yanukovüc (2010-2014) • Olexandr Turcünov (2014) • Petro Porojänko (2014-2019) • Volodümür Selänsküy (sis 2019)