Xuân Thủy (huyện)

Xuân Thủy là một huyện cũ thuộc tỉnh Nam Hà, có thời gian thuộc tỉnh Hà Nam Ninh, sau thuộc tỉnh Nam Định.

Đối với các định nghĩa khác, xem Xuân Thủy (định hướng).

Huyện được thành lập ngày 22 tháng 12 năm 1967 trên cơ sở hợp nhất huyện Xuân Trường và huyện Giao Thủy, khi đó thuộc tỉnh Nam Hà.

Phía Bắc giáp 2 huyện Vũ Thư và Kiến Xương của tỉnh Thái Bình (ranh giới là sông Hồng), phía Nam giáp huyện Hải Hậu, phía Đông giáp vịnh Bắc Bộ, phía Tây giáp huyện Nam Ninh (ranh giới là sông Ninh Cơ).

Khi hợp nhất, huyện Xuân Thủy có 54 xã: Bạch Long, Giao An, Giao Bình, Giao Châu, Giao Hà, Giao Hải, Giao Hiếu, Giao Hòa, Giao Hoan, Giao Hoành, Giao Hồng, Giao Hùng, Giao Hương, Giao Lạc, Giao Lâm, Giao Long, Giao Minh, Giao Nhân, Giao Phong, Giao Sơn, Giao Tân, Giao Thắng, Giao Thanh, Giao Thiện, Giao Thuận, Giao Tiến, Giao Xuân, Giao Yến, Xuân An, Xuân Bắc, Xuân Châu, Xuân Đài, Xuân Dương, Xuân Hải, Xuân Hòa, Xuân Khu, Xuân Kiên, Xuân Lạc, Xuân Nam, Xuân Nghĩa, Xuân Nghiệp, Xuân Ngọc, Xuân Phong, Xuân Phú, Xuân Phương, Xuân Tân, Xuân Thành, Xuân Thiện, Xuân Thọ, Xuân Thượng, Xuân Thủy, Xuân Tiên, Xuân Tiến, Xuân Trung.

Ngày 18 tháng 3 năm 1968, sáp nhập thôn Quân Lung thuộc xã Xuân Dương vào xã Xuân Nam, sáp nhâp phần còn lại của xã Xuân Dương vào xã Xuân Hòa.^[1]

Ngày 28 tháng 3 năm 1969, hợp nhất xã Giao Hòa và xã Giao Bình thành một xã lấy tên là xã Bình Hòa; hợp nhất xã Giao Hoan và xã Giao Hiếu thành một xã lấy tên là xã Giao Thịnh; hợp nhất ba xã Giao Hùng, Giao Tiến, Giao Thắng thành một xã lấy tên xã Giao Tiến; hợp nhất xã Xuân Nghĩa và xã Xuân Lạc thành một xã lấy tên là xã Xuân Ninh; hợp nhất xã Xuân Thọ và xã Xuân Nghiệp thành một xã lấy tên là xã Thọ Nghiệp; hợp nhất xã Xuân Khu, xã Xuân Tiên và xã Xuân Thiện thành xã Xuân Hồng.

Ngày 21 tháng 8 năm 1971, hợp nhất xã Giao Hoành và xã Giao Sơn thành một xã lấy tên là xã Hoành Sơn; giải thể xã Xuân An, sáp nhập thôn Xuân Bảng của xã Xuân An vào xã Xuân Hải và đổi tên xã Xuân Hải thành xã Xuân Hùng, sáp nhập thôn An Cư của xã Xuân An vào xã Xuân Nam và đổi tên xã Xuân Nam thành xã Xuân Vinh.

Năm 1973, giải thể xã Giao Minh để sáp nhập vào xã Giao Châu và xã Giao Tân; hợp nhất xã Giao Hồng và Giao Thuận thành một xã lấy tên là xã Hồng Thuận.

Ngày 27 tháng 12 năm 1975, hai tỉnh Nam Hà và Ninh Bình hợp nhất thành tỉnh Hà Nam Ninh, huyện Xuân Thủy thuộc tỉnh Hà Nam Ninh.

Ngày 1 tháng 4 năm 1986, thành lập thị trấn Ngô Đồng, thị trấn huyện lỵ huyện Xuân Thủy trên cơ sở 141,25 ha diện tích tự nhiên của xã Bình Hòa; 72,46 ha diện tích tự nhiên của xã Hoành Sơn và 2,02 ha diện tích tự nhiên của xã Xuân Phú.

Ngày 12 tháng 8 năm 1991, huyện Xuân Thủy thuộc tỉnh Nam Hà vừa được tái lập.

Đầu năm 1996, đơn vị hành chính của huyện Xuân Thủy gồm thị trấn Ngô Đồng và 41 xã: Bạch Long, Bình Hòa, Giao An, Giao Châu, Giao Hà, Giao Hải, Giao Hương, Giao Lạc, Giao Lâm, Giao Long, Giao Nhân, Giao Phong, Giao Tân, Giao Thanh, Giao Thiện, Giao Thịnh, Giao Tiến, Giao Xuân, Giao Yến, Hoành Sơn, Hồng Thuận, Thọ Nghiệp, Xuân Bắc, Xuân Châu, Xuân Đài, Xuân Hòa, Xuân Hồng, Xuân Hùng, Xuân Kiên, Xuân Ngọc, Xuân Ninh, Xuân Phong, Xuân Phú, Xuân Phương, Xuân Tân, Xuân Thành, Xuân Thượng, Xuân Thủy, Xuân Tiến, Xuân Trung, Xuân Vinh.

Ngày 6 tháng 11 năm 1996, huyện Xuân Thủy thuộc tỉnh Nam Định vừa được tái lập.

Ngày 26 tháng 2 năm 1997, huyện Xuân Thủy lại được tách trở lại như trước khi hợp nhất, thành 2 huyện Xuân Trường và Giao Thủy:

• Huyện Giao Thủy có 2 thị trấn: Ngô Đồng (huyện lỵ) và Quất Lâm và 20 xã: Bạch Long, Bình Hòa, Giao An, Giao Châu, Giao Hà, Giao Hải, Giao Hương, Giao Lạc, Giao Lâm, Giao Long, Giao Nhân, Giao Phong, Giao Tân, Giao Thanh, Giao Thiện, Giao Thịnh, Giao Tiến, Giao Xuân, Giao Yến, Hoành Sơn, Hồng Thuận.
• Huyện Xuân Trường có 19 xã: Thọ Nghiệp, Xuân Bắc, Xuân Châu, Xuân Đài, Xuân Hòa, Xuân Hồng, Xuân Kiên, Xuân Ngọc, Xuân Ninh, Xuân Phong, Xuân Phú, Xuân Phương, Xuân Tân, Xuân Thành, Xuân Thượng, Xuân Thủy, Xuân Tiên, Xuân Trung, Xuân Vinh.

Tham khảo

1. Quyết định số 89-NV năm 1968