Lãnh thổ tự trị

Có nhiều quốc gia vì muốn duy trì toàn vẹn lãnh thổ trước những đòi hỏi về tự quyết hoặc độc lập của dân tộc bản địa (indigenous) hay sắc tộc (ethnic) đôi khi áp đặt hoặc đề nghị cho quyền tự trị giới hạn đến những khu vực như vậy (ví dụ: Greenland).

Kể từ khi kết thúc Chiến tranh thế giới thứ nhất, có xu hướng trong phôi thai nhưng ngày gia tăng các cường quốc thực dân dựng lên các vùng tự trị giới hạn để thay đổi cái nhìn của thế giới về việc bóc lột và vơ vét các lãnh thổ bị trị. Áp lực thế giới đòi giải phóng các thuộc địa như thế là tâm điểm của Hiến chương Đại Tây Dương, Hiến chương Liên hiệp quốc và cuối cùng là Giải pháp 1514 và 1541 của Đại hội đồng Liên hiệp quốc được ký vào năm 1960. Khi việc thực thi xóa bỏ chế độ thuộc địa và thúc đẩy quyền tự quyết như được diễn tả trong giải pháp của Liên hiệp quốc dần dần trở nên uổng phí về thời gian và mất đi ý nghĩa về chính trị thì các cường quốc thực dân của thế kỷ 21 như Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa và Cộng hòa Indonesia đáng lẽ nên tiếp tục khơi dậy sự ủng hộ của cộng đồng thế giới trong việc xóa bỏ thuộc địa các lãnh thổ như vậy^{[cần dẫn nguồn]}.

Tại Indonesia, một nhà báo ly khai đã phát biểu: "Tự trị là kế sách cuối cùng của thực dân khắp nơi để duy trì lãnh thổ thuộc địa và cũng là chiến lược lừa bịp để che đậy việc thực dân hóa của họ"^[1].

Sau đây là danh sách liệt kê các lãnh thổ tự trị theo từng quốc gia.

 Trung Quốc

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Hồng Kông	Vùng lãnh thổ có quy chế quốc gia
Ma Cao	Vùng lãnh thổ có quy chế quốc gia
Tân Cương	Khu tự trị, mức độ thấp
Khu tự trị Tây Tạng	Khu tự trị, mức độ thấp
Quảng Tây	Khu tự trị, mức độ thấp
Nội Mông	Khu tự trị, mức độ thấp
Ninh Hạ	Khu tự trị, mức độ thấp

 Gruzia

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Abkhazia	Cộng hòa tự trị, mức độ trung bình, phần lớn lãnh thổ đã đơn phương tuyên bố độc lập
Adjara	Cộng hòa tự trị, mức độ trung bình
Nam Ossetia	Chuyển sang Cộng hòa tự trị, mức độ thấp, phần lớn lãnh thổ đã đơn phương tuyên bố độc lập

 Phần Lan

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Quần đảo Åland	Tỉnh tự trị, mức độ cao

 Nga

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Dagestan	Cộng hòa, mức độ trung bình
Adygea	Cộng hoà, mức độ thấp có thể nhập vào tỉnh
Cộng hòa Altai	Cộng hoà, mức độ thấp có thể nhập vào tỉnh
Chechnya	Cộng hòa, mức độ thấp
Ingushetia	Cộng hoà, mức độ thấp có thể nhập vào tỉnh
Mordovia	Cộng hòa, mức độ thấp
Mari-El	Cộng hòa, mức độ thấp
Kabardino-Balkaria	Cộng hòa, mức độ trung bình
Kalmykia	Cộng hoà, mức độ thấp có thể nhập vào tỉnh
Karachay-Cherkessia	Cộng hòa, mức độ trung bình
Cộng hòa Kareliya	Cộng hòa, mức độ thấp
Komi	Cộng hoà, mức độ thấp có thể nhập vào tỉnh
Bashkortostan	Cộng hòa, mức độ trung bình
Buryatia	Cộng hoà, mức độ thấp có thể nhập vào tỉnh
Tatarstan	Cộng hòa, mức độ cao
Sakha	Cộng hòa, mức độ trung bình
Khakassia	Cộng hòa, mức độ thấp
Tuva	Cộng hòa, mức độ trung bình
Udmurtia	Cộng hòa, mức độ thấp
Bắc Ossetia-Alania	Cộng hòa, mức độ trung bình
Chuvashia	Cộng hòa, mức độ trung bình

 Tây Ban Nha

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Xứ Basque	Cộng đồng tự trị, mức độ cao
Catalunya	Cộng đồng tự trị, mức độ cao
Quần đảo Canaria	Cộng đồng tự trị, mức độ thấp
Ceuta	Thành phố tự trị, mức độ thấp
Melilla	Thành phố tự trị, mức độ thấp
Galicia	Cộng đồng tự trị, mức độ trung bình

 Ý

Vùng tự trị	Mức độ tự trị
Thung lũng Aosta	Khu tự trị, mức độ trung bình
Sicilia	Khu tự trị, mức độ trung bình
Friuli-Venezia Giulia	Khu tự trị, mức độ trung bình
Sardegna (Sardinia)	Khu tự trị, mức độ cao
Dòng Chiến sĩ Toàn quyền Malta	Mức độ cao, bán tự trị được trao vào 1971 (Sovereign Military Order of Malta)
Trentino-Nam Tirol	Khu tự trị, mức độ cao (Trentino-Alto Adige/Südtirol)

 Bồ Đào Nha

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Açores	Khu tự trị, mức độ trung bình
Madeira	Khu tự trị, mức độ cao

 Anh Quốc

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Bắc Ireland	Cộng hòa, mức độ cao
Scotland	Quốc gia, mức độ cao
Wales	Lãnh xứ, mức độ cao

 Antille thuộc Hà Lan

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Bonaire	Đảo tự trị đến 2009, mức độ trung bình
Curaçao	Đảo tự trị đến 2009, mức độ trung bình
Saba	Đảo tự trị đến 2009, mức độ trung bình
Sint Maarten	Đảo tự trị đến 2009, mức độ trung bình
Sint Eustatius	Đảo tự trị đến 2009, mức độ trung bình

 Indonesia

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Aceh	Lãnh thổ đặc biệt, nhưng không hiệu quả
Papua hay Tây New Guinea	Tỉnh tự trị đặc biệt, nhưng không hiệu quả
Yogyakarta	Vùng đặc biệt, nhưng không hiệu quả

 Comoros

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Anjouan	Cộng hòa tự trị, mức độ trung bình
Grand Comore	Đảo tự trị, mức độ thấp
Moheli	Đảo tự trị, mức độ trung bình

 Đan Mạch

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Quần đảo Faroe	Khu tự trị, mức độ cao
Greenland	Khu tự trị, mức độ cao

 Pakistan

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Azad Kashmir	Cộng hòa Hồi giáo, mức độ trung bình

 Hy Lạp

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Núi Athos	Bang Monastic tự trị, mức độ cao

 Papua New Guinea

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Bougainville	Tỉnh tự trị, mức độ thấp

 Pháp

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Corse	Lãnh thổ hợp địa, mức độ thấp

 Ukraina

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Krym	Cộng hòa tự trị, mức độ trung bình, đã trưng cầu dân ý sáp nhập vào Liên bang Nga

 Moldova

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Găgăuzia	Khu tự trị, mức độ trung bình
Transnistria	Đơn vị lãnh thổ tự trị, mức độ cao, phần lớn lãnh thổ đã đơn phương tuyên bố độc lập

 Iraq

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Kurdistan	Khu tự trị, mức độ trung bình

 Ấn Độ

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Jammu và Kashmir	Khu tự trị, mức độ trung bình

 Hàn Quốc

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Jeju-do	Tỉnh tự trị, mức độ trung bình

 Uzbekistan

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Qaraqalpaqstan	Cộng hòa, mức độ thấp

 Serbia

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Kosovo	Tỉnh tự trị, mức độ cao, đã đơn phương tuyên bố độc lập
Vojvodina	Tỉnh tự trị, mức độ trung bình

 Philippines

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Bangsamoro	Khu tự trị, mức độ trung bình

 Azerbaijan

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Nakhchivan	Cộng hòa tự trị, mức độ trung bình
Nagorno-Karabakh	Đang phát triển

 Nicaragua

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Zelaya	Khu tự trị, mức độ trung bình

 Mauritius

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Rodrigues	Đảo tự trị, mức độ thấp

 Fiji

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Rotuma	Vùng phụ thuộc, mức độ thấp

 Bosna và Hercegovina

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Cộng hòa Srpska	Cộng hòa, mức độ trung bình

 Bỉ

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Wallonie	Vùng, mức độ trung bình

 Tanzania

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Zanzibar	Đảo tự trị, mức độ trung bình

 Kiribati

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Banaba	Đảo tự trị, không hữu hiệu

 Grenada

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Carriacou và Tiểu Martinique	Phụ thuộc, không hữu hiệu

 Guinea Xích Đạo

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Annobon	Tỉnh đang phát triển

 Angola

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Cabinda	Tỉnh đang phát triển

 Chile

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Đảo Phục Sinh	Đảo xa, đang phát triển

 Somalia

Tên vùng tự trị	Mức độ tự trị
Puntland	Vùng đang phát triển
Somaliland	Vùng đang phát triển đòi ly khai