Danh sách 72 nhân vật được ghi tên trên tháp Eiffel

Trên tháp Eiffel, Gustave Eiffel đã cho ghi tên 72 nhà khoa học, kỹ sư và nhà công nghiệp, những người làm rạng danh nước Pháp từ 1789 đến 1889.^[1] Các chữ cái được in nổi, cao 60 cm, ở bốn mặt ngoài tầng 2 của tháp. Sau một thời gian bị sơn phủ khoảng đầu thế kỷ 20, đến năm 1986 và 1987, Công ty khai thác tháp Eiffel đã khôi phục lại các dòng chữ này.^[2]

Vị trí dòng chữ ở mặt ngoài tầng hai

Hầu hết các nhân vật được ghi danh là thành viên của Viện hàn lâm khoa học Pháp. Tất cả 72 người đều có sự liên hệ chặt chẽ với nước Pháp và hầu hết là người Pháp. Một vài trong số đó sinh ở nước ngoài. Ngoài ra còn có thể thấy một số lượng lớn nhân vật từ Trường Bách khoa Paris—chủ yếu là sinh viên và một vài giáo viên—chiếm khoảng gần nửa danh sách.

Danh sách

Phía Trocadéro

Số	Chân dung	Tên ghi trên tháp	Tên đầy đủ	Sinh – mất	Nghề nghiệp
1		SEGUIN	Marc Séguin	1786 – 1875	Nhà cơ khí
2		LALANDE	Joseph Jérôme Lefrançois de Lalande	1732 – 1807	Nhà thiên văn
3		TRESCA	Henri Tresca	1814 – 1885	Kỹ sư cơ khí
4		PONCELET	Jean-Victor Poncelet	1788 – 1867	Nhà hình học
5		BRESSE	Jacques Antoine Charles Bresse	1822 – 1883	Kỹ sư xây dựng
6		LAGRANGE	Joseph-Louis Lagrange	1736 – 1813	Nhà toán học
7		BELANGER	Jean-Baptiste-Charles-Joseph Bélanger	1790 – 1874	Nhà toán học
8		CUVIER	Georges Cuvier	1769 – 1832	Nhà tự nhiên học
9		LAPLACE	Pierre-Simon Laplace	1749 – 1827	Nhà thiên văn, toán học
10		DULONG	Pierre Louis Dulong	1785 – 1838	Nhà vật lý, hóa học
11		CHASLES	Michel Chasles	1793 – 1880	Nhà toán học
12		LAVOISIER	Antoine Laurent de Lavoisier	1743 – 1794	Nhà hóa học
13		AMPERE	André-Marie Ampère	1775 – 1836	Nhà toán học, vật lý
14		CHEVREUL	Michel Eugène Chevreul	1786 – 1889	Nhà hóa học
15		FLACHAT	Eugène Flachat	1802 – 1873	Kỹ sư
16		NAVIER	Claude Louis Marie Henri Navier	1785 – 1836	Nhà toán học
17		LEGENDRE	Adrien-Marie Legendre	1752 – 1833	Nhà hình học
18		CHAPTAL	Jean-Antoine Chaptal	1756 – 1832	Nhà nông học, hóa học

Phía Grenelle

Số	Chân dung	Tên ghi trên tháp	Tên đầy đủ	Sinh – mất	Nghề nghiệp
19		JAMIN	Jules Célestin Jamin	1818 – 1886	Nhà vật lý
20		GAY-LUSSAC	Joseph Louis Gay-Lussac	1778 – 1850	Nhà hóa học
21		FIZEAU	Hippolyte Fizeau	1819 – 1896	Nhà vật lý
22		SCHNEIDER	Eugène I Schneider	1805 – 1875	Nhà công nghiệp
23		LE CHATELIER	Louis Le Chatelier	1815 – 1873	Nhà hóa học
24		BERTHIER	Pierre Berthier	1782 – 1861	Nhà khoáng vật học
25		BARRAL	Jean-Augustin Barral	1819 – 1884	Nhà nông học, hóa học và vật lý
26		DE DION	Henri de Dion	1828 – 1878	Kỹ sư
27		GOUIN	Ernest Gouin	1815 – 1885	Kỹ sư, nhà công nghiệp
28		JOUSSELIN	Louis Didier Jousselin	1776 – 1858	Kỹ sư
29		BROCA	Paul Pierre Broca	1824 – 1880	Bác sĩ, nhà nhân loại học
30		BECQUEREL	Antoine César Becquerel	1788 – 1878	Nhà vật lý
31		CORIOLIS	Gaspard-Gustave Coriolis	1792 – 1843	Nhà toán học, kỹ sư, nhà khoa học
32		CAIL	Jean-François Cail	1804 – 1871	Nhà công nghiệp, doanh nhân
33		TRIGER	Jacques Triger	1801 – 1867	Kỹ sư địa chất
34		GIFFARD	Henri Giffard	1825 – 1882	Nhà phát minh
35		PERRIER	François Perrier	1833 – 1888	Nhà địa lý học, toán học
36		STURM	Jacques Charles François Sturm	1803 – 1855	Nhà toán học

Phía École Militaire

Số	Chân dung	Tên ghi trên tháp	Tên đầy đủ	Sinh – mất	Nghề nghiệp
37		CAUCHY	Augustin-Louis Cauchy	1789 – 1857	Nhà toán học
38		BELGRAND	Eugène Belgrand	1810 – 1878	Kỹ sư
39		REGNAULT	Henri Victor Regnault	1810 – 1878	Nhà hóa học, vật lý
40		FRESNEL	Augustin Jean Fresnel	1788 – 1827	Nhà vật lý
41		DE PRONY	Gaspard de Prony	1755 – 1839	Kỹ sư
42		VICAT	Louis Vicat	1786 – 1861	Kỹ sư
43		EBELMEN	Jacques-Joseph Ebelmen	1814 – 1852	Nhà hóa học
44		COULOMB	Charles-Augustin de Coulomb	1736 – 1806	Nhà vật lý
45		POINSOT	Louis Poinsot	1777 – 1859	Nhà toán học
46		FOUCAULT	Jean Bernard Léon Foucault	1819 – 1868	Nhà vật lý
47		DELAUNAY	Charles-Eugène Delaunay	1816 – 1872	Nhà thiên văn
48		MORIN	Arthur Morin	1795 – 1880	Nhà toán học, vật lý
49		HAUY	René Just Haüy	1743 – 1822	Nhà khoáng vật học
50		COMBES	Charles Combes	1801 – 1872	Kỹ sư luyện kim
51		THENARD	Louis Jacques Thénard	1777 – 1857	Nhà hóa học
52		ARAGO	Dominique François Jean Arago	1786 – 1853	Nhà thiên văn, vật lý
53		POISSON	Siméon Denis Poisson	1781 – 1840	Nhà toán học
54		MONGE	Gaspard Monge	1746 – 1818	Nhà toán học

Phía Paris

Số	Chân dung	Tên ghi trên tháp	Tên đầy đủ	Sinh – mất	Nghề nghiệp
55		PETIET	Jules Alexandre Petiet	1813 – 1871	Kỹ sư
56		DAGUERRE	Louis Jacques Mandé Daguerre	1787 – 1851	Họa sĩ, nhà vật lý
57		WURTZ	Charles Adolphe Würtz	1817 – 1884	Nhà hóa học
58		LE VERRIER	Urbain Jean Joseph Le Verrier	1811 – 1877	Nhà thiên văn
59		PERDONNET	Jean Albert Vincent Auguste Perdonnet	1801 – 1867	Kỹ sư
60		DELAMBRE	Jean-Baptiste Joseph Delambre	1749 – 1822	Nhà thiên văn
61		MALUS	Étienne Louis Malus	1775 – 1812	Kỹ sư, nhà vật lý và toán học
62		BREGUET	Louis Breguet	1804 – 1883	Nhà vật lý Pháp
63		POLONCEAU	Camille Polonceau	1813 – 1859	Kỹ sư
64		DUMAS	Jean Baptiste André Dumas	1800 – 1884	Nhà hóa học, chính trị gia, viện sĩ
65		CLAPEYRON	Benoît Paul Émile Clapeyron	1799 – 1864	Kỹ sư, nhà vật lý
66		BORDA	Jean-Charles de Borda	1733 – 1799	Nhà toán học, vật lý, chính trị học và hàng hải
67		FOURIER	Jean Baptiste Joseph Fourier	1768 – 1830	Nhà toán học, vật lý
68		BICHAT	Marie François Xavier Bichat	1771 – 1802	Nhà giải phẫu và sinh lý học
69		SAUVAGE	François Clément Sauvage	1814 – 1872	Kỹ sư mỏ
70		PELOUZE	Théophile-Jules Pelouze	1807 – 1867	Nhà hóa học
71		CARNOT	Lazare Nicolas Marguerite Carnot[3]	1753 – 1823	Nhà toán học
72		LAME	Gabriel Lamé	1795 – 1870	Nhà hình học

Chỉ trích

Phụ nữ

Danh sách hoàn toàn thiếu vắng nữ giới, khiến nó bị chỉ trích nặng nề vì không có nhà toán học nữ Sophie Germain, khi những lý thuyết của bà về sự giãn nở đã ảnh hưởng chính tới việc xây dựng tháp.^[4] Nhà viết tiểu sử người Đức Mozans đưa ra nghi vấn Sophie Germain không có tên trong danh sách chỉ vì bà là một phụ nữ.^[5]

Kỹ sư thủy lợi và học giả

Mười bốn kỹ sư thủy lợi và học giả đã được liệt kê trong danh sách, tuy nhiên lại không có sự góp mặt của Henry Philibert Gaspard Darcy—người có những đóng góp chưa đến được với toàn cầu cho đến thế kỉ 20. Những trường hợp thiếu sót khác là Antoine de Chézy—một nhà khoa học kém nổi tiếng hơn, Joseph Valentin Boussinesq—người đi tiên phong trong lĩnh vực nghiên cứu của mình;^[6] và nhà toán học Évariste Galois.

Tham khảo

1. “The 72 Scientists”. La Tour Eiffel. Lưu trữ bản gốc ngày 15 tháng 2 năm 2008. Truy cập 31 tháng 1 năm 2018.Quản lý CS1: bot: trạng thái URL ban đầu không rõ (liên kết)
2. “Noms des 72 savants disposés sur la frise des quatre façades de la Tour Eiffel”. Société nouvelle d'exploitation de la tour Eiffel. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2008.
3. Không nhầm lẫn với con trai ông là Nicolas Léonard Sadi Carnot
4. William P. Berlinghoff & Fernando Quadros Gouvêa (2004). Math Through the Ages: A Gentle History for Teachers and Others. MAA. tr. 52. ISBN 0883857367.Quản lý CS1: sử dụng tham số tác giả (liên kết)
5. M. Osen, Lynn (1975). Women in Mathematics. Cambridge: MIT Press. tr. 92–93. ISBN 0262650096.
6. Chanson, Hubert (13 tháng 4 năm 2009). “Hydraulic Engineering Legends Listed on the Eiffel Tower”. Trong Jerry R. Rogers (biên tập). Great Rivers History: Proceedings and Invited Papers for the EWRI Congress and Great Rivers History Symposium. American Society of Civil Engineers. tr. 1–7. doi:10.1061/41032(344)1. ISBN 978-0-7844-1032-5.

Tài liệu đọc thêm

• “Combien de physiciens et chimistes comporte la liste des 72 savants?” (bằng tiếng Pháp). Académie de Reims. Bản gốc lưu trữ 18 tháng 10 năm 2019. Truy cập 9 tháng 10 năm 2019.
• Georges et Jacques Barral, Histoire populaire des 72 savants dont les noms sont inscrits sur la grande frise de la Tour Eiffel, Nhà xuất bản J.Mersch, 1889.
• William P. Berlinghoff, Fernando Quadros Gouvêa. Math Through the Ages: A Gentle History for Teachers and Others. MAA, 2004, trang 52. ISBN 0-88385-736-7.

Liên kết ngoài

• Les 72 savants trên trang chính thức của tháp Eiffel

"Danh sách 72 nhân vật được ghi tên trên tháp Eiffel" là một danh sách chọn lọc của Wikipedia tiếng Việt. Mời bạn xem phiên bản đã được bình chọn vào ngày 20 tháng 10 năm 2019 và so sánh sự khác biệt với phiên bản hiện tại.