Chromi(VI) oxide

Chromi(VI) Oxide, hay Chromi trioxide (tiếng Anh: Chromium trioxide) là một hợp chất vô cơ với công thức CrO₃. Nó là Oxide axit của axit Chromiic, và đôi khi được bán trên thị trường dưới cùng một tên.^[5] Hợp chất này có dạng đỏ hơi tím rắn dưới điều kiện khan, màu cam sáng khi ướt, đều tan trong nước và bị thủy phân. Hàng ngàn tấn Chromi(VI) Oxide được sản xuất hàng năm, chủ yếu cho mạ điện. Chromi(VI) Oxide là một chất oxy hóa mạnh và bị nghi ngờ là chất gây ung thư.

Chromi(VI) oxide
Cấu trúc của Chromi(VI) Oxide
Mẫu Chromi(VI) Oxide khan
Danh pháp IUPAC	Chromi trioxide
Tên khác	Chromiic anhydride
Nhận dạng
Số CAS	1333-82-0
PubChem	14915
ChEBI	48240
Số RTECS	GB6650000
Ảnh Jmol-3D	ảnh
SMILES	đầy đủ O=[Cr](=O)=O
InChI	đầy đủ 1/Cr.3O/rCrO3/c2-1(3)4
ChemSpider	14212
UNII	8LV49809UC
Thuộc tính
Công thức phân tử	CrO3
Khối lượng mol	99,9962 g/mol
Bề ngoài	chất rắn đỏ đậm dễ chảy
Mùi	Không mùi
Khối lượng riêng	2,7 g/cm³ (20 ℃)[1]
Điểm nóng chảy	197 °C (470 K; 387 °F) [1]
Điểm sôi	250 °C (523 K; 482 °F) (phân hủy)[1]
Độ hòa tan trong nước	164,8 g/100 mL (0 ℃) 169 g/100 mL (25 ℃)[1] 172,6 g/100 mL (40 ℃) 198,1 g/100 mL (100 ℃)[2]
Độ hòa tan	Hòa tan trong H2SO4, HNO3, (C2H5)2O, CH3COOH, aceton
MagSus	+40·10-6 cm³/mol[1]
Nhiệt hóa học
Enthalpy hình thành ΔfHo298	-589,3 kJ/mol[3]
Entropy mol tiêu chuẩn So298	73,2 J/mol·K[4]
Các nguy hiểm
Phân loại của EU	O T+ N Carc. Cat. 1 Muta. Cat. 2 Repr. Cat. 3
NFPA 704	0 3 1
Chỉ dẫn R	R45, R46, R9, R24/25, R26, R35, R42/43, R48/23, R50/53, R62
Chỉ dẫn S	S53, S45, S60, S61
LD50	80 mg/kg (rats, oral)[5]
Ký hiệu GHS	[6]
Báo hiệu GHS	Nguy hiểm
Chỉ dẫn nguy hiểm GHS	H271, H301, H311, H314, H317, H330, H334, H340, H350, H361, H372, H410[6]
Chỉ dẫn phòng ngừa GHS	P201, P220, P260, P273, P280, P284[6]
Trừ khi có ghi chú khác, dữ liệu được cung cấp cho các vật liệu trong trạng thái tiêu chuẩn của chúng (ở 25 °C [77 °F], 100 kPa). Tham khảo hộp thông tin

Sản xuất, cấu trúc và những phản ứng cơ bản

Chromi(VI) Oxide được tạo ra bằng cách cho natri Chromiat hay natri điChromiat với axit sunfuric:

H₂SO₄ + Na₂Cr₂O₇ → 2CrO₃ + Na₂SO₄ + H₂O

Khoảng 100.000 tấn Chromi(VI) Oxide được sản xuất hàng năm bằng cách này hoặc theo con tương tự.

Ở dạng rắn, nó bao gồm chuỗi tetrahedrally phối hợp Chromi nguyên tử chia sẻ đỉnh. Mỗi nguyên tử Chromi trung tâm chia sẻ hai nguyên tử oxy trung tâm với nguyên tử Chromi kề nó. Hai nguyên tử oxy không được chia sẻ thì cho một lượng pháp tổng thể 1:3.^[7]

Cấu trúc của monome Chromi đã được tính toán bằng cách sử dụng mật độ chức năng thuyết, và là dự đoán là có dạng kim tự tháp (nhóm điểm C₃) chứ không phải là phẳng (nhóm điểm D_3h).

Chromi(VI) Oxide bị phân hủy khoảng 250 ℃ giải phóng oxy cuối cùng cho ra Cr₂O₃:

4CrO₃ → 2Cr₂O₃ + 3O₂↑

Nó được sử dụng trong tổng hợp hữu cơ như một hợp chất oxy hóa, thường giống như một dung dịch axit acetic, hay axeton trong phản ứng oxy hóa Jones. Trong những chất oxy hóa, Cr(VI) chuyển alcohol bậc 1 thành axit cacboxylic và alcohol bậc 2 thanh keton. Các phản ứng được đưa ra dưới đây:

Alcohol bậc 1

4CrO₃ + 3RCH₂OH + 12H⁺ → 3RCOOH + 4Cr³⁺ + 9H₂O

Alcohol bậc 2

2CrO₃ + 3R₂CHOH + 6H⁺ → 3R₂C=O + 2Cr³⁺ + 6H₂O

Ứng dụng

Chromi(VI) Oxide được sử dụng trong mạ Chromi. Nó là thường được sử dụng với các chất phụ gia có ảnh hưởng đến quy trình mạ nhưng không phản ứng với các triOxide. Các triOxide phản ứng với cadmi, kẽm, và kim loại khác để thụ động hóa Chromi giúp chống lại sự ăn mòn. Nó cũng được sử dụng trong sản xuất hồng ngọc tổng hợp. Axit Chromiic là dung dịch cũng được sử dụng trong việc áp dụng phủ sơn anot lên nhôm, được ứng dụng trong hàng không vũ trụ. Axit Chromiic hoặc axit photphoric cũng là giải pháp ưu tiên cho việc phủ sơn anot các loại.

An toàn

Chromi(VI) Oxide rất độc, gây ăn mòn và là tác nhân gây ung thư.^[8] Nó là ví dụ chính của Chromi hóa trị VI, là một mối nguy cho môi trường. Các dẫn xuất liên quan của Chromi(III) thì không đặc biệt nguy hiểm như vậy nên được tận dụng để hủy các mẫu Chromi(VI).

Chromi(VI) Oxide là một chất oxy hóa mạnh, nó sẽ đốt cháy các vật liệu hữu cơ như rượu khi tiếp xúc.

Hình ảnh

• 
  Dung dịch kali dichromiat đậm đặc.
• 
  Cho axit sunfuric vào để tạo phản ứng.
• 
  Kết tinh của Chromi(VI) Oxide từ phản ứng.

• 
  Phản ứng giữa Chromi(VI) Oxide và ethanol
• 
• 

Tham khảo

1. Lide, David R. biên tập (2009). CRC Handbook of Chemistry and Physics . Boca Raton, Florida: CRC Press. ISBN 978-1-4200-9084-0.
2. Seidell, Atherton; Linke, William F. (1919). Solubilities of Inorganic and Organic Compounds (ấn bản thứ 2). D. Van Nostrand Company. tr. 250.
3. Pradyot, Patnaik (2003). Handbook of Inorganic Chemicals. The McGraw-Hill Companies, Inc. ISBN 0-07-049439-8.
4. chromium(VI) oxide
5. “Chromium trioxide”. http://www.chemicalland21.com. AroKor Holdings Inc. Truy cập ngày 15 tháng 6 năm 2014. Liên kết ngoài trong |website= (trợ giúp)
6. Bản dữ liệu Chromi(VI) oxide của Sigma-Aldrich, truy cập lúc {{{Datum}}} (PDF).Vorlage:Sigma-Aldrich/Vorlagenfehler
7. Cotton, F. Albert; Wilkinson, Geoffrey; Murillo, Carlos A.; Bochmann, Manfred (1999), Advanced Inorganic Chemistry (ấn bản thứ 6), New York: Wiley-Interscience, ISBN 0-471-19957-5
8. “Chromium Trioxide (MSDS)”. J. T. Baker. Truy cập ngày 13 tháng 9 năm 2007.