Châu Kỳ

Châu Kỳ (5 tháng 11 năm 1923 - 6 tháng 1 năm 2008) là nhạc sĩ nhạc vàng thành danh từ trước năm 1975 tại miền Nam Việt Nam. Ông còn có bút danh khác là Anh Châu.^[1]

Châu Kỳ
Thông tin cá nhân
Sinh
Tên khai sinh	Châu Kỳ
Ngày sinh	(1923-11-05)5 tháng 11, 1923
Nơi sinh	Huế, Trung Kỳ, Đông Dương thuộc Pháp
Mất
Ngày mất	6 tháng 1, 2008(2008-01-06) (84 tuổi)
Nơi mất	Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam
Giới tính	nam
Quốc tịch	Việt Nam
Dân tộc	Kinh
Nghề nghiệp	Nhạc sĩ Ca sĩ
Gia đình
Vợ	Mộc Lan (1949-1952) Kha Thị Đàng (1955-nay)
Sự nghiệp âm nhạc
Bút danh	Châu Kỳ Anh Châu Huy Tài Huyền Khanh
Giai đoạn sáng tác	1943–2008
Dòng nhạc	Nhạc vàng Tình khúc 1954–1975
Nhạc cụ	Guitar
Hợp tác với	Hồ Đình Phương Bằng Giang Chế Linh Duy Khánh Tô Kiều Ngân Trương Minh Dũng
Ca khúc	Con đường xưa em đi Đón xuân này nhớ xuân xưa Được tin em lấy chồng Đừng nói xa nhau Giọt lệ đài trang
x • t • s

Cuộc đời

Châu Kỳ sinh ngày 5 tháng 11 năm 1923 tại làng Dưỡng Mong, Phú Mỹ, Phú Vang, Thừa Thiên Huế. Cha ông là Châu Huy Hà, một nghệ nhân ca Huế; chị là Châu Thị Minh, được coi là một trong Ngũ nữ minh tinh (miền Nam có Phùng Há, Năm Phỉ; miền Bắc có Ái Liên, Bích Hợp và miền Trung có Châu Thị Minh).

Thuở nhỏ, Châu Kỳ học ở Trường Tiểu học Dưỡng Mong, sau ông lên Huế học ở trường Lycée Khải Định. Ở đây, Châu Kỳ gặp được sư huynh Petrus Thiều, một tu sĩ vừa giỏi về nhạc lý và sáng tác vừa sử dụng thành thạo nhiều loại nhạc cụ phương Tây. Sẵn dòng máu văn nghệ trong người, lại được thầy giỏi hướng dẫn, nên việc học nhạc và học hát của Châu Kỳ rất mau tiến bộ. Lúc mới biết hát, ông thường bắt chước ngân nga các bài hát bằng tiếng Pháp thịnh hành vào thời đó như J'ai deux amours, Tant qu'il y aura des etoiles mà nam danh ca người Pháp Tino Rossi thường trình bày, nên ông được bạn bè gọi là "Deuxième Tino Rossi".

Đến khi chị Châu Thị Minh lập đoàn ca kịch Huế mang tên Hồng Thu, ông đi hát trong đoàn của chị. Vừa được hát, lại vừa có tiền giúp cha mẹ, ông bỏ học để đi theo nghiệp cầm ca.

Khoảng năm 1942, Đoàn ca kịch Hồng Thu lưu diễn sang Lào: Savannakhet rồi Thakhek. Ở Thakhet, Châu Kỳ bị mật thám Pháp bắt khi đang diễn vở kịch Hồn lao động (cùng với Trần Văn Lang, Châu Thành và nữ nghệ sĩ Mộng Điệp) và đưa lên Ba Vì (nay thuộc Hà Nội) giam giữ.

Năm 1943, Châu Kỳ được trả tự do, nhưng khi về tới Huế thì mới hay mẹ đã bị chết đuối trong một cơn lũ. Đau buồn, Châu Kỳ viết ca khúc đầu tay Trở về, được Nhà xuất bản Tinh Hoa mua bản quyền in tờ nhạc. Một số tác phẩm mang âm hưởng cổ nhạc miền Trung của ông tiếp tục ra đời như: Khúc ly ca, Từ giã kinh thành, Khi ánh trăng vàng lên khơi,... gặt hái được nhiều thành công. Ông quyết định bỏ dở sự nghiệp ca hát để trở thành nhạc sĩ, sáng tác cho đến hết đời.

Nhạc của ông đã được nhiều thế hệ ca sĩ từ trước 1975 đến nay thể hiện ở Việt Nam và hải ngoại. Năm 2005, Trung tâm Thúy Nga thực hiện Paris By Night 78: Đường xưa, vinh danh ông cùng với 2 nhạc sĩ Quốc Dũng và Tùng Giang.

Lúc 1 giờ 10 phút rạng sáng ngày 6 tháng 1 năm 2008 tại Thủ Đức (Thành phố Hồ Chí Minh), nhạc sĩ Châu Kỳ qua đời ở tuổi 85 sau gần 2 tháng nằm liệt trên giường vì bệnh. Ông được đưa về quê hương Huế và an táng vào ngày 11 tháng 1 năm 2008 tại đồi Nam Giao.^{[cần dẫn nguồn]}

Gia đình

Người vợ đầu của nhạc sĩ Châu Kỳ là nữ ca sĩ Mộc Lan. Người vợ sau của ông là bà Kha Thị Đàng, chị em con chú con bác với Kha Vạng Cân. Bà gắn bó với ông tới cuối đời và 2 người có với nhau 4 người con.

Tác phẩm

STT	Tên ca khúc	Ghi chú	Năm sáng tác
1	Áo trắng màu vu quy	Văn Nhân - Châu Kỳ
2	Anh hùng Trịnh Minh Thế
3	Âm vang	Phổ thơ Đinh Thụy Uyên
4	Bắc cầu tương tư	Phổ thơ Hà Nguyễn
5	Bến nước Dương Đông	Bến này thuộc thị trấn Dương Đông, đảo Phú Quốc (nay là phường Dương Đông, thành phố Phú Quốc).	1955
6	Bỏ phố lên rừng	Phổ thơ Trương Minh Dũng	1972
7	Cánh hoa mai		1955
8	Cánh nhạn hồi âm		1963
9	Chiến công rừng Sát		1956
10	Chiều trên đồi thông	Phổ thơ Hoài Hương Tử	1973
11	Chờ anh	Lời Hồ Đình Phương	1959
12	Chờ em	Huyền Khanh - Hồ Đình Phương	1959
13	Chuỗi cười vô tận
14	Chuyện lòng		1963
15	Chuyện người ngậm ngãi tìm trầm	Lời Hồ Đình Phương	1971
16	Con đường xưa em đi	Lời Hồ Đình Phương	1968
17	Cô gái làng sim
18	Cố đô yêu dấu	"Viết ca khúc này để chia sẻ nỗi đau xót với quê tôi (1968) Và cũng để tưởng niệm hương hồn anh Tăng Duyệt, người đã khuyến khích tôi trên đường sáng tác."	1968
19	Cuối đường kỷ niệm	Lời Hồ Đình Phương
20	Dưới chân thánh giá	Lời Hồ Đình Phương	1971
21	Đàn tôi đã vỡ		1962
22	Đàn không tiếng hát		1967
23	Đi giữa mùa xuân
24	Đón xuân này nhớ xuân xưa	Anh Châu - Châu Kỳ	1967
25	Đoàn người gánh cỏ	Lời Hồ Đình Phương
26	Được tin em lấy chồng		1961
27	Được tin em lấy chồng 2
28	Đường về nhà em		1966
29	Đừng nói xa nhau	Lời Hồ Đình Phương	1970
30	Em bé mồ côi	Lời Hồ Đình Phương
31	Em đi về đâu	Phổ thơ Trương Minh Dũng
32	Em không buồn nữa chị ơi	Phổ thơ Nguyễn Bính	1966
33	Em không chờ anh nửa	Đồng sáng tác với Song Châu
34	Em sắp về chưa	Phổ thơ Tô Kiều Ngân	1967
35	Giòng Bến Hải	Lời Hồ Đình Phương	1956
36	Giòng thời gian
37	Giông tố qua rồi	Đồng sáng tác với Bằng Giang
38	Giọt đàn theo giọt lệ	Phổ thơ Trương Minh Dũng
39	Giọt lệ đài trang		1970
40	Giữa lòng đất mẹ		1966
41	Gọi tên em
42	Gửi người em nhỏ	Thơ Vũ Bình Thư	1961
43	Hoài thu	Lời Hồ Đình Phương
44	Hững hờ	Đồng sáng tác với Hoàng Trọng	1953
45	Hạnh phúc và khổ đau
46	Hồi âm (Sao chưa thấy hồi âm 2)	Phổ thơ Trương Minh Dũng	1965
47	Huế, chút kỷ niệm riêng		1995
48	Hương Giang còn tôi chờ (Nén hương yêu 2)		1965
49	Khi bóng trăng vàng lên khơi	Lời Hồ Đình Phương	1952
50	Khúc ly ca
51	Khuya nay anh đi rồi	Lời Hồ Đình Phương	1964
52	Lá vàng khóc lá xanh rơi		1966
53	Lính trận miền xa	Đồng sáng tác với Bằng Giang (Ký tên Anh Châu)	1970
54	Lòng mẹ
55	Lời kỹ nữ	Phổ thơ Xuân Diệu
56	Luyến hoa	Phổ thơ Tchya	1952
57	Ly hương hoài khúc	Lời Hồ Đình Phương
58	Má hồng Đà Lạt	Khác với bài cùng tên của Minh Kỳ & Lan Anh	1995
59	Mái tóc thề		1967
60	Miền Trung thương nhớ		1962
61	Mộng đào nguyên		1963
62	Một chiều mưa	Lời Hồ Đình Phương
63	Mơ xuân	Đồng sáng tác với Hoàng Trọng
64	Mùa thu còn đó	Cảm tác khi nghe bài "Mùa thu chết" của Phạm Duy.	1971
65	Mùa yêu đương		1995
66	Mưa rơi	Đồng sáng tác với Ưng Lang
67	Mưa trên Quảng Đức	Phổ thơ Trương Minh Dũng
68	Nén hương yêu	Đồng sáng tác với Duy Khánh	1964
69	Nếu mai này hoà bình
70	Ngày mai hôm nay đã tới	Anh Châu - Huy Tài	1974
71	Người đi chưa về	Phổ thơ Trương Minh Dũng
72	Người đi trên xác pháo	Châu Kỳ - Hoàng Bảo	1961
73	Người em văn khoa	Phổ thơ Hoài Hương Tử
74	Người nhớ bài ca, ta nhớ người	Phổ thơ Trương Minh Dũng
75	Người vợ chiến sĩ	Đồng sáng tác vớ Lê Mộng Bảo
76	Nha Trang tình nhớ		1995
77	Nhạc sĩ trong sương chiều		1953
78	Nhớ	Phổ thơ Tô Như	1973
79	Nhớ mong
80	Nhớ Trúc Giang	Đồng sáng tác với Nguyễn Minh Chung	1965
81	Nhớ về xứ Thượng
82	Niềm thương của mẹ	Anh Châu - Huy Tài
83	Nợ trần		1970
84	Nỗi lòng TTKH
85	Nửa vầng trăng	Phổ thơ Hà Nguyễn
86	Nước mắt quê hương	Lời Hồ Đình Phương
87	Nụ cười trong mộng	Anh Châu - Huy Tài	1966
88	Phượng tìm hoàng	Phổ thơ Đinh Hùng
89	Quảng Trị tôi yêu		1995
90	Rừng thay lá
91	Rừng thương biển nhớ		1963
92	Sao chưa thấy hồi âm	"Thân tặng thi sĩ Trương Minh Dũng người đã khơi cho tôi nguồn cảm hứng để viết thành ca khúc này."	1965
93	Sân khấu và cuộc đời	Phổ thơ Trần Ngọc Huế
94	Sầu đông	Lời Hồ Đình Phương
95	Tiếng ca đó về đâu	Phổ thơ Nguyễn Tiến Thịnh	1970
96	Tiếng hát dân Chàm	Lời Hồ Đình Phương	1953
97	Tiếng hát đồng xanh	Lời Hồ Đình Phương (Ký tên Huyền Khanh)	1957
98	Tiếng hát người đưa đò muộn		1995
99	Tiếng ru	Thơ Văn Nhân
100	Tìm mà không thấy	Đồng sáng tác với Hoàng Bảo
101	Tìm nhau trong kỷ niệm	Lời Hồ Đình Phương
102	Tìm quên		1962
103	Tình đồng hương		1995
104	Tình quê	Lời Hồ Đình Phương
105	Tình thơ ý nhạc	Thơ Trương Minh Dũng
106	Tôi chưa có mùa xuân		1971
107	Tôi viết nhạc buồn		1972
108	Tôi thấy mắt em cười		1966
109	Trở về		1943
110	Trôi vào xứ mộng	Phổ thơ Tố Như
111	Túy ca	Phổ thơ Trương Minh Dũng	1973
112	Từ giã kinh thành	Lời Hồ Đình Phương	1954
113	Vào mộng cùng em	Phổ thơ Tô Kiều Ngân
114	Vẫn Huế ngày xưa
115	Vầng trăng Hàn Mặc Tử		1995
116	Vầng trăng sông Hậu		1995
117	Về sông cũ	Phổ thơ Trương Minh Dũng
118	Vô tình		1961
119	Vui bước phong trần	Lời Hồ Đình Phương
120	Xin làm người tình cô đơn	Lời Hồ Đình Phương	1974
121	Xin trời thôi mưa		1966
122	Xông pha
123	Xuân đến con về		1970
124	Xuân về người có vui	Anh Châu - Tô Lang

Chú thích

1. Tuy Hòa (ngày 8 tháng 5 năm 2018). “Chuyện tình nhạc sĩ Châu Kỳ: Thương cả giọt lệ Đài Trang”. Danviet.vn. Truy cập Ngày 2 tháng 4 năm 2021.