Bộ Toại thể mộc

Bộ Toại thể mộc (danh pháp khoa học: Crossosomatales) là một bộ thực vật có hoa, gần đây mới được hệ thống AGP II đưa vào và xếp trong phạm vi nhánh hoa Hồng (rosids), một phần của thực vật hai lá mầm thật sự (eudicots). Bộ này là một bộ nhỏ chỉ chứa 8 họ, 12 chi và 60-70 loài (APG là 66 loài).

Bộ Toại thể mộc
Bàng quang quả Kavkaz Staphylea colchica
Phân loại khoa học
Giới (regnum)	Plantae
(không phân hạng)	Angiospermae
(không phân hạng)	Eudicots
(không phân hạng)	Rosids
Bộ (ordo)	Crossosomatales Reveal, 1993
Các họ
Danh sách Aphloiaceae Crossosomataceae Geissolomataceae Guamatelaceae Stachyuraceae Staphyleaceae Strasburgeriaceae

Phân loại

Các họ sau đây được đặt trong bộ này:

• Họ Crossosomataceae: Khoảng 12 loài trong 4 chi, phân bổ ở miền tây nam Bắc Mỹ.
• Họ Stachyuraceae: Khoảng 5 loài trong 1 chi, ở khu vực Đông Nam Á.
• Họ Staphyleaceae: Khoảng 45 loài trong 2 chi, phân bổ tại khu vực Đông Nam Á, Papua New Guinea, Nam Âu, Bắc Mỹ và miền tây bắc Nam Mỹ

Trong hệ thống Cronquist các họ này lần lượt được đặt tương ứng trong các bộ như trong bộ Hoa hồng (Rosales), bộ Hoa tím (Violales) và bộ Bồ hòn (Sapindales).

Bổ sung thêm cho 3 họ này là 5 chi độc loài, mỗi chi được đặt trong họ riêng của chính nó, cũng được một số nhà nghiên cứu (như Matthews và ctv) đặt trong bộ này. Chúng lần lượt là Aphloia, Geissoloma, Ixerba, Strasburgeria và Guamatela.

• Họ Aphloiaceae: 1 loài ở Madagascar và khu vực phụ cận trong châu Phi lục địa.
• Họ Geissolomataceae: 1 loài ở Nam Phi
• Họ Ixerbaceae: 1 loài tại New Zealand. APG III không công nhận họ này mà gộp nó trong họ Strasburgeriaceae.
• Họ Strasburgeriaceae: 1 loài tại New Caledonia
• Họ Guamatelaceae: 1 loài tại khu vực Trung Mỹ

Phát sinh chủng loài

Biểu đồ phát sinh chủng loài dưới đây lấy theo Wang và ctv. (2009),^[1] với tên gọi các bộ lấy từ website của Angiosperm Phylogeny.^[2]. Các nhánh với mức hỗ trợ tự khởi động thấp hơn 50% bị bỏ qua. Các nhánh khác có mức hỗ trợ 100% ngoại trừ những nơi có con số chỉ ra mức hỗ trợ cụ thể.

	Vitales
eurosids	Fabidae    Zygophyllales     Nhánh COM    Huaceae     Celastrales     Oxalidales     Malpighiales     Nhánh cố định nitơ    Fabales       Rosales       Fagales     Cucurbitales             Malvidae sensu lato  65%    Geraniales     Myrtales         Crossosomatales       Picramniales   Malvidae sensu stricto    Sapindales       Huerteales       Brassicales     Malvales

Quan hệ phát sinh chủng loài trong bộ Toại thể mộc như sau:

Crossosomatales	Staphyleaceae       Guamatelaceae       Stachyuraceae     Crossosomataceae             Aphloiaceae       Geissolomataceae    Strasburgeriaceae s.l.    Strasburgeriaceae s.s.     Ixerbaceae

Hình ảnh

• 
• 
• 
• 

Chú thích

1. Hengchang Wang, Michael J. Moore, Pamela S. Soltis, Charles D. Bell, Samuel F. Brockington, Roolse Alexandre, Charles C. Davis, Maribeth Latvis, Steven R. Manchester, Douglas E. Soltis (2009). "Rosid radiation and the rapid rise of angiosperm-dominated forests". Proceedings of the National Academy of Sciences 106(10):3853-3858. 10-3-2009.
2. Peter F. Stevens (2001 trở đi). Angiosperm Phylogeny Website In: Missouri Botanical Garden.

Tham khảo

• Dữ liệu liên quan tới Crossosomatales tại Wikispecies
• Tư liệu liên quan tới Crossosomatales tại Wikimedia Commons
• Tại website APG
• Matthews M.R, Endress P.K (2005). “Comparative floral structure and systematics in Crossosomatales (Crossosomataceae, Stachyuraceae, Staphyleaceae, Aphloiaceae, Geissolomataceae, Ixerbaceae, Strasburgeriaceae)”. Botanical Journal of the Linnean Society. 147 (1): 1–46. (Tóm tắt)