Tiếng Ossetia

Tiếng Ossetia (Ирон aвзаг, Iron ævzag hay Иронау, Ironau) là một ngôn ngữ thuộc ngữ chi Ấn-Iran của Ngữ hệ Ấn-Âu được sử dụng tại Ossetia, một khu vực tại dãy núi Kavkaz. Khu vực thuộc Nga được gọi là nước Cộng hòa Ossetia-Alania, trong khi khu vực phía nam là Nam Ossetia, một lãnh thổ được Nga, Nicaragua, Venezuela và Nauru công nhận độc lập nhưng được phần còn lại của thế giới coi là một phần của Gruzia. Tổng số người nói tiếng Ossetia là khoảng 525.000 người, 60% trong số đó sống ở Alania (Bắc Ossetia-Alania), 10% sống ở Nam Ossetia.

Tiếng Ossetia
Иронау, Ironau
Sử dụng tại	Nga (Bắc Ossetia)  Gruzia  Thổ Nhĩ Kỳ  Nam Ossetia (được công nhận bởi Nga, Nicaragua, Venezuela và Nauru)
Tổng số người nói	641.450[1]
Phân loại	Ấn-Âu Indo-Iran Iran Đông Iran Đông Bắc Iran Scyth Tây Tiếng Ossetia
Phương ngữ	Digor Iron
Địa vị chính thức
Ngôn ngữ chính thức tại	Nam Ossetia, Bắc Ossetia
Mã ngôn ngữ
ISO 639-1	os
ISO 639-2	oss
ISO 639-3	oss
Linguasphere	58-ABB-a
Văn bản Ossetia từ một cuốn sách được xuất bản năm 1935. Một phần của một danh sách tục ngữ. Chữ Latinh

Bản đồ ngôn ngữ-dân tộc của Kavkaz hiện đại - bản đồ của CIA

Lịch sử

Tiếng Ossetia được người Ossetia sử dụng, dân tộc này sống ở phần trung tâm của dãy núi Kavkaz. Tiếng Ossetia, cùng với tiếng Kurd, tiếng Tat, tiếng Talysh là một trong những ngôn ngữ thuộc nhóm Iran có cộng đồng sử dụng khá lớn tại Kavkaz.

Chữ viết

Trước khi bị Đế quốc Nga xâm chiếm, tiếng Ossetia được ghi nhận là không có chữ viết. Tiếng Ossetia sau đó sử dụng chữ Kirin và quyển sách tiếng Ossetia đầu tiên viết theo kiểu chữ này được phát hành năm 1798. Cùng thời gian đó, chữ Gruzia được sử dụng ở một số khu vực ở phía nam dãy núi Kavkaz: năm 1820, Yalguzidze đã phát hành một bảng chữ cái được sửa đổi từ chữ Gruzia.

Chú thích

1. “Osetin”. Ethnologue. Truy cập ngày 10 tháng 11 năm 2010.

Thư mục

• Abaev, V.I. 1964. A grammatical sketch of Ossetic (Russian version)
• Abaev, V.I. Ossetian Language and Folklore, USSR Academy of Sciences, Moscow-Leningrad, 1949
• Arys-Djanaieva, Lora. Parlons Ossète. Paris: L'Harmattan, 2004, ISBN 2-7475-6235-2.
• Dalby, Andrew (1998). Dictionary of Languages: The Definitive Reference to More Than 400 Languages. Columbia University Press. ISBN 978-0-231-11568-1.
• Erschler, David (2018). Ossetic. Geoffrey Haig and Geoffrey Khan (eds.), The Languages and Linguistics of Western Asia: Berlin: DeGruyter Mouton. tr. 851–881.
• “Ossetian”. Oxford English Dictionary (ấn bản thứ 3). Oxford University Press. tháng 9 năm 2005. Truy cập ngày 2 tháng 12 năm 2017. (yêu cầu Đăng ký hoặc có quyền thành viên của thư viện công cộng Anh.)
• Ivanov, Sergey A.; Lubotsky, Alexandr (2010). “An Alanic Marginal Note and the Exact Date of John II's Battle with the Pechenegs”. Byzantinische Zeitschrift. 103 (2): 595–603. doi:10.1515/byzs.2010.017. hdl:1887/18310. S2CID 162785119.
• Nasidze, Ivan; Quinque, Dominique; Dupanloup, Isabelle; Rychkov, Sergey; Naumova, Oksana; Zhukova, Olga; Stoneking, Mark (2004). “Genetic Evidence Concerning the Origins of South and North Ossetians”. Annals of Human Genetics. 68 (6): 588–599. doi:10.1046/j.1529-8817.2004.00131.x. PMID 15598217. S2CID 1717933.
• Testen, David (1997). Ossetic Phonology. Alan S. Kaye and Peter T. Daniels (eds.), Phonologies of Asia and Africa: Winona Lake: Winona Lake, Indiana: Eisenbrauns. tr. 707–732.
• Thordarson, Fridrik. Ossetic. In Rüdiger Schmitt (ed.), Compendium Linguarum Iranicarum, 456-479. Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert.
• Windfuhr, Gernot (2013). The Iranian Languages. Routledge. ISBN 978-1-135-79703-4.
• Zgusta, Ladislav (1987). The Old Ossetic Inscription from the River Zelencuk. [Illustr.] - Wien: Verl. D. Österr. Akad. D. Wiss. 1987. 68 S., 1 Bl. Kt. Gr. 8° (Veröffentlichungen D. Iranischen Kommission. 21.) (Österr. Akad. D. Wiss., Phil. -hist. Kl. Sitzungsberichte. 486.). Austrian Academy of Sciences Press. ISBN 978-3-7001-0994-5.

Liên kết ngoài

Có sẵn phiên bản Tiếng Ossetic của Wikipedia, bách khoa toàn thư mở

• Genetic Evidence Concerning the Origins of South and North Ossetians Lưu trữ 2012-01-12 tại Wayback Machine
• Ossetic language page at the Minority languages of Russia on the Net Lưu trữ 2009-04-20 tại Wayback Machine project (tiếng Nga)
• History of the Ossetian writing system and a comprehensive table of characters (tiếng Nga)
• Ossetic language materials in English and partly French
• Laboratory of Field Linguistics: Ossetic (studies on Ossetic grammar, modern spoken texts in Ossetic) Lưu trữ 2011-07-16 tại Wayback Machine (tiếng Anh)
• Ossetic section of the Rosetta Project Lưu trữ 2008-04-11 tại Wayback Machine
• Omniglot - Ossetian (Ирон æвзаг / Дигорон æвзаг)