Thiên Tiễn
một chòm sao mờ trên bầu trời bán cầu bắc / From Wikipedia, the free encyclopedia
Thiên Tiễn (chữ Hán: 天箭, nghĩa là 'mũi tên trời'; tiếng Latinh: Sagitta, nghĩa là 'mũi tên') là một chòm sao mờ trên bầu trời bán cầu bắc và là chòm sao có diện tích nhỏ thứ ba. Đây là một trong 48 chòm sao Ptolemy và là một trong 88 chòm sao hiện đại được Liên đoàn Thiên văn Quốc tế công nhận. Mặc dù được xác định từ thời cổ đại nhưng Thiên Tiễn không có sao nào có cấp sao nhỏ hơn 3 (cấp sao càng nhỏ thì sao càng sáng và ngược lại[6]).
Chòm sao | |
Danh sách các sao trong chòm sao Thiên Tiễn | |
Viết tắt | Sge[1] |
---|---|
Sở hữu cách | Sagittae[1] |
Phát âm | /səˈdʒɪtə/ hay /səˈɡɪtə/ Sagítta[2] Sở hữu cách /səˈdʒɪtiː/ |
Hình tượng | Mũi tên[3] |
Xích kinh | 18h 57m 21,3919s–20h 20m 44,8677s[4] h |
Xích vĩ | 16,0790844°–21,6436558°[4]° |
Diện tích | 79,9[5] độ vuông (86) |
Sao chính | 4 |
Những sao Bayer/Flamsteed | 19 |
Sao với ngoại hành tinh | 4 |
Sao sáng hơn 3,00m | 0 |
Những sao trong vòng 10,00 pc (32,62 ly) | 2 (GJ 745A/B) |
Sao sáng nhất | γ Sge (3.51m) |
Sao gần nhất | Gliese 745 (28,14 ly, 8,63 pc) |
Thiên thể Messier | 1 |
Giáp với các chòm sao | Hồ Ly Vũ Tiên Thiên Ưng Hải Đồn |
Nhìn thấy ở vĩ độ giữa +90° và −70°. Nhìn thấy rõ nhất lúc 21:00 (9 giờ tối) vào tháng 8. |
Gamma Sagittae là sao sáng nhất trong chòm sao Thiên Tiễn với cấp sao biểu kiến là 3,47. Đây là một sao khổng lồ đỏ già đang lạnh đi và giãn nở với khối lượng bằng khoảng 90% khối lượng Mặt Trời và bán kính gấp 54 lần bán kính Mặt Trời. Delta, Epsilon, Zeta và Theta Sagittae là các hệ nhiều sao[lower-alpha 1] gồm các sao thành viên có thể quan sát được qua kính viễn vọng nhỏ. V Sagittae là một sao biến quang biến động lớn (cataclysmic variable star), là hệ sao đôi gồm một sao lùn trắng có khả năng hút vật chất và bồi tụ khối lượng từ sao đồng hành. V Sagittae dự kiến sẽ trở thành tân tinh phát ra ánh sáng đỏ (luminous red nova), nhanh chóng trở thành sao sáng nhất trong Dải Ngân Hà và thành một trong những sao sáng nhất trên bầu trời Trái Đất vào khoảng năm 2083. Ít nhất bốn hệ sao trong Thiên Tiễn đã xác nhận là được ngoại hành tinh quay quanh, trong khi 15 Sagittae có một sao lùn nâu đồng hành.