Thống chế (tiếng Nga: генерал-фельдмаршал, đôi khi được dịch là Nguyên soái) là cấp bậc quân sự cao nhất trong quân đội Nga từ đầu thế kỷXVII - XVIII cho đến năm 1917.
Theo Bảng xếp hạng (Табель о рангах), cấp bậc Thống chế được xếp là cấp bậc quân sự hạng I, ngang với cấp bậc Đô đốc trong hạm đội, Thủ tướng và Cố vấn cơ mật hạng I trong bảng phân bậc công vụ.
Cấp bậc Thống chế được giới thiệu lần đầu tiên bởi Pyotr I. Người đầu tiên nhận được cấp bậc này vào ngày 19 tháng 4 năm 1700 là Bá tướcF.A. Golovin, một cộng sự thân cận nhất của Nga hoàng.
Dưới thời Pyotr Đại đế, thường xuyên có hai thống chế hiện dịch trong quân đội Nga. Ban đầu có F.A. Golovin và de Croÿ; sau đó là F.A. Golovin và B.P. Sheremetev; tiếp theo B.P. Sheremetev và A.D. Menshikov; cuối cùng là A.D. Menshikov và A.I. Repnin.[1].
Cũng dưới thời Pyotr I, còn có cấp bậc Chuẩn thống chế (генерал-фельдмаршал-лейтенант, còn dịch là Phó thống chế). Cấp bậc này được xếp cao hơn cấp Đại tướng và chỉ trao cho hai người nước ngoài được chấp nhận phục vụ tại Nga là von Ogilvy và von der Goltz. Cả hai đều là người Đức.
Có bốn thống chế dưới triều đại của Yekaterina I là A.D. Menshikov, A.I. Repnin, M.M. Golitsyn và J.K. Sapieha. Sau khi Repnin chết, vị trí của Repnin được Y.V. Brius thay thế.
Triều đại Pyotr II có 3 thống chế hiện dịch là M.M. Golitsyn đã thêm V.V. Dolgorukov và I.Y. Trubetskoy.
Thời Nữ hoàng Anna chỉ có 2 thống chế quân đội Nga. Cả hai đều là người nước ngoài: von Münnich (người Đức) và de Lása (người Ireland).
Thời Nữ hoàng Yelizaveta, cấp bậc Thống chế được trao cho 3 người (trừ hoàng thân Trubetskoy giữ cấp bậc chung thân): Hoàng thân Dolgorukov (tái ngũ), de Lása và hoàng tử (Đức) von Hessen-Homburg.
Khi Chiến tranh Bảy Năm (1756) nổ ra, trong quân đội Nga không có một thống chế hiện dịch nào. Tuy nhiên, đến ngày 5 tháng 9 năm 1756, Nữ hoàng Elizaveta cùng lúc đã phong cho 4 người lên cấp bậc Thống chế. Đó là S.F. Apraksin, N.Y. Trubetskoy, A.B. Buturlin và A.G. Razumovsky.
Vào Thế kỷ 18, cấp bậc Thống chế còn được trao cho các quan chức dân sự cao cấp như N.Y. Trubetskoy, A.I. Shuvalov, A.P. Bestuzhev-Ryumin, K.G. Razumovsky. Ngoài ra, cấp bậc này còn được dùng để trao cho dưới dạng một cấp bậc danh dự cho các nhà lãnh đạo quân sự nước ngoài không phục vụ trong quân đội Nga, như Thống chế Anh Công tước xứ Wellington, Thống chế Áo Johann Joseph Radetzky và Thống chế Phổ Helmuth von Moltke, cũng như một vài vị vua và gia đình họ.
Trong các thời Nga hoàng, chỉ dưới thời Ivan IV và Aleksandr III là không có thống chế hiện dịch nào được phong. Theo một số tài liệu, bản thân Aleksandr II thỉnh thoảng vẫn mang cấp hiệu Thống chế dù không có một sắc lệnh chính thức nào để tự phong một cấp bậc như vậy cho chính mình.
Đầu thế kỷ XX, cấp bậc này không còn được trao cho các nhà lãnh đạo quân sự Nga. Nó chỉ được trao cho các quốc vương nước ngoài làm cấp bậc danh dự. Vào thời điểm Bảng xếp hạng bị hủy bỏ vào năm 1917, chỉ có một thống chế người Nga - Nikola I Petrovich (Nicholas I, vua của Montenegro). Thống chế cuối cùng của Nga, Dmitry Alekseyevich Milyutin, đã qua đời năm 1912.
Cấp hiệu lễ phục Thống chế Nga (1904)Cấp hiệu quân phục Thống chế Nga (1904)
Dưới đây là danh sách các thống chế người Nga, dù có lẽ không phải tất cả những người này đều thụ phong cấp bậc:
1700 (?) — Công tước (герцог) Charles Eugène de Croÿ (tiếng Nga: Карл Евгений Круа, tiếng Đức: Carl Eugen de Croÿ; 1651—1702), không xác nhận đã nhận phong Thống chế Nga.
7 tháng 5, 1724 — Vương công (князь) Anikita Ivanovich Repnin (tiếng Nga: Аникита Иванович Репнин; 1668—1726)
21 tháng 5, 1725 — Vương công Mikhail Mikhailovich Golitsyn (tiếng Nga: Михаил Михайлович Голицын; 1675—1730)
10 tháng 3, 1726 — Bá tước Jan Kazimierz Sapieha, (tiếng Nga: Ян Казимир Сапега; 1708—09), Đại Hetman của Lietuva (tiếng Litva: Lietuvos didysis etmonas)
6 tháng 7, 1726 — Bá tước James Daniel Bruce (tiếng Nga: Яков Вилимович Брюс; 1670—1735)
25 tháng 2, 1728 — Vương công Vasily Vladimirovich Dolgorukov (tiếng Nga: Василий Владимирович Долгоруков; 1667—1746)
25 tháng 2, 1728 — Vương công Ivan Yuryevich Trubetskoy (tiếng Nga: Иван Юрьевич Трубецкой; 1667—1750)
25 tháng 2, 1732 — Bá tước Burkhard Christoph von Münnich (tiếng Nga: Бурхард Кристоф Миних; 1683—1767)
28 tháng 12, 1761 — Bá tước Aleksandr Ivanovich Shuvalov (tiếng Nga: Александр Иванович Шувалов; 1710—1771)
28 tháng 12, 1761 — Bá tước Pyotr Ivanovich Shuvalov (tiếng Nga: Пётр Иванович Шувалов; 1711—1762)
9 tháng 1, 1762 — Vương tử Peter August von Holstein-Beck (tiếng Nga: Пётр Август Гольштейн-Бекский; 1697—1775)
9 tháng 2, 1762 — Vương tử Georg Ludwig von Holstein-Gottorp (tiếng Nga: Георг Людвиг Гольштейн-Готторпский; 1719—1763)
3 tháng 7, 1762 — Bá tước Aleksey Petrovich Bestuzhev-Ryumin (tiếng Nga: Алексей Петрович Бестужев-Рюмин; 1693—1766), Đại tướng quốc (tiếng Nga: государственный канцлер; 1744—1758)
1764 — Bá tước Kyrylo Hryhorovych Rozumovsky (tiếng Nga: Кирилл Григорьевич Разумовский; 1728—1803), Đại thủ lĩnh quân Cossack (tiếng Ukraina: Гетьман Війська Запорозького từ 24 tháng 4 năm 1750.
22 tháng 9, 1769 — Vương công Aleksandr Mikhailovich Golitsyn (tiếng Nga: Aлександр Mихайлович Голицын; 1718—1783)
