Natri sulfit

Natri sulfit là muối natri tan của acid sulfurơ. Nó là sản phẩm của quá trình lọc lưu huỳnh dioxide, một phần của quá trình tách lưu huỳnh khỏi khí thải. Nó còn làm chất bảo quản để ngăn các sản phẩm sấy khô khỏi bị mất màu, và bảo quản thịt, và có chức năng tương tự với natri thiosulfat trong việc chuyển đổi các halide thành các acid tương ứng, trong nhiếp ảnh và khử chlor trong hồ bơi.

Natri sulfit
Natri sulfit
Danh pháp IUPAC	Natri sulfit
Tên khác	Hypo clear (chụp ảnh) E221
Nhận dạng
Số CAS	7757-83-7
PubChem	24437
Số RTECS	WE2150000
Ảnh Jmol-3D	ảnh
SMILES	đầy đủ [O-]S(=O)[O-].[Na+].[Na+]
InChI	đầy đủ 1/2Na.H2O3S/c;;1-4(2)3/h;;(H2,1,2,3)/q2*+1;/p-2
UNII	VTK01UQK3G
Thuộc tính
Công thức phân tử	Na2SO3
Khối lượng mol	126.043 g/mol
Bề ngoài	chất rắn màu trắng
Khối lượng riêng	2.633 g/cm³ (khan) 1.561 g/cm³ (ngậm 7 nước)
Điểm nóng chảy	33.4 °C (tách nước) 500 °C (khan)
Điểm sôi	phân hủy
Độ hòa tan trong nước	678 g/L (18 °C, ngậm 7 nước)
Cấu trúc
Cấu trúc tinh thể	lục phương (khan) đơn tà (ngậm 7 nước)
Các nguy hiểm
MSDS	ICSC 1200
Chỉ mục EU	không có trong danh sách
NFPA 704	0 2 0
Điểm bắt lửa	không cháy
Các hợp chất liên quan
Anion khác	Natri selenide
Cation khác	Kali sulfit
Hợp chất liên quan	Natri bisulfit Natri metabisulfit Natri sulfat
Trừ khi có ghi chú khác, dữ liệu được cung cấp cho các vật liệu trong trạng thái tiêu chuẩn của chúng (ở 25 °C [77 °F], 100 kPa). Y kiểm chứng (cái gì YN ?) Tham khảo hộp thông tin

Điều chế

Natri sulfit có thể được điều chế trong phòng thí nghiệm bằng cách khử natri carbonat với acid sulfurơ:

Na₂CO₃ + H₂SO₃ → Na₂SO₃ + CO₂ + H₂O

Cách thứ hai là sục khí lưu huỳnh dioxide vào dung dịch natri hydroxide:

2 NaOH + SO₂ → Na₂SO₃ + H₂O

Khi thêm vào một vài giọt acid clohiđric đậm đặc ta có thể kiểm tra được liệu natri sulfit có tồn tại hay không. Nếu dung dịch NaOH xuất hiện các bọt khí lưu huỳnh dioxide với HCl, điều đó có nghĩa dung dịch NaOH đã được chuyển thành natri sulfit:

Na₂SO₃ + 2 HCl → 2 NaCl + SO₂ + H₂O

Ứng dụng

Natri sulfit được dùng trước tiên trong ngành công nghiệp sản xuất giấy và bột giấy. Nó được dùng làm chất khử chất thải có oxi trong xử lý nước, trong ngành công nghiệp nhiếp ảnh để bảo vệ các dung dịch tráng phim khỏi bị oxy hóa và để rửa sạch thuốc thử (natri thiosulfat) khỏi các cuộn phim và giấy ảnh; làm chất tẩy, chất khử clo và lưu huỳnh trong ngành in ấn và trong ngành da giày làm chất sulfit hóa các phần da được chiết. Nó còn được dùng để tinh chế TNT trong quân sự. Nó dùng trong sản xuất hóa chất làm tác nhân sulfonat và sulfometyl hóa, trong sản xuất natri thiosulfat. Ngoài ra nó còn được dùng trong nhiều ứng dụng khác, như tách quặng, thu hồi dầu, bảo quản thực phẩm, làm phẩm nhuộm.

Các phản ứng

Natri sulfit hình thành các sản phẩm cộng bisulfit với aldehyde, và với ceton tạo ra acid sulfonic. Nó được dùng để tinh chế hay tách các anđehit và xeton.

Hóa học mô tả

Natri sulfit dễ bị phân hủy thậm chí bởi một acid yếu, giải phóng khí lưu huỳnh dioxide:

Na₂SO₃ + 2 H⁺ → 2 Na⁺ + H₂O + SO₂

Dung dịch bão hòa có pH khoảng bằng 9. Dung dịch để lâu ngoài không khí bị oxy hóa tạo thành natri sulfat. Nếu natri sulfit được cho kết tinh ở nhiệt độ phòng hay thấp hơn, nó sẽ kết thành tinh thể ngậm 7 phân tử nước. Tinh thể ngậm nước nở hoa trong không khí khô ấm. Ngoài ra tinh thể này còn bị oxy hóa trong không khí tạo ra muối sulfat. Dạng khan bền hơn trong không khí.^[1]

Chú thích

1. Merck Index of Chemicals and Drugs, 9th ed. monograph 8451