Daniel Kahneman
From Wikipedia, the free encyclopedia
Daniel Kahneman (/ˈkɑːnəmən/; tiếng Hebrew: דניאל כהנמן; 5 tháng 3 năm 1934 – 27 tháng 3 năm 2024) là một nhà tâm lý học và nhà kinh tế học người Mỹ gốc Israel nổi tiếng với công trình nghiên cứu về tâm lý học đánh giá và đưa ra quyết định, cũng như kinh tế học hành vi. Ông đã được trao Giải thưởng Tưởng niệm Nobel về Khoa học Kinh tế năm 2002 (cùng Vernon L. Smith). Những phát hiện thực nghiệm của ông thách thức giả định về tính hợp lý của con người, vốn rất phổ biến trong các lý thuyết kinh tế hiện đại.
Daniel Kahneman | |||||
---|---|---|---|---|---|
Kahneman năm 2004 | |||||
Sinh | (1934-03-05)5 tháng 3 năm 1934[1] Tel Aviv, Lãnh thổ Uỷ trị Palestine (nay là Israel) | ||||
Mất | 27 tháng 3 năm 2024(2024-03-27) (90 tuổi) Thành phố New York, New York, Hoa Kỳ | ||||
Quốc tịch | Hoa Kỳ, Israel | ||||
Học vị | Đại học Hebrew, Jerusalem (BA) Đại học California, Berkeley (MA, PhD) | ||||
Nổi tiếng vì | Thiên kiến nhận thức Kinh tế học hành vi Lý thuyết triển vọng Sự căm ghét mất mát | ||||
Phối ngẫu | Irah Kahneman; Anne Treisman (1978–2018, khi bà mất) | ||||
Giải thưởng | Hiệp hội Tâm lý học Hoa Kỳ Giải Thành tựu trọn đời (2007) Giải thưởng Tưởng niệm Nobel về Khoa học Kinh tế (2002) Huân chương Tự do Tổng thống (2013) Giải thưởng Leontief của Đại học Tufts (2010) Giải Cống hiến Khoa học Xuất sắc của Cộng đồng Tâm lý học Hoa Kỳ (1982) Giải thưởng Grawemeyer của Đại học Louisville (2003) | ||||
Trang web | scholar | ||||
Sự nghiệp khoa học | |||||
Ngành | Tâm lý học, Kinh tế học | ||||
Nơi công tác | Đại học Princeton 1993– Đại học California, Berkeley 1986–93 Đại học British Columbia 1978–86 Trung tâm Nghiên cứu Cấp cao về Khoa học Hành vi 1972–73 Đại học Hebrew, Jerusalem 1961–77 | ||||
Luận án | Một phân tích về sự khác biệt ngữ nghĩa (1961) | ||||
Người hướng dẫn luận án tiến sĩ | Susan M. Ervin-Tripp | ||||
Các nghiên cứu sinh nổi tiếng | Anat Ninio Avishai Henik Baruch Fischhoff Ziv Carmon | ||||
|
Cùng với Amos Tversky và những người khác, Kahneman đã thiết lập cơ sở nhận thức cho những sai sót phổ biến của con người, phát sinh từ những suy nghiệm và thiên kiến,[2][3][4] và phát triển lý thuyết triển vọng.[5]
Năm 2011, ông được tạp chí Foreign Policy đưa vào danh sách những nhà tư tưởng hàng đầu thế giới.[6] Cùng năm đó, tác phẩm Tư duy, Nhanh và Chậm tổng hợp nhiều nghiên cứu của ông được xuất bản và trở thành một cuốn sách thuộc hàng best-seller.[7] Năm 2015, tuần báo The Economist đã xếp ông là nhà kinh tế có ảnh hưởng lớn thứ bảy trên toàn cầu.[8]
Ông là Giáo sư Danh dự về Tâm lý học và Công vụ tại Trường Quan hệ quốc tế và Công vụ thuộc Đại học Princeton. Ông cũng là đối tác sáng lập của TGG Group, một công ty tư vấn kinh doanh và từ thiện. Năm 1978, ông kết hôn với nhà tâm lý học nhận thức và thành viên của Hiệp hội Hoàng gia Anne Treisman. Bà mất năm 2018.[9]