Cổng thông tin:Đức
cổng thông tin Wikipedia / From Wikipedia, the free encyclopedia
Đức (tiếng Đức: Deutschland), tên chính thức là Cộng hòa Liên bang Đức (tiếng Đức: Bundesrepublik Deutschland), là một nước cộng hòa dân chủ tự do và nghị viện liên bang tại vùng Trung Âu. Đức là một liên bang bao gồm 16 bang, diện tích là 357.021 km² và có khí hậu theo mùa, phần lớn là ôn hòa. Dân số Đức vào khoảng hơn 83 triệu và là quốc gia thành viên đông dân nhất trong Liên minh châu Âu. Đức là quốc gia có số lượng người nhập cư cao thứ hai thế giới, chỉ sau Hoa Kỳ theo số liệu năm 2014. Thủ đô và vùng đô thị lớn nhất của Đức là Berlin. Các thành phố lớn khác gồm có Hamburg, München, Köln, Frankfurt, Stuttgart và Düsseldorf.
Từ khi thống nhất đến nay, Đức luôn duy trì vị thế là một đại cường quốc và có nền kinh tế lớn thứ tư thế giới theo GDP danh nghĩa, lớn thứ năm toàn cầu theo sức mua tương đương. Đức dẫn đầu thế giới trong các lĩnh vực công nghiệp nặng và công nghệ cao, là nước xuất khẩu và nhập khẩu đều ở vị trí lớn thứ 3 thế giới (2015). Đức là một quốc gia phát triển, có tiêu chuẩn sinh hoạt rất cao được duy trì nhờ một xã hội có kỹ năng và năng suất. Đức duy trì một hệ thống an sinh xã hội và chăm sóc y tế phổ quát, bảo vệ môi trường và giáo dục đại học miễn học phí.
Đức là một thành viên sáng lập của Liên minh châu Âu vào năm 1993, là bộ phận của khu vực Schengen, và trở thành đồng sáng lập của khu vực đồng Euro vào năm 1999. Đức là một thành viên của Liên Hợp Quốc, NATO, G8, G7, G20, Câu lạc bộ Paris, và OECD. Chi tiêu quân sự quốc gia của Đức cao thứ 9 thế giới. Đức có lịch sử văn hóa phong phú, liên tục sản sinh nhiều nhân vật có ảnh hưởng trong nghệ thuật, triết học, âm nhạc, thể thao, giải trí, khoa học, kỹ thuật và phát minh. [ Đọc tiếp ]
Bang | Thủ phủ | Diện tích (km²) | Dân số(2) | ||
---|---|---|---|---|---|
1 | Baden-Württemberg | Stuttgart | 35.751,65 | 10.717.000 | |
2 | Bayern | München | 70.549,19 | 12.444.000 | |
3 | Berlin | (1) | 891,75 | 3.388.000 | |
4 | Brandenburg | Potsdam | 29.477,16 | 2.568.000 | |
5 | Bremen | Bremen(1) | 404,23 | 663.000 | |
6 | Hamburg | (1) | 755,16 | 1.735.000 | |
7 | Hessen | Wiesbaden | 21.114,72 | 6.098.000 | |
8 | Mecklenburg-Vorpommern | Schwerin | 23.174,17 | 1.720.000 | |
9 | Niedersachsen | Hannover | 47.618,24 | 8.001.000 | |
10 | Nordrhein-Westfalen | Düsseldorf | 34.042,52 | 18.075.000 | |
11 | Rheinland-Pfalz | Mainz | 19.847,39 | 4.061.000 | |
12 | Saarland | Saarbrücken | 2.568,65 | 1.056.000 | |
13 | Sachsen | Dresden | 18.414,82 | 4.296.000 | |
14 | Sachsen-Anhalt | Magdeburg | 20.445,26 | 2.494.000 | |
15 | Schleswig-Holstein | Kiel | 15.763,18 | 2.829.000 | |
16 | Thüringen | Erfurt | 16.172,14 | 2.355.000 | |
(1) Tiểu bang Berlin và Hamburg chỉ bao gồm thành phố cùng tên; Bremen cũng được xem là bang thành phố mặc dầu còn thành phố Bremerhaven cũng thuộc về bang Bremen. |
Chiến tranh Pháp–Phổ (19 tháng 7 năm 1870 - 10 tháng 5 năm 1871) là một cuộc chiến giữa Pháp và Phổ. Phổ được hỗ trợ bởi Liên bang Bắc Đức và các bang miền Nam Đức như Baden, Württemberg và Bayern. Sức mạnh vượt trội của Phổ và Đức hiển hiện nhanh chóng, một phần bằng việc sử dụng hiệu quả vận chuyển bằng đường sắt và pháo binh tân tiến hiệu Krupp. Liên quân Đức-Phổ nhanh chóng giành được một loạt thắng lợi tại miền đông nước Pháp, mà đỉnh điểm là Trận Sedan, trận chiến mà Napoléon III và toàn bộ đạo quân dưới quyền bị bắt vào ngày 2 tháng 9. Tuy nhiên, cuộc chiến chưa chấm dứt: Đệ tam cộng hòa được tuyên bố thành lập ngày 4 tháng 9 tại Paris, và người Pháp tiếp tục kháng cự dưới sự chỉ huy của Chính phủ Vệ Quốc và sau đó là Adolphe Thiers. Trong vòng 5 tháng, quân đội Đức – Phổ đánh bại những đạo quân mới được tuyển mộ của Pháp trong một loạt trận chiến dọc miền Bắc nước Pháp. Thủ đô Paris của Pháp thất thủ ngày 28 tháng 1 năm 1871 sau một cuộc vây hãm kéo dài. Mười ngày trước đó, các tiểu quốc Đức đã tuyên bố hợp nhất dưới sự trị vì của Vua Phổ, thống nhất nước Đức thành Đế chế Đức. Hiệp ước Frankfurt được ký ngày 10 tháng 5 1871 chấm dứt chiến tranh, trong giai đoạn máu lửa của Công xã Paris năm 1871. [ Đọc tiếp ]
Volkswagen-Currywurst là một thương hiệu xúc xích được sản xuất bởi nhà sản xuất xe hơi Volkswagen từ năm 1973. Chúng được sản xuất tại nhà máy Wolfsburg của công ty và được bán tại các nhà hàng trong sáu nhà máy ở Đức. Currywurst cũng được bán bên ngoài tại các siêu thị và sân vận động bóng đá và tặng cho khách hàng Volkswagen. Xúc xích được xem là một thương hiệu của Volkswagen ("Volkswagen Original Part") và đã được trao số 199 398 500 A. Sản phẩm này được mô tả là sản phẩm được sản xuất nhiều nhất trong số các bộ phận kinh doanh của Volkswagen, khoảng 6,81 triệu xúc xích được sản xuất vào năm 2018. Trong nhiều năm gần đây, công ty đã sản xuất nhiều xúc xích hơn ô tô. Một phần nước xốt cà chua cũng được sản xuất và bán đi kèm với Currywurst. [ Đọc tiếp ]
Angela Merkel (sinh tại Hamburg, Đức ngày 17 tháng 7 năm 1954) là Thủ tướng Đức từ năm 2005 đến năm 2021. Trong cương vị chủ tịch Đảng Liên minh Dân chủ Kitô giáo (CDU), Merkel thành lập chính phủ liên hiệp với Đảng anh em, Liên minh Xã hội Kitô giáo Bayern (CSU) và Đảng Dân chủ Xã hội Đức (SPD), sau những cuộc đàm phán kéo dài hai tháng nối tiếp cuộc bầu cử liên bang năm 2005. Merkel, trúng cử vào Quốc hội Đức từ bang Mecklenburg-Vorpommern, là chủ tịch Đảng CDU từ năm 2000, chủ tịch nhóm Đảng CDU-CSU tại quốc hội từ năm 2002 đến năm 2005. Bà là phụ nữ đầu tiên đảm nhận chức vụ Thủ tướng Đức, cũng là công dân đầu tiên của Cộng hoà Dân chủ Đức vươn đến vị trí lãnh đạo nước Đức thống nhất, và là phụ nữ đầu tiên lãnh đạo nước Đức kể từ khi xứ sở này trở thành một quốc gia hiện đại năm 1871. Tính đến năm 2006, bà còn là thủ tướng trẻ tuổi nhất kể từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai. Theo bình chọn của tạp chí Forbes năm 2006, Angela Merkel đứng đầu danh sách 100 phụ nữ nhiều quyền lực nhất thế giới và liên tục giữ vị trí này trong mười ba năm kế tiếp. [ Đọc tiếp ]
- …Chiến dịch Battleaxe là trận phòng thủ quy mô lớn đầu tiên trong lịch sử quân đội Đức Quốc xã?
- …khi còn là Đại Công tước Toscana, Hoàng đế Leopold II của Đế quốc La Mã Thần thánh đã chính thức bãi bỏ án tử hình?
- …ý tưởng ban đầu của tổ chức hỗ trợ hội nhập cho người nhập cư Über den Tellerrand là tạo điều kiện để người nhập cư dạy nấu ăn cho người dân địa phương?
- …Hoàng hậu Liên hiệp Anh Caroline từng 4 lần nhiếp chính khi Vua George II chồng bà rời Anh quốc đến lãnh địa Hannover?
Ảnh: Thomas Wolf
- Adolf Hitler
- Anne Frank
- Bayern (lớp thiết giáp hạm)
- Chiến dịch Barbarossa
- Chiến dịch Blau
- Chiến tranh Pháp–Phổ
- Derfflinger (lớp tàu chiến-tuần dương)
- Emmy Noether
- Friedrich III, Hoàng đế Đức
- Georg Cantor
- Hiệp ước Xô-Đức
- Kaiser (lớp thiết giáp hạm)
- König (lớp thiết giáp hạm)
- Martin Luther
- Max Weber
- Moltke (lớp tàu chiến-tuần dương)
- Nassau (lớp thiết giáp hạm)
- Schutzstaffel
- SMS Baden (1915)
- SMS Bayern (1915)
- SMS Goeben
- SMS Helgoland
- SMS Kaiser (1911)
- SMS König
- SMS Kronprinz (1914)
- SMS Moltke (1910)
- SMS Oldenburg (1910)
- SMS Ostfriesland
- SMS Posen
- SMS Rheinland
- SMS Seydlitz
- SMS Von der Tann
- SMS Westfalen
- Trận chiến nước Pháp
- Trận Waterloo
Cổng thông tin Đức hoan nghênh sự giúp đỡ, đóng góp của các bạn về nội dung lẫn giao diện. Các bạn có thể:
- Tham gia vào Dự án Đức.
- Sửa chữa và bổ sung cho tất cả các bài thuộc Dự án Đức trong Thể loại:Dự án Đức (trợ giúp).
- Nếu bạn muốn gợi ý nguồn sách báo cho một bài viết nào đó, hãy vào trang thảo luận của bài và liệt kê các nguồn đó ra bằng Bản mẫu:Ý tưởng tham khảo.
- Trước khi viết hay dịch bài mới, hãy kiểm tra xem bài đã tồn tại chưa bằng cách gõ tên bài vào khung sau rối ấn nút Tìm kiếm. Nếu chưa có bài, hãy bắt đầu viết trong trang nháp (trợ giúp).
- Các bài sơ khai đều nằm trong Thể loại:Bài sơ khai về Đức, bạn có thể thêm bản mẫu {{Sơ khai Đức}} vào các bài đó hoặc bổ sung nội dung.
- Phân loại độ quan trọng và chất lượng của các bài viết tại Thể loại:Bài chưa xếp loại chất lượng về Đức, Thể loại:Chưa xếp độ quan trọng về Đức
- Ngoài ra, bạn cũng có thể sửa đổi nhỏ về giao diện của chủ đề nếu có khả năng.
Các dự án chị em của Wikimedia Foundation cũng cung cấp thông tin hữu ích:
Wikibooks
Tủ sách
Commons
Kho hình ảnh
Wikinews
Tin tức
Wikiquote
Danh ngôn
Wikisource
Văn thư
Wikiversity
Học liệu
Wikivoyage
Cẩm nang du lịch
Wiktionary
Từ điển
Wikidata
Cơ sở dữ liệu
Wikispecies
Danh mục các loài