Chủ nghĩa Trotsky (phiên âm tiếng Việt: chủ nghĩa Tờ-rốt-kít hay Tờ-rốt-xkít) là lý thuyết cực tả được Leon Trotsky - một nhà bất đồng chính kiến với chủ nghĩa Stalin - phát triển kế thừa từ chủ nghĩa Marx và Lenin. Trotsky ủng hộ việc thành lập một đảng tiên phong của giai cấp lao động, quốc tế vô sản, và chuyên chính vô sản dựa trên sự tự giải phóng và dân chủ quần chúng của tầng lớp lao động. Chủ nghĩa Trotsky phê phán chủ nghĩa Stalin, do họ phản đối tư tưởng có thể xây dựng xã hội chủ nghĩa thành công trong một quốc gia duy nhất. Chủ nghĩa Trotsky cũng phê phán tính quan liêu đã phát triển ở Liên Xô dưới thời Stalin.
Vladimir Ilyich Lenin và Trotsky gần gũi nhau về cả ý thức hệ và cá nhân trong cuộc cách mạng Nga và sau cách mạng, và một số người gọi Trotsky là "đồng lãnh đạo" của cuộc cách mạng này[1]. Tuy nhiên, Lenin chỉ trích tư tưởng của Trotsky và những thói quen sinh hoạt Đảng của ông. Sau Cách mạng Tháng Mười, Trotsky là lãnh đạo tối cao của Hồng quân Liên Xô.
Ban đầu Trotsky phản đối một số khía cạnh của chủ nghĩa Lenin. Sau đó, ông kết luận rằng sự hợp nhất giữa phái Menshevik và phái Bolshevik là không thể, và tham gia phái Bolshevik. Trotsky đã đóng một vai trò hàng đầu với Lenin trong cuộc cách mạng. Đánh giá Trotsky, Lenin đã viết, "Trotsky từ lâu cho rằng, sự thống nhất của hai hệ phái là không thể. Trotsky hiểu rõ điều này và từ đó trở đi đã không có người Bolshevik nào tốt hơn ông ta."[2]
Quốc tế Cộng sản lần thứ tư của Trotsky được thành lập tại Pháp vào năm 1938 khi những người theo chủ nghĩa Trotsky lập luận rằng Quốc tế cộng sản hay Quốc tế thứ ba đã "mất ý nghĩa bởi chủ nghĩa Stalin" một cách không thể cứu vãn và do đó không có khả năng lãnh đạo giai cấp công nhân quốc tế giành được quyền lực chính trị[3].
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
