From Wikipedia, the free encyclopedia
Bakterijad (latin.: Bacteria, üks'lugu bacterium, amuižgrek.: βακτήριον-sanaspäi bakterion «kaluine») om üks'stajižiden mikroorganizmiden ülävaldkund.
| Bakterijad | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 Bakterijiden erazvuiččend | |||||
| Tedoklassifikacii | |||||
|
|||||
| Latinankel'ne nimi | |||||
| Bacteria Woese et al., 1990 | |||||
|
Vodele 2018 tedomehed ümbrikirjutiba severz'-se tuhad bakterijoiden erikoid. Lugetas, miše niiden erikoiden ühthine lugu om 107..109 vai sen enamba.
Bakteriologii tedoidab bakterijid, se om mikrobiologijan palaks. Tedomehed-bakteriologad voidas kazvatada laboratorijas ezitajid vaiše poles bakterijiden palakundoišpäi.
Ezmäižed bakterijad erigoičiba arhejoišpäi 3...2,5 mlrd vozid tagaz. Man biosferas om 5 ⋅ 1030 bakterijid, niiden biomass ülitab živatoiden i kazmusiden ühthišt biomassad.
Bakterijad sadas severzid-se mikrometrid pitte, niiden metabolizm erineb lujas palakundoidme. Stajad oleldas erazvuiččed formal, šurunvuiččes i kaluiženvuiččespäi spiralihesai. Bakterijad om üks' kaikiš amuižembiš elon formišpäi Mas, voib vastata niid ümbrišton kaikiš sijiš. Ned elänzoittas mahust, resken i solavan veden vezištoid, muiktoid hulid purtkid, radioaktivižid jändusid, man koren süvižid šoiduid. Bakterijad oma kazmusiden i živatoiden simbiontad vai parazitad.
Alamaine Antoni van Levenguk-londusentedoidai nägi bakterijoid ezmäižen vl 1676 ičeze tehtud mikroskopan abul. Tedomez' ümbrikirjuti kaclendoid oigetud Londonan kunigazližhe sebrha kirjeižiden serijas, sen paloin nimitadud hänel animalkuli:kš protistoid. Bakterijiden suruded oliba Levengukan mikroskopiden tarkoiktusen röunal, hänen linzad oliba üks'jäižed koveritomad, i sen jäl'ghe niken ei nägend bakterijid läz sadad vot. Mel'hetartuz Levengukan kaclendoihe sündui stajan teorijan šingotesen tagut.
Saksalaine Hristian Gotfrid Erenberg-tedomez' tariči bakterijad-terminad vl 1828.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
