Pradas

Pradàs (Villa d'Asolo in taliàn) a xe na frasion del comune taliàn de Àzol, in provincia de Treviso. El nòme in lengua Veneta el vien doparà al pluràl, sichè se dìs "I Pradàs de Àzol".

Sta voxe o sesion de zeografia ła contien erori ortogràfeghi o de sintasi o san ła xe scrivesta inte on vèneto mia masa s-ceto

Pradas

Pozision
El modeło {{Coord}} el ga catà fora dei erori(istrusion): dms format: longc difarente da E e da W
Stato	Itàłia
Rejon	Vèneto
Provinsa	Trevizo
Comuni de l'Itałia	Àzoło
Zeografia
Àrea	5 km²
Altitùdene	84 m
Dati istòreghi
Dì festivo	Festa patronałe(12 de setenbre)
Patrono	Santisimo Nome de Maria
Còdazi de identifegasion
Còdaze postałe	31011
Còdaze de matricołasion	TV
Fuzo oràrio	UTC+1 UTC+2

A Ceza e 'l sentro de ła frasiòn prima de la costrusiòn de la Ceza nova (1977) i iera inte el colmèl ciamà Lauro.

Zeografia fisica

Fà a visina San Puinaro, i Pradas i xe inte el piàn a miudì del capołuogo, ciapando a porsiòn a sera. Ai Pradàs vièn dhò da łe montagnòłe el Muson, che el core a sera drio el confìn co Font. In pì se pòl dìr dea ròsta dei mułìn, che a vegniva doparada pa far ndàr el majo de Pagnan e un cìn de mułin, munèr e seghe fin Spinèa e Lòria, e del fòs Venàe che vièn dhò da Àzol e el core drìo el cavìn che manda da Cà Iuponi a Rosìna.

I confìn dei Pradàs i xe: a nord a strada provinciale 248; a sera el torente Muson; a miudì el confìn del comun de Àzol che tamisa a frasion da Spinèa de Riese Pio X, e San Vì de Intiołe; a matìna a Strada provinciale 6 Pradazzi, che a gà ciapà nome da ła frasiòn.

Storia

I Pradàs na òlta i iera i càmp de ła Villa de Àzol che scumisiàva inte el Muson e rivava fìn al cavìn che te mèna da San Vì a Àzol, vardàndo a nord de ła Via Rosìna. Dhontài co a Fratałònga (dès ciamàda San Puinàro), che a tacàva dal cavìn de prima e a rivava fìn a Crespignaga, i iera a Villa d'Asolo (in latino Villa Asyli), a campàgna soto a vàrda de Àzol. Oncò Villa d'Asolo nol vièn pì doparà pa ciamar tutta a campagna, ma solche el colmèl nòvo dei Pradàs co a Ceza nòva.

E prime pèche de siviltà scumìsia inte l'epoca romana. Par tànt tèmp i Pradàs i iera nominài pa i so bosch: oncora inte el 1604 el podestà de Àzol Antonio Boldù el ghe disèva al Senato veneziano che un sèrto Odoardo Razzolino, cusà pa aver copà uno, el se gera scònt inte un bosch tòrno i Pradàs.

Inte i secùi de ła Serenissima, i Pradàs i iera un posto onde ndàr far ferie pa i siòri e oncora oncò ghe xe do ville venete. Xe da dìr de ła villa Fałier, onde che el bocia Antonio Canova, iutànte de so nòno Pasino, el ga ciapà a prima formasiòn.

A mènda "Villa d'Asolo" pa ciamàr a parochia dei Pradàs a xe stà doparada co decreto vescoviłe del 24 majo 1967. El 16 zenàro 1974 anca el comùne de Àzol ga cambià el nome de ła frasiòn^[1].

Monumenti e luoghi d'interesse

Cèsa parochiałe

Dedicada al Santo Nome di Maria, i ga scomisià tirarla sù inte el 1975 (l'11 majo el vescovo Antonio Mistrorigo el ga benedì el primo quarèl) e progetada dall'architetto Armen Gurekian. El 1 majo 1976, co a cèsa iera oncora sensa quèrt, i ga tegnù a prima mesa; i ła ga finia inte el 1977 e consacrada el 2 otobre de l'ano dopo.

Pradàs ga na storia clesiàłe bastansa nova. Soto a varda del Duomo de Àzol, dal 1780 a gheva da ndàr dal canonico sacrista là da rente a San Puinaro. Pò a ga avesto anca eła un so prete.

A parochia dei Pradàs a xe stà istituìa solche el 1º novembre 1957 pa ùsma de l'arcivescovo de Treviso Egidio Negrin. El 24 de majo 1967 i ga cambià nòme in Villa d'Asolo e el 25 de majo i ga dontà anca Cà Iuponi e Ca Fałier^[1].

Organo

L'organo che ghe iera inte a cèsa vecia dei Pradas (colmèl del Lauro) el vegniva da ła cèsa de San Gottardo, vecio convento dès sarà rente el sentro de Àzol. Portà in dhò inte el 1946, i ło ga vendèsto inte el 1981 a cèsa de Stigliano, rente Venèsia, par 9 miłioni de franchi. Inte a cèsa nòva l'organàro Livio Volpato de Padova el ghe ne ga fato uno de nòvo par 38 miłioni de franchi, inaugura el 12 de setembre del 1981. A trasmisiòn eletrica co 1300 canne, el ga dò manuài da 61 botòn e na pedałiera da 30.

Prima tastiera - Grand'organo

Principale 8'

Ottava 4'

Decima quinta 2'

Decima nona 1.2/3'

Vigesima seconda 1'

Vigesima sesta e nona

Flauto 8'

Flauto 4'

Tromba 8'

Voce umana 8'

Seconda tastiera - Espressivo

Principalino 4'

Pienino 2 file

Bordone 8'

Flauto 4'

Nazardo 2.2/3'

Piccolo 2'

Terza 1.3/5'

Gamba 8'

Celeste 8'

Concerto viole

Sesqui altera

Cornetto

Tremolo

Pedale

Subbasso 16'

Bordone 8'

Basso 8'

Principale 8'

Tromba 8'

Chiarina 4'

Oratori

Villa Giustiniani

A fameja Giustiniani a iera na conosùa fameja Venesiàna. Un de łori xe deventà primo patriarca de ła cità e tanti i xe stài vescovi, omàni de letère e anca podestà de Àzol. Angelo Giustiniani e i so fradèi i ga tira sù na villa e un sentro agricoło inte i Pradàs co na scuderia e a casa pa quei che ndava òpara. I ga fat anca un oratorio dedicà a Santa Maria. A villa a iera un posto conosùo pa studiar, sielto da Orsatto Giustiniani che là el ga tradotto in volgare l'"Edipo Re " de Sofocle, opera che i ga doparà inte el 1585 pa verdàr el teatro olimpico de Vicenza. Pò che el xe mòrt a villa xe ndata a fameja Giustiniani-Recanati e pò a Francesco Aita che la gheva asàda in redità a l'ospeàl de Crespano del Grappa. Inte el secoło pasà a xe stà comprada dai contadìn dea zona. Oncò a villa xe drio cascar dhò.^[2]

Note

1. Storia, Parrocchia di Villa d'Asolo. entrada il 26 marzo 2014.
2. "Luigi Comacchio - Storia di Asolo 24 - gli oratori delle ville dei patrizi veneti e dei nobili di Asolo"

Voci correlate

• Asolo
• Casella (Asolo)
• Pagnano (Asolo)

Collegamenti esterni

• Parrocchia S.S. Nome Di Maria in Villa d'Asoloparrocchiavilladasolo.com.