Łéngoe urałeghe

Łe łéngue urałeghe łe forma na fameja łénguistega de na trentena de łéngue parlae da sirca vinti miłioni de persone. I paexi co un numaro significtivo de parlanti de ste łéngue łi xe: l'Estonia, ła Finlandia, l'Ongaria, ła Norveja, ła Romania, ła Rusia, ła Serbia, e ła Svèsia.

Łéngoe urałeghe

Tipo	fameja lenguìstega
Parlà in	Eoropa setentrional, Eoropa oriental, Axia setentrional
Parlanti
Totałe	≈20.000.000
Caratarìsteghe
Clasifegasion lenguìstega
łéngua umana
Còdazi
ISO 639-2	-
ISO 639-5	urj
Glottolog	ural1272
Linguist List	urlc
IETF	urj
Destribusion zeogràfega
Distribuxion giografega de łe łéngue urałeghe e yukagire (in Łéngua rumena).

El nome de ła fameja łénguistega se riferise a ła łocałità de ła Urheimat (area de orixene de ła proto-łéngua) pì acreditada, che se trovaria visin ai monti Urałi.

Łe łéngue col maxor numaro de parlanti łe xe l'ungarexe, el finlandexe e l'estone; altre łénguee riłevanti łe xe el mordvin (erzya e moksha), el mari e el permian (udmurto e komi).

Orixeni

Una de łe rełaxion indove ghe xe pi acordo tra łi łénguisti ła xe cheła col Jukaghiro. Łe do ipotexi pì difondeste łe xe:

• Łéngue urałeghe rełaxionae a łe Łéngue altaighe, cofà uno dei do rami principałi de na ipotetica fameja łènguistega urało-altaica. Ła comun genexi storega de sti do rami no ła xe miga stada asertada e ła teoria ła se fonda prinsipalmente so oservaxion de tipo morfołogico.
• Łéngue urałeghe rełaxionae a łe łéngue indoeuropee cofà ramo de na ipotetica fameja łènguistega Nostradego.

Clasificaxion simplifegada de łe łéngue urałeghe ^[1]

• Jukaghiro
• Urałego
  • Samoiedo
    • Samoiedo setentrional
      • Samoiedo nordosidental
        • Nenec
        • Enec
      • Samoiedo nordoriental
        • Nganasan (noto anca cofà tavgy)
    • Samoiedo meridional
      • Selkupo (in antigo samoiedo ostiaco)
  • Finougrico
    • Ugrico
      • Obugrico
        • Xanty (in antigo ostiaco)
        • Mansi (in antigo vogulo)
      • "Ungherese" (dita anca magiaro)
    • Finopermico
      • Permico
        • Sirieno o permico setentrional
          • "Sirieno" (dita anca komi sirien9
          • "Permiaco" (dita anca komi permiaco)
          • "Jaz'va" (dita anca komi jazvino o permiaco oriental)
        • Votiaco o permico meridionale
          • "Udmurto" (in antigo votiaco, ła xe un stàndar composito)
      • Finovolgaico
        • Mari (in antigo Ceremiso)
        • Mordvin
          • "Mokša" (dita anca mordvin osidental)
          • "Erzja" (dita anca mordvin oriental)
          • Meščera^[2]
        • Finołapone
          • Sami (in antigo Łapone)
          • Baltofinego
            • Baltofinego setentrional
              • "Finego" (dita anca Suomi, ła xe un stàndar composito)
              • Carelian
              • Ingrian
              • Vepso
            • Baltofinego meridional
              • Voto
              • Estone
              • Łivone

Note

1. Sto schema comprendente anca łe łéngue jukaghire
2. Mark Janse, Sijmen Tol, Vincent Hendriks, Language Death and Language Maintenance, John Benjamins Publishing Company, 2000, pp. A108, ISBN 978-90-272-4752-0.

Linganbi foresti

• (EN) Robert Thomas Harms, Uralic languagesEnçiclopedia Britannica, Encyclopædia Britannica, Inc.

• (EN)Łéngue urałeghee so ethnologue.com

Controło de autorità	LCCN (EN) sh85141270 · GND (DE) 4062084-0 · BNF (FR) cb11947660w (data) · BNE (ES) XX544740 (data) · NDL (EN, JA) 00575506