Comunità autonoma dei Paexi Baschi
From Wikipedia, the free encyclopedia
I Paexi Baschi o Euskadi i'è na comunidà autonome spagnoła, situà inte ła parte setentrionałe de ła penixoła iberega. I cofina a nord co el golfo de Bizkaia e ła Francia (in te ło specifego co i Paexi Baschi francexi), a sud co La Rioja e ła Castiglia e Leon, a ovest co ła Cantabria e a est co ła Navara.
Euskal Herria (eu) Euskadi (eu) País Vasco (es) Euskadi (es) | |||||
---|---|---|---|---|---|
|
|||||
Ino | Eusko Abendaren Ereserkia | ||||
Pozision | |||||
Stato | Spanja | ||||
Capitałe | Vitoria-Gasteiz | ||||
Popołasion | |||||
Totałe | 2 213 993 (2021) −6 511 (2020) | ||||
Densità | 306,05 hab./km² | ||||
Demònemo | basco
, | ||||
Idioma | spanjoło basco | ||||
Zeografia | |||||
Parte de | Hegoalde | ||||
Àrea | 7 234 km² | ||||
Bagnà da | Mar Cantàbrego | ||||
Altitùdene | 876 m | ||||
Ponto pì alto | Aketegi (en) (1 551 m) | ||||
Rente a | |||||
Organizasion pułìtega | |||||
Lehendakari | Iñigo Urkullu (it) (15 de disenbre del 2012) | ||||
Economia | |||||
Ìndaze de desviłupamento oman | 0,924 (2013 ) | ||||
Còdazi de identifegasion | |||||
ISO 3166-2 | ES-PV | ||||
Fuzo oràrio | |||||
Còdaze NUTS | ES21 | ||||
Sito web | euskadi.eus | ||||
|
I Paexi Baschi i'è costituii da tre provinçe (denominè teritori storeghi inte l'ordinamento autonomo) e 253 comuni:
- Araba (Àlava) co 51 comuni e caitałe Gasteiz (Vitoria), par un total de 299 957 abitanti
- Bizkaia (Vizcaya) co 114 comuni e caitałe Bilbo (Bilbao), par un total de 1 136 181 abitanti
- Gipuzkoa (Guipúzcoa) co 88 comuni e caitałe Donostia (San Sebastián) par un total de 688 708 abitanti
In tel pasà, łe provinçe che conpone i atuałi Paexi Baschi i era conosue in spagnoło anca come Provincias Vascas, Provincias Exentas (fin al 1841), Provincias Vascongadas, o senplicemente, Vascongadas. Al dì d'ancó, ła denominasion Comunità Autonoma Basca (CAV) l'è uxà co frequensa, specialmente inte ła stesa comunità autonoma e in Navara, visto che łe denominasion Euskadi e Paexi Baschi i'è stè uxe, anca storegamente[1][2] (da ła so creasion co ła grafia Euzkadi inte l'Otosento ła prima, e prima del 1897 ła seconda) [3][4], par intendar un conseto difarente da quel de ła comunità autonoma, o sia quel de Vasconia o Euskal Herria.
Anca ła Navara la ga dirito a integrarse in tei Paexi Baschi, in tel caxo che la decida la so incorporasion in acordo co quanto stabilio da ła quarta dispoxision tranxitoria de ła Costitusion spagnoła e in seguito regołamentà da ła leje del meioramento del regime foral de ła Navara, anca se no el ga mai exercità sto dirito. Łe rełasion tra łe do comunità i'è stè tanto varie da ła Tranxision spagnoła.
Ła Comunità autonoma basca la ga n'estension totałe de 7 234 km² e na popołasion de 2.133.684 abitanti (Instituto Nacional de Estadística de España 2006), co na densità de popołasion de 295,0 ab/km². La so caitałe l'è Vitoria - Gasteiz in Alava (in basco Araba), ndoe ghè el Parlamento e ła sede del Goerno basco.
I Paexi Baschi i ga anca un so ino oficiałe, l' Eusko Abendaren Ereserkia (in basco ino de ła Patria basca) e un dì de festa oficiałe, l' Aberri Eguna, dì de ła Patria Basca, sełebrà ła domínica de Pasqua.